Zwijgen is zilver en spreken is goud

Zegt u alles wat u denkt? Als u al op leeftijd bent, weet ik zeker van niet. „Spreken is zilver, zwijgen is goud", is typisch een gezegde uit vroeger dagen. In het verleden leerden de mensen elkaar te zwijgen. Je mocht wel alles denken, maar niet alles zeggen. Kinderen moesten leren zwijgen tegenover hun ouders. Personeelsleden zeiden niet alles tegen hun baas. Zelfs gehuwden spraken niet over alle dingen met elkaar. Gehuwde mensen hadden uiteraard ook vroeger hun gedachten over seksualiteit, maar velen spraken er niet over. Ze zaten soms vijftig jaar naast elkaar in de kerkbank. Toch wisten ze niet altijd van elkaar hoe ze hun geloof beleefden. Ze zwegen over hun zieleroerselen. Het zijn echter niet alleen ouderen die niet alles zeggen wat ze denken. Ook anderen hebben deze levenshouding. Soms is deze niet aangeleerd, maar heeft zij met karaktertrekken te maken. Er zijn mensen die zelf gewoon geen behoefte hebben om het hart op de tong te dragen. Er zijn er ook die zo onzeker zijn dat ze niet durven te zeggen wat ze denken. Ze zijn bang voor de reactie van anderen. In onze dagen wordt het oude spreekwoord door opvoedkundigen en psychologen omgekeerd. „Zwijgen is zilver en spreken is goud." Kinderen worden al jong gestimuleerd zich te uiten. Jongeren discussiëren over alle onderwerpen. Velen schamen zich niet om te vertellen van hun seksualiteitsbeleving. Ze hebben er meestal ook geen moeite mee om over hun geloof of ongeloof met anderen te praten. Als mensen in therapie gaan bij een psycholoog, is vaak een van de eerste dingen die ze leren, zichzelf eerlijk te uiten tegenover hun medemensen. Wat hebt u liever? Ik zeg het zwart-wit: de zwijgzaamheid en geslotenheid van vroeger of het praten en de openheid van onze tijd? Waaraan geeft u goud, aan spreken of aan zwijgen? Zegt u alles wat u denkt? Het is goed om over sommige dingen te zwijgen. Wij mogen de zonden van anderen niet gnuivend op verjaardagen vertellen. Dat spreken is schandalig. Het is ook niet correct als wij, als bestuurslid, uit de school klappen en laten uitlekken wie er gesolliciteerd heeft voor een nieuwe baan. Het is soms dom als je in een willekeurig gezelschap over intieme dingen praat. Zwijgen kan heel goed zijn. In onze tijd is een deel van de openheid niets anders dan (brutale) onbeschaamdheid. Voor het overige zeg ik dat spreken de voorkeur geniet boven zwijgen. Dat is met name zo in de relaties tussen mensen die (dagelijks) met elkaar te maken hebben. Openheid tussen familieleden, collega's en vrienden komt de onderlinge verstandhouding ten goede. Zwijgen schept afstand. De ander in je hart laten kijken, schept nabijheid. Het is toch goed als mijn gewaardeerde collega weet hoe en waarom ik in God geloof? Mijn broer mag van mij best weten waarom ik moeite heb met de opvoeding van onze oudste zoon. Het is een teken van vriendschap als mijn vriendin mijn belastingpapier mag invullen. Dit soort openheid heeft altijd een positief effect op de onderlinge verstandhouding. Wij mogen rustig vertellen hoe wij eraan toe zijn en hoe wij dingen beleven. Het is helemaal goed als wij daarbij niet zwijgen over onze eigen zwakheden. Als wij daarentegen zwijgen om de schone schijn op te houden, verstoren we onze relaties. Als ik niemand om advies vraag over de opvoeding van onze zoon, doe ik mijn vienden tekort, die mij kunnen helpen. Ik doe ook mijn kind tekort. Spreken is zo mogelijk nog belangrijker als ons iets dwarszit. Dat is precies het punt waarop velen juist christelijk geduldig proberen te zijn. Als je zwijgt, wanneer je een bepaald probleem hebt met iets of iemand, los je niets op. Het probleem blijft bestaan en neemt in omvang toe. Geduld is goed. Drift is fout. Te geduldig zijn en daarom zwijgen is ook fout. Als wij open kaart spelen en van ons hart geen moordkuil maken, weten anderen precies waar ze met ons aan toe zijn. Dat is soms even moeilijk. Openheid kan tot een pittig gesprek leiden. Een ander kan boos worden, als ik eerlijk zeg wat ik denk. Soms vloeien er tranen. Als we echter blijven zwijgen, vloeien er meer tranen, in het verborgene of uiteindelijk ook in het openbaar. Zullen we het gezegde veranderen in: „Spreken is hartverwarmend, van zwijgen word je koud?" Ik overdrijf een beetje, maar u begrijpt het.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen