Morele vorming

Dr. Sanderse promoveerde op wat de taak en verantwoordelijkheid van docenten is wat betreft morele vorming. Hij liet zich inspireren door de deugdenethiek van de Griekse wijsgeer Aristoteles.’

Is het zo vanzelfsprekend dat docenten zich bezighouden met morele vorming?
“Jazeker, het onderwijs heeft een pedagogische opdracht, al is dat in het voortgezet onderwijs wat op de achtergrond geraakt. Morele vorming wordt vaak opgevat als de overdracht van bepaalde waarden in aparte vakken, zoals godsdienst, levensbeschouwing, maatschappijleer of filosofie. Of het gaat over schoolregels, of over onderwerpen als racisme en discriminatie.
Wat ik eronder versta is dat je als docent door de persoon die je bent, het karakter dat je hebt, een moreel vormende invloed hebt op leerlingen. Maar daar is noch in het onderwijs noch op de lerarenopleidingen veel oog voor.

Een voorbeeldfunctie stelt hoge eisen aan een docent.
“Inderdaad. Een voorbeeld zijn in de zin van dat je het gedrag vertoont waarvan je wilt dat anderen dat ook doen. Als je bijvoorbeeld van leerlingen vraagt om respectvol met elkaar om te gaan zul je dat als docent zelf ook met je leerlingen of met je collega’s moeten doen. Het gaat er dus niet alleen om wat de docent zegt, maar vooral om wat hij of zij doet, en de manier waarop. Door de omgang met collega’s, ouders en leerlingen wordt duidelijk of je ‘karakter’ hebt.”

Wij vinden de voorbeeldfunctie ook belangrijk. Maar is dat in de praktijk ook te zien? Volgens Sanderse is er niet veel oog voor het feit dat de leraar een voorbeeld is. Dan komt de vraag “Wat is eigenlijk een goed voorbeeld” dus ook niet aan de orde.
Toch gaat er blijkbaar een belangrijke vormende werking van leraren uit. Dat kan in positieve of negatieve zin zijn. Het is goed dat Sanderse daar de aandacht op vestigt. We hoeven dan niet uit te gaan van de deugdenethiek van Aristoteles, want hoe belangrijk die deugden ook zijn, er is meer.
Dat meerdere is te vinden in de Bijbel. Daar wordt op diverse plaatsen iets gezegd van een christelijke levenswandel.
Een belangrijke regel is: Zo wat gij wilt dat u geschiedt, doet ook een ander. Dat zal niet altijd makkelijk zijn voor een leraar die leerlingen met moeilijk gedrag in de groep heeft. Toch moet dat wel.

Iets anders is dat een leraar zich ervan bewust is dat hij omgaat met zielen die voor een eeuwigheid geschapen zijn. Op reis naar een eeuwige bestemming. Het leven, ook van kinderen die nog op de basisschool zitten, is maar een korte voorbereidingstijd. Wel beslissend.
Leraren die op reformatorische scholen les geven, moeten niet meegaan met het rendementsdenken dat in het onderwijs steeds belangrijker lijkt te worden.
Dat denken is samen te vatten als: Onderwijs als middel om ons land in de top vijf van de wereld te brengen.
Leraren van onze scholen moeten in woord en wandel laten merken dat geld bij lange na niet het hoogste goed is.
Zo is er natuurlijk meer te noemen. Heel kort gezegd: ze zouden ‘een leesbare brief van Christus’ moeten zijn. Dat hangt niet af van onze inspanningen. Het is genade alleen als het zo is. Die kan nog geschonken worden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen