Natuurpark Lelystad: gratis dierentuin van 500 hectare

Natuurpark Lelystad heeft een apart karakter. Dit komt door de ligging in Oostelijk Flevoland. Zoals in heel de IJsselmeerpolders is het ook in dit park: ruimte naar alle kanten. Die openheid kenmerkt het jonge wildpark dat inmiddels 500 hectare groot is. De dieren die daar worden gehouden passen er bijzonder, hebben ruimte nodig, leven er ,.zo natuurlijk mogelijk". Het park vormt een enorm verschil met zelfs de mo: dernste dierentuin. Er is ook meer te beleven en te zien dan alleen de grote hoefdieren die er hun betrekkelijke vrijheid genieten. 

Echt natuurpark
Voor ik op het parkeerter: rein ben moet ik al afremmen voor een kleurige fazanthaan die driftig lopend de weg oversteekt. Over goed of niet goed van de jacht breek ik mij niet het hoofd op deze stralende lentedag. Ik heb die prachtige kleurige haan vlak voor me en geniet van het werkelijk exotische verenkleed. Wanneer ik uitstap hoor ik het schallende lied van een zanglijster die ertussendoor prachtig de grutto imiteert. Kunstige zanger. Rondom is het frisse lentegroen van loofhout en jong gras vol paardebloemen. De zomerse bloemenpracht moet nog komen. En vogels zijn er dan ook te zien, al zingen ze niet meer zo uitbundig als in de lentetijd.

Direct bij de ingang lopen de rendieren in een omheind gedeelte dat., de kraal" wordt genoemd. Dat doet mij nog wat aan een dierentuin denken met veel ruimte. Opvallend is nèt knappend geluid van de hoeven wanneer een rendier loopt. Even opvallend is de merkwaardige hoef zelf, volkomen aangepast aan de oorspronkelijke biotoop van het rendier. Dit is het enige soort hert dat door de mens is getemd en wordt gebruikt. Merkwaardig is ook dat beide geslachten een gewei dragen. Ik las daarvan als verklaring dat het dient voor regulering van de lichaamswarmte.

Om te kunnen leven in de extreem koude streken hebben rendieren een bijzonder dikke en warme vacht. In de zomer kunnen zij het daardoor te warm krijgen. In die tijd is het nieuwe gewei echter bedekt dooreen dunne huid met veel bloedvaten aan de oppervlakte waardoor veel warmte wordt afgegeven. Rendieren leefden eens in kudden van wel 100.000 stuks op het hele noordelijke halfrond. Dat is verieden tijd. Nu zijn er in Finland nog ongeveer 50.000 van dit halftamme soort hert. Ze vormen daar een groot deel van de veestapel en worden voor alleriei doeleinden gebruikt.

Krachtpatsers
Het wandelpad kronkelt om de grote hocfdierweiden tussen de beplanting van populieren en laag loofhout. De jonge ruige wilgeroosjes, die bij mijn bezoek pas twintig centimer lang zijn, zullen de zomen van het pad de hele zomer vol rozerode bloemenweelde maken. Voor de bocht lopen een paar wisentstieren rustig te grazen; de grootste neemt mij even aandachtig op als ik hem. Wisenten zijn de krachtpatsers van het park. De kudde loopt in het noordelijk gedeelte, ,,De Hoge Dellen", waar de dieren volop ruimte hebben. Ze hebben een stuk loofbos waar het duidelijk wordt dat deze dieren geen zachtzinnige lieverdjes zijn. De bomen worden vakkundig geschild om de lekkere bast, want wisenten eten graag boomschors en bladeren. Ik heb de oude stier eens bezig gezien in een wilgenbos waar hij de boompjes met geweld omver liep om bij de sappige twijgen te kunnen komen. Indrukwekkend zijn ze, de wisenten, vooral de stieren maken indruk: massieve dieren, met hoge schoft en een zware kop met scherpgepunte horens. Ook de verzorgers in het park behandelen deze kolossen met respect en grote voorzichtigheid; ze kunnen gevaarlijk zijn. Lang geleden leefden wisenten in vrijwel heel Europa. In het begin van deze eeuw huisde de laatste grote kudde in het eveneens laatste oerbos bij Bialowieza. In de eerste wereldoorlog werden ze bijna uitgeroeid door hongerige soldaten van drie legers. Enkele jaren later, in 1921, waren er nog maar enkele te vinden in dierentuinen. Daarmee heeft men een nieuwe kudde kunnen fokken die opnieuw bij Bialowieza in Polen zwerft in het laatste oerbos van Europa. Bij Lelystad loopt nu een flinke groep in een ruig stuk natuurpark waar men een goede indruk krijgt hoe deze geweldige dieren in natuurstaat leven.
Terwijl ik naar de wisenten sta te kijken strijkt een torenvalk op een paal van de afrastering. Hij heeft duidelijk iets in zijn pootjes en is tamelijk dichtbij. Even rondkijken, kopje omlaag, weer scherp rondkijken, kopje weer omlaag. . . de vogel trekt aan iets dat langzaamaan een bloederig pakketje wordt. Een rode sliert gaat handig naar binnen. . . er is weer een veldmuis minder in de polder en de torenvalk heeft z' n ontbijt. Het is niet de enige roofvogel die je in het park kunt zien. Ook als de hoefdieren zich niet laten zien verveel je je hier geen moment. Dichtbij het gedeelte waar de wisenten lopen zijn grote waterpartijen waar banken een heerlijke rustplaats bieden.

Pater David. . .
Pater Davidsherten, een vreemde naam voor merkwaardige dieren die wel moerasherten worden genoemd. Ze houden van water en modder. In een terrein van vijftien hectare vindt de kudde volop waterpartijen met lage modderige oevers. Dit voorjaar kwam er weer een flink stel kalfjes bij, waardoor er al een vrij groot aantal herten loopt. Het kan ook zijn dat u ze behaaglijk in het ondiepe water ziet liggen. Deze herten werden in 1981 in het park ondergebracht. Ze horen oorspronkelijk thuis in China en jarenlang meende men dat ze waren uitgestorven. Tot Pater David er toch enkele zag lopen in de tuin van de Chinese keizer te Peking. Terwijl ik, leunend op het hek, naar de groep herten en kalfjes kijk, beweegt zich iets in de sloot langs het hek. Rustig zwemt een grote muskusrat naar de oever, knabbelt daar aan een plant en gaat met een bekvol weer het water in. Hij ziet mij niet of trekt zich niets van mij aan. Behendig en snel zwemt hij weg, de afgeplatte staart recht naar achteren. Een opzichter, aan wie ik het vertel, zegt lachend: ,,Ja, daarvan zijn er genoeg hier. We moeten er maar van uitgaan dat ze er bijhoren in de natuur". Twee tureluurs komen razendsnel overvliegen, melodieus roepend. Van ver komt het dromerige geluid van een koekoek, terwijl even later zo' n roeper komt overvliegen en de verre soorten antwoord geeft. De moerassige en tot modder getrapte oevers blijken aantrekkelijk voor alleriei vogels. Kieviten, grutto's, kluten, ik kan ze, behaaglijk op de bank in de zon, rustig bekijken, terwijl een stel kneutjes achter mij volop zingt.

In de distelvelden
De elanden laten zich vandaag niet zien. Ik heb ze hier in de zomer in de uitgestrekte distelvelden zien lopen, met schoft en kop er net bovenuit. Dat benadrukt sterk de grote mate van vrijheid die de dieren hier genieten. Het zijn knapen. Een volwassen eland kan een schouderhoogte van meer dan twee meter hebben en een gewei dragen van meer dan anderhalve meter breed. Elanden eten bladeren, boomschors en waterplanten. In moerassen en meren laten ze zich diep in het waterzakken om gemakkelijk bij de waterplanten te kunnen komen. Het gewei van de eland is schoffelvormig en doet denken aan dat van het damhert. Het is een dier van uitgestrekte bossen met moerassen in Noord-Europa waar het voor een groot deel verdween. In Zweden hebben elanden zich echter weer zo vermenigvuldigd dat ze veel last veroorzaken in de bosbouw. Hun aantal is zo groot geworden doordat hun natuurlijke vijanden, wolven, er reeds lang niet meer zijn. Tien procent van alle verkeersongevallen vindt plaats door aanrijdingen met elanden.

Er loopt in het park een fraaie groep Przewalskipaarden waarover ik eerder al schreef. Ik trof het in de meimaand dat er juist een veulen was geboren dat op wankele benen probeerde staande te blijven. Prachtige dieren zijn het. Ik zou nog kunnen schrijven over eenden en futen in de plassen, alleriei zangvogels in de dichte begroeiing, de laag over het park schommelende kiekendieven. Ook over de prille lenteflora of de uitbundige zomerbloemenweelde. U kunt er beter eens heen gaan om het park te verkennen en te zien hoe in tien jaar tijds een stuk polder is gegroeid tot een echt natuurpark.

Het wildpark ligt zuidelijk van Lelystad en de autoweg A6, is ook bereikbaar met openbaar vervoer, buslijn 144 (Lelystad-Harderwijk),
halte Meerkoetweg en is het hele jaar vrij toegankelijk.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen