Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Sarcoïdose, een langdurig ziekte met moeheid als belangrijk symptoom

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Sarcoïdose, een langdurig ziekte met moeheid als belangrijk symptoom

5 minuten leestijd Arcering uitzetten

Lijders aan onbekende, chronische ziektes stuiten nogal eens op onbegrip van hun omgeving. Een lezeres, lijdend aan sarcoïdose, verzocht mij dit ziektebeeld in deze rubriek te behandelen, om zo het onbegrip weg te nemen. Inderdaad is dat een goede reden om ook minder bekende ziektes te beschrijven.

Opmerkingen als „ik dacht dat het nu wel over was" en „die moeheid van jou zal wel psychisch zijn, want die ziekte is nu al weer zo lang geleden" doen onnodig pijn en verzwaren het leed van chronisch zieken. Immers, behalve de moeite van de ziekte, moet hij of zij ook nog het stille verwijt dragen een aansteller of profiteur te zijn, die maar flinker moet worden. Hopelijk kan ook deze bijdrage helpen om de vooroordelen tegen degenen die aan een langdurige kwaal lijden, wat te verzachten of weg te nemen.

Sarcoïdose
Sarcoïdose wordt ook wel de ziekte van BesnierBoeck-Schaumann genoemd. Een kenmerk van de ziekte is het optreden van ontstekingshaarden in vele organen, meestal in de longen, de lymfeklieren de huid of de ogen. Laten we eens een paar patiënten voor het voetlicht plaatsen. Meneer Den Besten komt op mijn spreekuur met een rood linkeroog. Het doet pijn en hij meent iets minder goed te kunnen zien. Enkele jaren geleden had hij ook al eens zo iets, maar dat was na een paar dagen vanzelf weer overgegaan. Onderzoek leert dat er inderdaad een ontsteking op het oogwit zit, met uitbreiding naar binnen. Met een recept voor oogdruppels verlaat meneer Den Besten de praktijk om na een dag of tien voor controle te komen. De ontsteking blijkt bijkans genezen, en klachten heeft hij niet meer. Na twee maanden is het echter weer raak: wederom heeft hij een rood oog. Uitgebreider onderzoek leert dat zowel in het bloed, als op de longfoto afwijkingen zijn, die zouden kunnen wijzen op de ziekte van BesnierBoeck. De internist bevestigt het vermoeden en behandelt Den Besten met een sterk geneesmiddel: prednison. Na drie maanden zijn alle afwijkingen sterk verbeterd, en na een jaar is er niets meer te vinden. Meneer Den Besten is genezen.

Pijnlijke benen
Op het zaterdagmiddagspreekuur, ingesteld voor patiënten met dringende Idachten, verschijnt Kobus, een 24-jarige student. Hij werd vanochtend wakker met pijnlijke plekken op zijn benen. Hij dacht dat het muggebeten waren, maar in de loop van de dag nam de pijn zodanig toe, dat hij de maandagochtend niet meer kon afwachten. Jammerend vertelt hij hoeveel pijn hij heeft. Inderdaad zie ik grote rode schijven op de onderbenen van Kobus. Hij heeft koorts en hoofdpijn. Van studeren is vandaag niets gekomen, zo ziek voelde hij zich ervan. Kobus krijgt een recept voor een ontstekingsremmend middel, en een brief voor de röntgenafdeling. De foto verbaast mij niet: grote klierzwellingen in de longen wijzen in de richting van sarcoïdose. Behandeling is vooralsnog verder niet nodig, en inderdaad verdwijnen de klachten langzaam aan.

Longfoto
Mevrouw Roelofsen, een secretaresse van middelbare leeftijd, belt ongerust op: Bij een periodieke bedrijfskeuring zijn afwijkingen op de longfoto geconstateerd, de huisarts zou wel bericht krijgen. Inderdaad is dat bericht binnengekomen: Er zijn klierzwellingen geconstateerd in de longen, die wijzen op sarcoïdose. Omdat ze volstrekt geen klachten heeft, wordt besloten af te wachten. Op een controlefoto zijn enkele maanden later geen afwijkingen meer zichtbaar.

Oorzaak
Hoewel al lang bekend, is het bij mijn weten nog niet aangetoond wat de precieze oorzaak van deze ziekte is. Is het een infectie, een schimmel, een reactie op een bepaalde stof in ons milieu (silicaat en beryllium zijn wel genoemd), of is het een verkeerde afweerreactie van ons lichaam waarbij lichaamseigen bestanddelen worden aangevallen door het afweersysteem? Nooit is een duidelijk antwoord verkregen, hoewel de geleerden de laatste mogelijkheid voor de meest waarschijnlijke houden. De ziekte komt overal ter wereld voor, vaker onder gekleurde dan onder blanke mensen, twee maal zo vaak bij vrouwen als bij mannen; meestal begint het op jong volwassen leeftijd, soms in de zwangerschap. Soms zijn er een aantal gevallen binnen één familie.

Klachten
Er zijn drie manieren waarop de ziekte zich kan uiten, zoals ook al blijkt uit de (overigens gefingeerde) patiënten hierboven. 1. Koortspieken, zwakte en moeheid, met onbegrepen gewichtsverlies. Het kan zijn dat deze vage klachten, vaak voorkomend in het voorjaar, langere tijd bestaan eer de diagnose gesteld kan worden. 2. Koorts met pijnlijke zwellingen op de benen, meestal aan de scheenbenen. Dit is een teken dat de ontstekingen zich voornamelijk in de huid afspelen. 3. Zonder duidelijke klachten, als er op een longfoto die om een andere reden gemaakt wordt, zoals bij een keuring of voor een operatie, tekenen van de ziekte worden waargenoWbrdt de aandoening door de arts vermoed, dan volgen in de regel een röntgenfoto van de longen, een bloedonderzoek en vaak een huidtest, de test van Kveim, een beetje te vergelijken met de welbekende Mantoux-test op tbc.

Verloop van de ziekte
Vaak verloopt de aandoening zo licht, dat behandeling niet eens nodig is. Na enkele maanden kan herstel intreden en na twee jaar is de ziekte vaak geheel genezen. Het kan ook anders gaan: in de longen kunnen enorme ontstekingshaarden ontstaan met bindweefselvorming en aantasting van de longfunctie. Ja, zelfs kan het leven erdoor worden bedreigd of kan het de oorzaak zijn van het overlijden van de patiënt, hoewel dit gelukkig een uitzondering is. In het oog kan ook schade ontstaan door de ontsteking, evenals in de andere organen. Over het algemeen zijn de patiënten die deze ziekte hebben langdurig moe. 's Ochtends gaat het redelijk, maar in de loop van de dag is de energie uitgeput en is rust noodzakelijk. Om deze reden wordt vaak geadviseerd de arbeid te staken totdat er verbetering optreedt. Is het verloop ernstig, of treedt spontaan geen genezing op, dan is behandeling noodzakelijk met middelen als prednison, soms gedurende langere tijd. Dat ook de behandeling zijn bijwerkingen kan hebben, zoals moeheid, geïrriteerdheid e.d., dient wel gerealiseerd te worden. Bijna alle patiënten genezen volledig, hoewel invaliditeit en aanhoudende klachten ook kunnen voorkomen. Langdurige moeheid is soms een naar gevolg.i< />

Dit artikel werd u aangeboden door: Terdege

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van woensdag 21 april 1993

Terdege | 80 Pagina's

Sarcoïdose, een langdurig ziekte met moeheid als belangrijk symptoom

Bekijk de hele uitgave van woensdag 21 april 1993

Terdege | 80 Pagina's