Avondmaal vieren

Zondag 28

Avondmaal te vieren: wat het inhoudt

Het Heilig Avondmaal komt breed ter sprake. Trouwens breedsprakig betekent niet overbodig. Geen morsen met woorden, maar opening van zaken wordt ons gegeven. Ik denk aan wat David zegt: , Ik ga rondom Uw altaar, o Heere" (Ps. 26 : 6). Zo gaan wij rondom de Tafel des Heeren. Om de hefdelijkheid des Heeren te aanschouwen. De taal der tekenen spreekt hier van een verborgen werkelijkheid. Het heilgeheim, het mysterie. De gemeenschap, die de gemeente kent en beoefent. Om aan de weet te komen dat , , gij aan de enige offerande van Christus, aan het kruis volbracht en aan al Zijn goed gemeenschap hebt" (vr. 75).

Het Heilig Avondmaal is immers het Sacrament van de gemeenschap bij uitstek. In die gemeenschap komt de Heere heel dicht bij ons. Niet om ons bang te maken. We hoeven niet te schrikken. Nee, maar om ons de zekerheid te geven en om ons geloof te sterken. Wij worden in het Heihg Avondmaal , , vermaand'' en , , verzekerd". Vermaand, dat betekent onderwezen. Onkunde maakt dit onderwijs nodig. Ze wil ons genezen van de gedachte: God moet mij niet te na komen.

Zou dit niet de eigenlijke oorzaak zijn dat nog altijd mensen van het Avondmaal wegvluchten? Trouwe kerkgangers gewoon thuisblijven? Ik neem het niet zo licht op, zeggen ze dan. Je moet er toch wat voor hebben , je moet er toch wat voor zijn? Dat khnkt vroom en gewichtig. Zou het niet eerlijker zijn te belijden dat u er niets van hebben moet? Geen behoefte hebt aan Gods gemeenschap? In die zin is voor u het woord , , vermanen" een waarschuwing. Hebt u dan geen behoefte aan het Avondmaal? Geen begeerte naar het enige offer van Christus?

Jezus vermaant u: , , Indien Ik u niet was, gij hebt geen deel aan Mij". Dit geldt degenen die van het Avondmaal steevast wegvluchten. Het geldt evenzeer hen die aan het Avondmaal komen alsof het een vanzelfsprekende zaak is. Zonder heilige huiver nemen zij deel aan het Avondmaal, ze worden er niet ontroerd van, ze zijn er ook niet extra blij om; ze vinden het eigenlijk maar een heel gewone zaak. Ook dat is gevaarlijk, levensgevaarlijk. Vanwege de grote onkunde is onderwijs geboden.

Peilen wij het woord , , vermaning", dan houdt dit verkondiging in. En in die verkondiging ligt vertroosting opgesloten. Vertroosting die verzekering inhoudt. In één adem wordt immers gevraagd; Hoe wordt gij vermaand en verzekerd.

Op die vraag gaat het antwoord diep en zeker in. De klemtoon ligt op de zekerheid tweemaal lees \k, , zo zekerlijk als" en van Brood en Beker wordt gesproken als „van zekere waartekenen van het lichaam en bloed van Christus" (antw. 75). Het onderwijs, de vermaning, dient om alle twijfel aan Gods genade weg te nemen uit het hart van Gods kinderen en zekerheid des geloofs er voor in de plaats te schenken.

Verlangt u naar zekerheid, worstelt u om zekerheid te verkrijgen, dat u het eigendom van Christus bent? U moet dan niet te rade gaan bij uzelf. Niet zeggen: ik moet eerst verzekerd zijn van mijn geloof. Ja, merkt iemand op, dat kunt u nu wel zeggen, maar er staat toch maar , , dat Christus, mij en alle gelovigen bevolen" heeft iets te doen. Terecht! Het Avondmaal is er voor alle gelovigen. Maar er staat niet dat u niet allemaal gelovigen mag zijn. God verbiedt niemand om te geloven. Het Avondmaal legt u het vuur na aan de schenen. Die niet gelooft is alreeds veroordeeld. Christus beveelt, gebiedt te geloven. Voordat u verder redeneert, beken uw ongeloof, belijd schuld. Christus die het geloof beveelt belooft te willen schenken al wat u ontbreekt. En neem het , , alle ongelovigen" zo ruim als Jezus het zelf neemt.

U bent niet alleen kind van uw vader en moeder wanneer u zich bewust wordt dat u kind bent. U bent het vanaf uw geboorte. leder die God in Zijn huisgezin wedergeboren en opgenomen heeft is een gelovige. Zuigehngen, kinderen, jongelingen, mannen en vaders in de genade. Verminkten en armen, kreupelen en lammen, vermoeiden en belasten. Jezus zegt u: , , Komt allen tot Mij en Ik zal u rust geven". Wanneer u het hartelijk eens bent met de weg des heils, die God geopenbaard heeft in Christus, en geen andere weg begeert, dan is het wezen des geloofs in u (Erskine). En zoals het kleinste kind schreeuwt om voedsel, zo smeekt de gelovige van de kleinste tot de grootste: , , lk geloof Heere, kom mijn ongeloof te hulp". Dat wil dat zal ik doen, zegt de Heere. Mijn bevel, doe dit tot Mijn gedachtenis, dat geeft aan de gelovigen ze-

kerheid. Mijn belofte dat Ik mijn lichaam aan het kruis voor u heb laten verbreken en Mijn bloed voor u hebt laten vergieten, dat geeft aan het geloof zekerheid. En dat stel Ik nu in het brood en in de wijn vlak voor u ogen.

Brood en wijn zijn dus de bewijsstukken. Ik zie het met mijn lichamelijke ogen, ik eet en drink met mijn lichamelijke mond. Ik ontvang de tekenen uit de hand van de dienaar. Bovendien zijn het waarachtige tekenen, vol van waarheid. En zij spreken van een werkelijkheid die waarlijk niet minder is dan die der zichtbare en tastbare realiteiten. Want, en dat is het beslissende: ze wijzen terug op een wonderbaar en onherhaalbaar gebeuren. De Zelfofferande van Jezus Christus. Welnu zo zeker als ik het zie dat het brood gebroken wordt, en zo zeker als ik het zie dat de wijn vergoten wordt, zo zeker mag ik weten, moet ik weten, dat de Heere Jezus Christus Zijn lichaam voor mij gegeven heeft en Zijn bloed voor mij gestort heeft. Niet omdat ik het zie, maar omdat Christus het gezégd heeft. Bevolen en beloofd.

U zegt misschien, dat is toch wel erg uiterlijk. Dat moet mijn lichaam niet gewaar worden, maar mijn ziel moet dat gewaar worden. Nee, u lichaam moet het gewaar worden en uw ziel moet het geloven. Als er brood op tafel staat dan is dat brood het voorwerpelijke. We kunnen alleen van het brood leven als het op tafel is en als wij het eten. Zo kan alleen het levende Brood Christus voor ons onderwerpelijk worden. En nu wil de Heere dat er een innerlijke zekerheid gewekt wordt, door een uiterlijke handeling. Christus eten, Zijn bloed drinken dat is het onderwerpelijke. En door deze eenvoudige en waarachtige tekenen van brood en wijn behaagt het de Heere Zijn wankelmoedig volk te verzekeren hun geloof te versterken. Zij zullen hiervan de volle vertroosting en vreugde ervaren dan moeten we eerst leren verstaan wat het zeggen wil: Christus' vlees te eten en Zijn bloed te drinken.

Het klinkt wat raadselachtig, Christus' gekruisigde lichaam te eten en Zijn vergoten bloed te drinken" (vr. 76). Het is eenvoudiger dan u misschien denkt.

Het krijgt iets zweverigs als u die woorden letterlijk neemt. Maar het is zuiver geestelijk bedoeld. Het is , , door het geloof het ganse lijden en sterven van Christus aannemen" (antw. 76). Dit is hemels onderwijs en het gaat terug tot op Jezus' eigen Woord: „Wie mijn vlees eet en Mijn bloed drinkt, dat is, wie in Mij gelooft heeft het eeuwige leven". Hem eten, Zijn vlees eten en Zijn bloed drinken, is dus tot Christus de Gekruisigde komen en in Hem geloven. Avondmaal vieren is niet slechts tot de tekenen komen, het is vóór alles tot Christus komen. Soms midden onder je werk, soms midden in de nacht tot Hem vluchten en smeken: Heere Jezus, mijn hart en leven is vol van boosheid en onreinheid, wees Gij met Uw kruisoffer voor mij Borg. Laten we dan ook aan het Avondmaal tot Hem zelf komen.

We moeten Avondmaal vieren in het geloof dat de Heilige Geest daar zelf bezig is, en werkt met Zijn onbegrijpelijke en wondere kracht, waardoor Hij ons aan Jezus Christus gemeenschap geeft. Wij spijzigen niet onszelf, maar de Heilige Geest spijzigt ons met het lichaam en bloed van Jezus, op een manier die mijn verstand te boven gaat en voor mij onbegrijpelijk is. In die weg van het geloof alleen genieten wij dan ook de zegen van het Sacrament; de verinnigde en versterkte verbondsgemeente met onze Heiland. In dat geloof ontvangen wij , , de vergeving van zonden en het eeuwige leven uit genade". In de nood van mijn zonden blijft er maar één weg open. Christus aannemen met een waar geloof.

Onthoud één ding, wie echt honger en dorst heeft, die is met niets anders tevreden dan met de Heere Jezus Christus. Een waarachtig zondaar, die zondaar voor God is geworden, kan niet buiten Christus. Maar dan heeft hij ook volkomen genoeg, voor eeuwig „Tenzij dat gij het vlees van de Zoon des mensen eet en Zijn bloed drinkt, hebt ge geen leven in uzelf". Dat slaat dus niet allereerst op het Avondmaal, het komt allereerst op het gelóóf aan. Geloven is met je ganse hart vertrouwen op Christus en op Zijn beloften mogen doorgaan. Daardoor alleen krijgt u vergeving van zonden. Daardoor wordt ge in Christus ingelijfd, om één plant met Hem te worden. U kunt het wenden of keren zo u wilt, maar zonder geloof, hoe ge u ook verontschuldigt, blijft u in de dood en onder de schuld zitten.

De Catechismus voegt er nog iets aan toe. Christus' vlees eten en Zijn bloed drinken, is niet alleen in Hem geloven; het is ook nog: , , door de Heilige Geest zó met Zijn heilig lichaam, hoe langer hoe meer verenigd worden, dat wij vlees van Zijn vlees en been van Zijn gebeente zijn". U weet wel, dat was eenmaal het bruiloftslied van de eerste Adam, toen hij zijn vrouw ontving uit de hand van God. Wat een hechte gemeenschap: die twee zullen tot één vlees zijn.

Straks wordt dat lied overgenomen door de laatste Adam, Jezus Christus, na-

melijk in Efeze 5. Daar klinken dezelfde woorden, de Heiland, de Koning - Bruidegom één lichaam met Zijn bruidsgemeente. Dit geheimenis is groot. Hoe vormen die twee een onlosmakelijke eenheid, en hoe groeien zij juist door het Avondmaal naar elkaar toe. Jezus en Zijn bruidsgemeente worden hoe langer hoe meer door één Geest bezield. Hij woont in Christus als ons Hoofd en in ons als Zijn lichaam. En als u vraagt: waarin bataat die eenheid tussen Christus en ons? Dan zeg ik één Geest bindt ons samen, één werk neemt ons in beslag. Hij doet mij, schoon met schuld beladen, verzoend voor het oog des Vaders treden. Eén doel vervult ons samen: de eindstreep, de ontmoeting, de bruiloft. Hij is onderweg! We verstaan elkaar dan, bruidegom en bruid, Christus en Zijn gemeente. En hoe groot de afstand ook is tussen hemel en aarde. Hij in het Vaderhuis en ik in de woestijn, toch bidden wij dat de Heilige Geest, zo in ons werken wil, dat Christus hoe langer hoe meer een gestalte in ons krijgt, en wij naar Zijn beeld vernieuwd worden. Groeien en vruchtdragen uit de Wijnstok Christus, uit de volheid van Christus en tegelijk heengroeien naar de volheid van Christus. Daarom grijpt de tafel van de zondag ook zo diep in ons leven van maandag en alle dagen van ons leven; zodat ze r^ij mogen vragen: zag ik u niet aan dè taf^l des verbonds met Hem?

Avondmaal vieren: wat het ons belooft

Zalig is hij die gelooft wat God belooft. Het geloof houdt God aan Zijn belofte. Wij hebben de dingen niet zelf bedacht. Het Avondmaal werpt ons terug op het woord der belofte, , , dat Christus zó zeker de gelovigen met Zijn lichaam en bloed wil spijzen en laven, als zij van dit gebroken brood eten en van deze drinkbeker drinken*' (vr. 77). Heerlijke belofte. Begeerlijke verzekering. Waar belooft en verzekert ons Christus dit? In de inzetting van het Avondmaal zelf.

De zegen van het Avondmaal hangt niet af van ons gevoel ervan, niet van bijzondere bevinding of openbaring. Neen, de zichtbare tekenen werpen ons terug op het Woord van Christus. De Heere wil geloofd wezen op Zijn Woord en Sacrament. En dan worden de inzettingswporden van Christus herhaald.

Op het eerste gehoor denken wij: is dat nu belofte? Het is geschiedenis. Jezus is de weg gegaan van lijden en sterven. Het is tevens bevel. Een vijfvoudig bevel: , , Neem en eet"... , , Doet dat tot Mijn gedachtenis" - tot tweemaal toe , , Drinkt allen daaruit". En nog eens op het eind: , , verkondig de dood des Heeren totdat Hij komt". En wee ons, als wij ongehoorzaam zijn. Wij doen onszelf eeuwig tekort. Erger, wij beledigen de Heere. U blijft misschien jaar en dag van het Avondmaal weg. U bent bang om u een oordeel te eten en te drinken. Kom eens tot uzelf.

Denkt u op deze wijze het oordeel te ontgaan? Ook zonder het Avondmaal liggen we onder het oordeel en de vloek Gods. En hoe langer we ons in dat leven verharden, des te zwaarder wordt ons oordeel. Moet ik dan zomaar aangaan? Zomaar aangaan is de weg niet. Zomaar afblijven evenmin... Hoe dan? Wel, God make de nood van uw leven tot nood. Om zo te leren vluchten tot dat algenoegzame offer van Christus. Hoe dan? Mijn schapen horen Mijn stem. Laat dit ter harte nemen allen die hopen zalig te worden.

Voor u klinkt het bevel als een belofte. Daar eet een mensenkind gehoorzaam dit stukje brood en drinkt uit de beker. En opeens zegt de Gastheer: , , Dat is Mijn lichaam en dat is Mijn bloed". O wonder van genade! Hij verzekert mij tegelijk: Dat is Mijn lichaam voor u verbroken. Ik ben voor u aan het kruis gestorven. Voor u ben ik de dood ingegaan. En als ge een teuge uit de beker drinkt, spreekt Hij: , , Dat is Mijn bloed, voor u en voor velen vergoten". Nu hebt ge deel aan Mijn genade. En dan verzekert ons de apostel Paulus dat deel hebben aan brood en wijn betekent deel hebben aan Christus en Zijn offer.

Immers allereerst wordt in het Avondmaal zichtbaar uitgebeeld gemeenschap met Christus, de Heilige: en daardoor tenvolgens gemeenschap der heiligen, der gelovigen met elkaar. Dat alles verzegelt ons de Heere in het Avondmaal, opdat ons zwakke^ armzalige, door al het zichtbare aangevochten geloof moge gesterkt en bevestigd zijn. Zodat het vieren van het Avondmaal gehoorzaamheid is aan het Goddelijk bevel, waarin de volheid van al Gods genadebeloften is vervat.

K.a.Z.

H.V.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen