Arabische volbloeds krijgen koninklijke behandeling

"Ik houd van deze dieren om dezelfde reden waarom ik van mooie bloemen en schilderijen houd. Het gaat om de schoonheid", zegt een Duitser die foto's uitdeelt van zijn eigen volbloed, die in Feldkahl is gestald. Egypte neemt zijn traditie van paardenfokken serieus door de stambomen en de klassieke schoonheid van de Arabische paarden zuiver te houden. De Zesde Jaarlijkse Paarden Show is een kans om te bewijzen hoe het fokken in Egypte "heilige business" is. De stallen van al-Zahraa hebben 350 paarden, die gebruik maken van 30 hectare woestijn en palmbosjes. Deze stallen, eigenaardig genoeg eigendom van de Egyptische regering, "produceren" jaarlijks 100 volbloeds. Vijftig dekhengsten worden zorgvuldig gescheiden van de merries in de stallen. De veulens worden in Egypte en daarbuiten verkocht, of bewaard om de kwaliteit van de al-Zahraa stallen te verbeteren. „Wij beschouwen de volbloeds als onze nationale rijkdom, vandaar dat we ze ook koninklijk behandelen", zegt dr. Abdullah Salama. Deze arts van de stallen zegt dat de paarden 24- uurs medische verzorging hebben, en met enige trots voegt hij eraan toe dat onlangs hypermoderne röntgenapparatuur is aangeschaft om te zien of de merries drachtig zijn. Zoveel zorg staat de meeste Egyptenaren niet ter beschikking.

Fokbeleid
Egypte is een van de weinige landen, met Polen en Rusland, waar Arabische volbloeds op nationale schaal worden gefokt. Daardoor zijn de resultaten in een land als Egypte ook veel beter dan die in Nederland, waar maar een paar particuliere stallen volbloeds fokken, zegt Jan Calis. Hij is zelf fokker, en is speciaal voor de show uit Nederland gekomen. „Omdat de centrale controle van de staat niet verandert, kunnen de fokkers hier veel meer experimenteren dan in Nederland", zegt Jan Calis. „Er is hier sprake van een consequent fokbeleid." Al-Zahraa vormt het centrale bestuur dat namens de staat toezicht houdt op de stambomen van de paarden die in Egypte worden gefokt. Als een particuliere fokker wil dat zijn veulens een officiële stamboom krijgen, moeten ambtenaren van al-Zahraa aanwezig zijn bij het dekken en de geboorte. Die ambtenaren moeten bloedtests doen, en brandmerken het veulen met een registratienummer en een officieel stempel.

Grote ogen en neusgaten
De Nederlandse fokker Calis heeft een groot aantal stallen in Egypte bezocht. Vanwege de bezoeken aan de stallen in het programma van hun rondreis besloten Calis en zijn vrouw, met nog twee andere serieuze paardenkenners uit Nederland, naar Egypte te gaan. Eveline Calis zegt dat het Arabische Volbloed Stamboek in Nederland kan bogen op 2000 ingeschreven paarden. De organisatie heeft 600 leden. Calis zelfheeft een stal in Amsterdam met 30 Arabische volbloeds, waaronder een Egyptische hengst. Egyptische volbloeds zijn te herkennen aan hun grote ogen en neusgaten, hun grote platte gezichten, grote kaken, korte rechtopstaande oren, hun gebogen sterke nek, en de rechte rug. Arabische volbloeden hebben een rugwervel minder dan andere paarden, waardoor ze een fraai gebogen staart hebben tijdens de galop.

Snelheid
„Ik vind dit paard dus absoluut het mooiste van de wereld", zegt dr. Salama, terwijl hij lacht om een hengst die hooghartig naar zijn stal terugloopt. „Hij is trots op zichzelf. Ik ben een hengst, denkt-ie natuurlijk." De Arabische volbloed werd oorspronkelijk gefokt vanwege zijn hoge snelheid in de woestijn. Zijn legendarische snelheid komt vooral door de brede borstkas en de grote neusgaten, waardoor het dier goed kan ademen. Dat geeft een enorm uithoudingsvermogen. De internationale faam dankt de volbloed echter aan zijn schoonheid. Calis vindt dat de Egyptenaren die schoonheid te veel benadrukken ten koste van de andere, nuttiger kwaliteiten. „Het paard kan ook werken, het is niet alleen maar mooi." Calis wijst op een merrie die aan de hand door de ring wordt geleid. „Dat diertje kan echt wel iets meer dan mooi-zijn. Het kan ook rijden, het is krachtiger en rijdt met goede bewegingen." Calis traint zelf paarden voor shows in Europa. Hij was twee keer in de golfstaat Qatar om stalhouders te adviseren, en in Egypte heeft hij ook met veel eigenaars van stallen over training gesproken.

Stamboom
„Ze laten hier paarden zien die niet genoeg getraind zijn. Ze staan bij voorbeeld niet doodstil voor de jury, en ze reageren niet direct op commando's. In Europa besteden we drie of vier maanden aan voorbereidingen voor een show. We maken atleten van de paarden." Volgens Calis zouden de Egyptische trainers ook meer kunnen doen om de kleine fysieke onjuistheden in de paarden te verhullen. Hij wijst op een merrie. „Die heeft een te korte nek, maar door de juiste training kan ze leren om de nek uit te rekken een schoonheidswedstrijd, het paard moet zich als een model gedragen." De schoonheid van een paard speelt een grote rol in de bepaling van de waarde, maar minstens zo belangrijk zijn de stamboom en de genetische kwaliteiten. Stambomen zijn sinds het eind van de vorige eeuw bijgehouden in Egypte. Daarvoor werden ze mondeling doorgegeven. Arabische volbloeds worden al eeuwenlang in Cairo gefokt, maar de regering nam in 1892 de verantwoording en stelde een Paardencommissie in. Intussen is de zorg voor de zuivere stambomen overgedragen op de Egyptische Landbouwassociatie. Dat is een van de grootste internationale organisaties die op de zuiverheid van de volbloed toezien. De grootste waarde heeft een volbloed die zijn kwaliteiten, dankzij een goede genetische inhoud, weet door te geven aan een nieuwe generatie. Die paarden worden phenotypen genoemd. Genotypen zijn even fraaie volbloeden, die echter niet goed voor de fok zijn. Sommige phenotypen zijn in staat hun krachtige kwaliteiten door te geven aan hun achterkleinkinderen.

Hoge prijzen
Stambomen zijn op ieders lippen in de tribunes, als de paarden langsparaderen. Beroemde ouders of grootouders worden geprezen door de menigte. Veel Europeanen en Arabieren uit de Golflijken te denken over kopen of niet kopen. Volgens dr. Salama worden de meeste paarden naar Duitsland en de Golf verkocht. Maar ook kopers uit Zuid-Afrika, Italië en de Verenigde Staten openen graag de beurs voor een Egyptische volbloed. Directeur Ibrahim Zaghloul van al-Zahraa zegt dat de Egyptische paarden uit zijn stallen meestal worden verkocht voor prijzen tussen de 20.000 en 35.000 dollar. Regelmatig worden ook prijzen van honderdduizenden dollars neergelegd voor een phenotype veulen. Het afgelopen jaar is de Egyptische export naar Europa drastisch gedaald van 65 naar 25 volbloeds. In 1991 nam de Europese Gemeenschap een verbod op de invoer van Egyptische volbloeds aan, omdat Egypte zijn paarden vaccineerde tegen de Afrikaanse paardenziekte. Zaghloul is woedend op dat Europese beleid. „We hebben al 25 jaar geen paardenziekte meer in Egypte gehad. Wel besloten we in te enten in Zuid-Egypte, om een buffer te vormen uit voorzorg tegen problemen in Soedan." Zaghloul vertelt dat de campagne van vaccinaties zal worden beëindigd, om Europa te overtuigen dat het importverbod moet worden opgeheven. Momenteel kunnen Egyptische paarden wel naar Europa vervoerd worden via Zwitserland of Oostenrijk, die geen lid van de EG zijn. De paarden moeten daar een half jaar zijn voordat ze naar hun eindbestemming gaan.

Attractie
Alexander Chazel, een Franse fokker van Egyptische volbloeden, zegt dat hij vijf paarden van al-Zahraa kocht kort voor het ingaan van het importverbod. Sindsdien heeft hij zijn paarden uit Europese landen zoals Nederland en Duitsland gekocht. „Zo voorkom ik de enorme papierwinkel en de moeilijkheden om mijn paarden via Oostenrijk of Zwitserland binnen te halen." Zaghloul hoopt dat zijn stallen . een vaste attractie voor toeristen worden. Hij overweegt zelfs een hotel op zijn terrein te laten bouwen. „Dan kunnen de gasten bij de paarden slapen." Misschien is de Nederlandse groep waarin Jan Calis reisde wel de voorhoede van een nieuwe trend in het toerisme. De Neerlandse paardenliefhebbers zitten op de grond vlakbij de piste met een programma in de hand. Daarop schrijven ze nauwkeurig van elk paard wat zijn of haar stamboom is. Geen slecht begin voor een nieuwe toeristische mode, die wil concurreren met de piramides en de Nijl.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen