WAT ER VOOR MIJ MEE SPEELT IN DE VERPLEGING

In het voorgaande artikel hebben twee verpleegkundigen het één en ander verteld over de verpleging en over verschillende zaken waarmee je te maken hebt bij de uitoefening van dit mooie, veelzijdige beroep. Er wordt heel wat van de verpleegkundige gevraagd! Toch is er ook in onze gemeente ieder jaar weer een flinke groep jongeren die dit beroep kiest. Waarom gaan ze in de verpleging? Wat speelt er voor hen mee bij de keuze van dit beroep, in de opleiding en het werk zelf? Deze en andere vragen heb ik aan een viertal jongeren voorgelegd.

Ik zal ze eerst aan jullie voorstellen.

Lïesbeth van Driel, Heerjansdam

Liesbeth wordt over enkele dagen 20 jaar. Ze werkt als 1.1.-verpleegster in het Ikaziaziekenhuis te Rotterdam. In september '75 is ze met de A-opleiding gestart. Na een introduktieperiode van drie maanden (préklinische opleiding) werkt ze in het ziekenhuis en volgt ze de lessen aan de Pr. Margrietschool; een gezamenlijke opleiding van het Ikaziaziekenhuis en een viertal andere ziekenhuizen (o.a. Eudokiaziekenhuis te Rotterdam en Van Weel-Bethesdaziekenhuis te Dirksland). De A-opleiding duurt 3Va jaar.

Arnold den Hartog, Lensden

Arnold is 21 jaar en studeert aan de HBO-verpleegkunde in Leusden. Dit is een 4-jarige Hogere Beroeps opleiding voor Verpleegkundige. Na twee jaar theorie (lessen) volgt er een stageperiode van twee jaar op verschillende terreinen van de gezondheidszorg. (Algemeen ziekenhuis, psychiatrische inrichting, de wijk e.d.) Arnold begint na de zomervakantie aan het derde jaar; m.a.w. aan het begin van zijn stage. Zijn eerste stageperiode betekent ongeveer 15 weken meedraaien op de afdeling neurologie van het Zeister-ziekenhuis. Elke week moet hij één dag naar school, daarnaast heeft hij regelmatig een terugkom-week.

Marjan Kooiman, Hendrik Ido Ambaeht

Marjan is 21 jaar en werkt sinds september '73 in de verpleging. Ze heeft haar A-opleiding inmiddels voltooid en tot voor kort werkte ze in het R.K.-ziekenhuis te Dordrecht. Na de zomervakantie gaat ze werken in het Havenziekhuis te Rotterdam. Marjan gaat dan weer verder met de studie door in dit ziekenhuis een Tropenkursus te volgen. Ze vertelde dat deze kursus slechts in enkele ziekenhuizen in ons land gegeven wordt. Overigens is het een veel voorkomend verschijnsel dat verpleegsters na voltooiing van de opleiding in een ander ziekenhuis gaan werken.

Krijn Kleppe, Woerden

Krijn is 18 jaar en werkt in het Chr. Sanatorium voor Psychosen en Neurosen te Zeist. Na een introduktieperiode van twee maanden (met een afrondend examen) werd Krijn toegelaten tot de B-opleiding. Deze opleiding wordt gegeven vanuit het Academisch Ziekenhuis in Utrecht en duurt drie jaar. Na elk jaar moet een examen worden afgelegd. Iedere twee maanden hebben de kursisten twee blokweken waarin ze lessen volgen. Naast de studie werkt Krijn op de verschillende afdelingen van het Sanatorium. Momenteel op de afdeling Geriatrie, daarna komt hij 1 of 2 jaar op de Opnameafdeling en/of 1 jaar op de Socio-therapeutische afdeling te werken.

Wat komt er kijken bij de opleiding?

Uit deze kennismaking wordt al direkt duidelijk dat er verschillende mogelijkheden zijn voor een opleiding op verpleegkundig gebied. We zijn het samen nog eens nagegaan:

A B ZV ZW MBO-V HBO-V Kraam (algemene — niet gespecialiseerde — ziekenverpleging) (psychatrisch verpleegkunde) (ziekenverzorging) (verpleegkundige in de zwakzinnigenzorg) (middelbare beroepsopleiding voor verpleegkundige/verzorgende) (hogere beroepsopleiding voor verpleegkundige) (kraamverzorgende)

Er komt in de verschillende opleidingen een heel vakkenpakket op je af. Daarom moet je minimaal Mavo (voor HBO-V: Havo) als vooropleiding hebben gehad. Voor de A en B - opleidingen moet je minstens 17 jaar en 7 maanden oud zijn. Het is wel verstandig om je al ongeveer een half jaar van te voren aan te melden. Welke vakken zijn er zo al?

Marjan: Naast verpleegkunde (de methodieken verschillen nogal per ziekenhuis en opleiding) krijg je anatomie, ziekteleer, voedingsleer, natuurkunde, fysiologie, maatschappijleer, vorming, psychologie, kraamverpleegkunde, kindergeneeskunde, en nog enkele andere vakken.

Krijn: In de B-opleiding krijg je ook anatomie, ziekteleer, voedingsleer en maatschappijleer. Naast somatische verpleegkunde ook psychiatrische verpleegkunde en verder de vakken: psychiatrie en psychologie.

Arnold: De eerste twee jaren krijg je op de HBO-V naast de vakken die bij de A-en B-opleiding genoemd zijn: recht, ekonomie, sociologie en training in sociale vaardigheden. Tijdens de stageperiode wordt de stage-problematiek besproken aan de hand van stageverslagen. Er zijn nog tentamens en je moet een eindskrip-

tie schrijven. Naast de werkbegeleiding vanuit de instelling krijg je in de stageperiode supervisie van een docent van de opleiding.

Waarom in de verpleging?

Op welke wijze je ook in de verpleging wilt gaan werken, het zal je zeker wat inspanning en doorzettingsvermogen vragen. Waarom hebben jullie er dat voor over? Zie je het als een uitdaging of zit er meer achter? Een roeping misschien?

Liesbeth: Je weet 't nog niet precies als je er aan begint. Je voelt je er wel innerlijk toe aangetrokken. Ik vind het heerlijk om met mensen om te gaan. Dat maakt ons beroep boeiend. Daarbij kun je de mensen in een moeilijke situatie iets geven van jezelf. Je kunt de ander helpen. Dat geeft mij veel voldoening. Roeping is een groot woord. Je kunt beter zeggen je aangetrokken voelen tot je medemens.

Amold: Ik wil graag de verpleging in om mensen te kunnen helpen. De keuze van de richting wilde ik nog wat uitstellen. Vandaar mijn keuze voor HBO-V. Nu krijg ik een brede oriëntatie. Eerst theoretisch en daarna in de stageperiode doe je een ruime praktijkoriëntatie op.

Krijn: In de verpleging kun je mensen helpen die je hulp nodig hebben. Daarbij is er een tekort aan werkers, ook in de psychiatrische verpleegkunde. Ik heb voor de B-opleiding gekozen omdat deze opleiding wat pittiger is. Daarna wil ik A gaan doen. In de algemene ziekenverpleging kom je direkt met ernstige ziektegevallen in aanraking. Vaak ook van jonge mensen. Ik denk dat ik daar niet zo goed tegen zou kunnen. In de B ligt het aksent sterk op de psychiatrische problemen bij ouderen, omdat je eerst op een geriatrische afdeling gaat werken.

Amold: Geeft dat dan geen sterke psychische belasting?

Krijn: Je moet proberen afstand te nemen van de problemen. De leeftijd van de patiënten ligt in 't algemeen boven de 25 jaar omdat jongeren opgevangen worden

in jeugdpsychiatrische inrichtingen. Met name op een geriatrische afdeling is de voorbereiding op je funktie erg goed. Er is veel aandacht voor de begeleiding.

Arnold: Als je alleen met bejaarden werkt kan dat, lijkt me, ook deprimerend werken. Bij jonge mensen zie je toch ook herstel, bij ouderen vaak niet.

Krijn: Ook bij ouderen zie je beslist wel vooruitgang. Daarbij kan ik een ernstige ziekte en de dood bij oudere mensen eerder aanvaarden dan bij jongeren.

Marjan: Mij trekt vooral de grote afhankelijkheid van zieke mensen aan. Deze mensen missen al zoveel. Je hoopt in je werk iets voor de ander te kunnen betekenen! Misschien alleen maar door een kussen op te schudden, door een gesprekje, of door een glas melk te brengen.

Je bent in de verpleging intensief met mensen bezig. Veel mensen komen met hun problemen bij je.

De praktijk van het werk

Er is heel wat aan de hand in een ziekenhuis. Je ziet veel ellende en je voelt je vaak machteloos. Daarbij komen er heel wat vragen op je af. Vragen rond stervensbegeleiding, de waarheid-zeggen, euthanasie enz.

Liesbeth: Je zit in een spanningsveld tussen de verantwoordelijkheid van de arts en het afdelingshoofd én je eigen verantwoordelijkheid.

Om een voorbeeld te noemen: als je tegen een patiënt de waarheid niet mag zeggen, kun je er zelf mee in konflikt komen.

Marjan: Het is onze taak om in de eerste plaats aandacht te hebben voor de patiënt. Helaas schiet dat er — vanwege het vele andere werk — vaak bij in. Je moet ook je eigen plaats weten en je niet bemoeien met zaken die op 't terrein van de arts liggen. Als iemand naar z'n medische toestand vraagt dan verwijs ik naar de hoofdzuster of de arts. Je kunt op dat terrein zo gemakkelijk fouten maken.

Liesbeth : Als je op de hoogte bent mag je toch wel eerste informatie geven over een eenvoudige ingreep? Weet je het niet of weet je het niet zeker, dan heb je de taak om de arts/assistent te vragen of de patiënt ingelicht is. Als verpleegster kun je op dit terrein veel doen. Bijvoorbeeld door tijdens de koffie-pauze deze vragen aan de orde te stellen. Geef je de patiënt geen antwoord, dan trekt hij/zij wel een konklusie. Als je erover gesproken hebt, kan 't kontakt met de patiënt weer beter/ eerlijker zijn.

Marjan : Je moet 't gesprek met de arts of 't hoofd niet uit de weg gaan. Dat geldt trouwens ook voor de patiënt. Ik vind dat je het als christen vaak moeilijk hebt in de verpleging. Je kunt je niet aan iedere moeilijke situatie onttrekken. Waar mogelijk probeer ik ook met de patiënt te praten. Ik denk bijvoorbeeld aan sterilisatie. Soms zeg ik ook dat ik bepaalde opdrachten niet uitvoer. Er zijn situaties waarin ik minder (genees)middelen aan de patiënt geef dan mij opgedragen wordt. Bijvoorbeeld als ik denk dat het leven verkort wordt bij toedienen van de medicijnen. In het ziekenhuis wordt dit ook geaksepteerd.

Krijn: In de psychiatrie ligt het anders dan in een algemeen ziekenhuis. Je komt wel voor de vraag te staan in hoeverre je verantwoordelijk bent. Bijvoorbeeld als je mee zou moeten werken bij 't hanteren van bepaalde therapieën. Je moet voor je zelf nagaan of de gekozen aanpak wel bijbels verantwoord is.

Liesbeth: Ik vind 't moeilijk. Aan de ene kant hangt het van de situatie af, of je met de patiënt kunt praten. Er moet toch een zekere vertrouwensrelatie zijn. Je kunt niet zomaar met je eigen visie bij de patiënt aankomen. Aan de andere kant ben je vaak te druk om er goed over na te denken, waar je in bepaalde gevallen aan meewerkt.

Ik zou er meer bij stil moeten staan. Er zijn situaties waarin ik weiger mee te werken. Aan een gesprek kom ik vaak niet toe.

Arnold: Ik begrijp wel dat je niet in alle situaties op dezelfde manier handelt. Maar we moeten toch wel oppassen voor een situatie-ethiek. Met andere woorden: ik

doe wat mij in de gegeven situatie het beste lijkt. Er wordt ook een konsekwente houding van je gevraagd.

Je staat vaak alleen

Uit bovenstaande reakties wordt duidelijk dat het niet altijd meevalt om in het ziekenhuis voor je levensovertuiging uit te komen en om naar de norm van Gods Woord te handelen. Je staat vaak alleen. Meeleven van thuis en gemeente, is dat er en heb je dat nodig?

Arnold: De problemen waar je mee zit komen niet altijd duidelijk over bij de kerkelijke achterban. Daarom moet je er in de eerste plaats mee bij de Heere terecht komen. „Indien iemand wijsheid ontbreekt "

Marjan: Vooral in een niet-christelijk ziekenhuis sta je helemaal alleen. Gelukkig kan ik wel thuis over mijn problemen praten. Daarnaast heb je de vereniging en je weet dat je bij je predikant terecht kunt als het echt nodig is. Ik ben ook blij dat er vanwege onze gemeenten bijeenkomsten worden belegd voor werkers (sters) in de verzorgende beroepen.

Krijn: Ik kan met m'n problemen gelukkig goed thuis terecht. Als je er thuis niet over kunt praten, waar kun je dan wel terecht? Voor andere mensen is het vaak moeilijk om zich in te leven in de problemen die je in je werk hebt.

Liesbeth: Ik denk ook aan kollega's van onze richting. Daarnaast de jeugdvereniging en als het nodig is je predikant.

Arnold: Vooral door de kontakten met kollega's kun je elkaar tot steun zijn. Op de bijeenkomsten voor de verzorgende sektor ontmoet je elkaar. Mijns inziens heeft de kerk hier een opdracht. We hebben elkaar nodig, vooral in deze tijd.

Het gebed

Aan het slot van het gesprek kwam de noodzaak van het persoonlijk gebed en het gebed in de gemeente ter sprake:

Marjan : Je hebt 't gebed nodig voor de patiënten waarmee je dagelijks omgaat. Je hebt het ook zo nodig voor je zelf. Een gebed om staande te blijven en om kracht. Het gebed in de gemeente heeft eigenlijk iedereen nodig. Als er voorbede voor je gedaan wordt, voel je toch dat er geestelijk kontakt is, dat de gemeente achter je staat. Je kunt er door gesterkt worden.

Krijn: Tijdens de voorbede voel je dat er aan je gedacht wordt! Je staat toch niet helemaal alleen!

Liesbeth : Ja, 't gebed voor de zieke is nodig en je hebt het ook voor jezelf zo nodig. Je wordt in dit werk dagelijks gekonfronteerd met de gevolgen van de zonde. Je staat er echter na verloop van tijd niet iedere dag meer bij stil. Het zou je meer tot God moeten leiden — ook in het gebed — dan het je in de praktijk van iedere dag doet.

Arnold: Het gebed is ook nodig voor de mensen die in de fabriek werken. Toch heb je het in je werk voor de lijdende mens in het bijzonder nodig. Een gebed om licht wanneer je niet meer weet hoe je handelen moet en een gebed om de zegen des Heeren. Wij staan er zo weinig bij stil dat alleen de Heere herstel en aanvaarding kan geven.

Ik geloof dat dit een mooie afronding is voor ons vraaggesprek. Hartelijk dank voor jullie medewerking! Veel sterkte in je werk en studie. Ik hoop dat de lezers van ons blad iets meer te weten zijn gekomen over wat er voor jullie — en voor veel andere jonge mensen die in de verpleging werkzaam zijn — meespeelt in de verpleging.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen