Ds. A.A. Egas: „Schuif kerkkeuze niet voor je uit''

In de jaren dat hij als predikant verbonden was aan de christelijke gereformeerde kerk op Urk trof ds. Egas vele stelletjes met vragen over de kerkkeuze na het huwelijk. Op de catechisatie, in de pastorie en ook wel in spontane gesprekken. Hij is nu bijna drie jaar dominee in Middelharnis. „Ik heb met dit vraagstuk tot nu toe minder te maken gehad. Ook omdat het kerkelijke leven hier veel minder divers is.
Ds. Egas noemt de teksten van Paulus in Efeze 5 over de vrouw die de man volgt in zn algemeenheid een „goed uitgangspunt. Natuurlijk alleen als de leer van de kerk waaraan de man verbonden is, is gegrond op Schrift en Belijdenis. Zoals Christus het hoofd van de gemeente is, is de man het hoofd van de vrouw. Niet als meerdere, maar als verantwoordelijke. Als de kerkenraad op bezoek komt in een gezin en er zijn vragen, dan dient de man ook de eerst aangesprokene te zijn.
De praktijk is soms weerbarstig. „Zeker op wat jongere leeftijd zijn jongens gemakkelijker dan meisjes. Wat geeft het, zo hoor je vaak. Meisjes hebben op dit punt een meer volwassen houding, je ziet duidelijk verschillen tussen die twee groepen. Het is me overigens al vaker opgevallen dat zich dat op latere leeftijd voortzet. Vrouwen zijn de eersten die met kinderen praten over de Heere en je ziet meer vrouwen dan mannen aangaan bij het Heilig Avondmaal.
De predikant adviseert stelletjes die afkomstig zijn uit verschillende kerkgenootschappen om het onderwerp kerkkeuze niet te bewaren voor later. „Praat erover zodra je voor de tweede keer met elkaar uitgaat. Je hoeft het dan nog niet direct met elkaar eens te zijn, maar ik heb er zoveel ellende van gezien als het niet aan de orde kwam. Schuif het niet vooruit uit angst voor een conflict. Als ik dit zeg, beginnen de catechisanten altijd een beetje te lachen. Ik doe het ook met een kwinkslag, maar ze voelen de serieuze ondertoon goed aan. De keuze voor de toekomstige gemeente is geen pak koffie dat je even koopt.

Harde standpunten
Redelijk overleg met elkaar is van groot belang. „Toon altijd respect voor de ouders. Zij hebben indertijd hun keuze ook bewust gemaakt en willen natuurlijk graag dat hun zoon of dochter in hun kerkverband blijft. In veel gevallen heeft dat een relatie met gevoeligheden die het gevolg zijn van kerkscheuringen. Zo zie ik een duidelijk verschil tussen Urk en Middelharnis. Op Urk zijn de meeste scheuringen nog niet zo oud. Ze hebben zich vooral voorgedaan in de periode na de Tweede Wereldoorlog. Veel ouders hebben dat bewust meegemaakt en dragen nog steeds de pijn mee die dat veroorzaakte.
Cultuurverschillen bepalen eveneens de keuze. „De ene kerk is de andere niet. Het gebeurt wel dat een meisje zich, bijvoorbeeld vanwege de levensstijl, niet thuis voelt in de kerk van de jongen. Als ze dan samen beslissen voor de kerk van het meisje te kiezen, is daar natuurlijk niets op tegen.
Harde standpunten van ouders kunnen een averechts affect hebben. Ik weet nog van een meisje dat voor de eerste keer met haar jongen naar zijn kerk mee zou gaan. Hij werd door haar vader ter verantwoording geroepen en voor de keus gesteld bij haar te kerken of de verkering te beëindigen. Ik vond het dapper dat hij zich niet liet intimideren en meende dat dat zo niet kon en mocht. De verkering heeft geen stand gehouden.
Gescheiden kerken is voor ds. Egas ten diepste geen optie. „Daar heb ik veel narigheid van gezien. Er ontstaan haperingen, zeker ook in de opvoeding, als er kinderen mogen komen. Probeer eruit te komen. Mijn ervaring leert dat een goed gesprek veel kan oplossen. Als je eenmaal met de ouders spreekt, breekt vaak het ijs. Onbekend maakt nu eenmaal onbemind.

Ongelovige
Dat ligt anders als een van de twee onkerkelijk is. „Een huwelijk is geen evangelisatie-instituut. Er wordt wel beloofd dat de ander meegaat naar de kerk, maar ik zie in de meeste gevallen dat men wordt meegetrokken door de ongelovige. En denk niet dat je sterker bent dan Salomo, die zich liet meenemen door zijn ongelovige vrouwen. Er zijn natuurlijk uitzonderingen, maar begin er niet aan.
Van de tekst „wat God samenbrengt... wordt soms misbruik gemaakt. „Dat staat in het formulier en dat is geloofstaal. Ons formulier gaat ervan uit dat de gehuwden kinderen van God zijn, die hun huwelijkskeuze met de Heere zijn begonnen en tot hun troost mogen weten dat hun huwelijk door God tot stand is gebracht. Als we het breder bezien, is er natuurlijk Gods voorzienigheid over alle dingen. Maar dat kan niet in algemene zin tot bemoediging zijn, omdat er lang niet altijd sprake is van Zijn gunst.

Verdrietig
De christelijke gereformeerde predikant constateert dat het aantal jonge mensen die het belang van het kerkverband relativeren, toeneemt. „Ik sta daar wat dubbel in. Het heeft te maken met een tendens waarbij de binding aan de instituties afneemt. Waar ik me goed bij voel, daar ga ik. En als ik wat moeite heb met de prediking, stap ik over. Dat is een zorgelijke en verdrietige ontwikkeling.
Aan de andere kant zie je ook een groeiende groep die, los van de historische ontwikkeling, meer over kerkmuren heen kijkt. Die beseft dat er uiteindelijk meer is dat bindt dan scheidt in een geseculariseerde wereld, waarin onze gezindte is geminimaliseerd. Ik tref dat bijvoorbeeld tijdens SRB-avonden, waarin jongeren met vragen komen waaruit blijkt dat men meer lijdt aan de kerkelijke verdeeldheid dan de oudere generatie. In die zin zie ik ook de samenwerking op de reformatorische scholen als een zegen.
Het mooiste vind ik het wanneer er toch een hartelijke verbondenheid is aan de eigen kerk, waarin men toch niet toevallig is geplaatst. Dan stap je niet onverschillig over. Ik vind het best aangrijpend als een meisje tijdens een gesprek over de kerkelijke keuze in tranen aangeeft de man te zullen volgen. Dan houd je van je kerkverband, maar niet ten koste van alles.''

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen