Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Boekbespreking

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Boekbespreking

4 minuten leestijd Arcering uitzetten

KRUISGEZIND EN EN SEPARATISTEN door Dr. J. C. van der Does, tweede ongewijzigde druk, T. Wever, Franeker.

Dit is een boek van 170 blz., dat voornamelijk handelt over de Gereformeerde Gemeenten onder het kruis in hun wording en voortbestaan

Duidelijk komt naar voren hoeveel strijd en verdeeldheid er toen in de kerk was. Het lijkt er op alsof er toen niets anders was dan dit. Dat is natuurlijk niet juist. De schrijver wijst daar terecht op in zijn: aan den lezer. Hij schrijft o.a.: Een werk als dit, hoe nodig het is, loopt gevaar, zeer verkeerde voorstellingen te wekken. Men zou de indruk kunnen krijgen, dat de geschiedenis dezer groepen een aaneenschakeling van strijd is geweest. Die voorstelling is onjuist. De geschiedschrijver grijpt naar de feiten, die belangstelling wekken, afwijken van het gewone. Een huis kan jaren lang staan zonder dat het opvalt; maar als er een brand in heeft gewoed of als er een moord in is begaan, dan is het getekend. Rij Kruisgezinden en Separatisten werd elke zondag driemaal voor een belangstellende gemeente gepreekt, door de week dikwijls tweemaal per week; de leden hingen aan elkaar, zorgden voor elkaar, droegen in menig opzicht elkanders lasten en elkanders leed; men was blij met de blijden en bedroefd met de bedroefden Daarvan, van al die grote, belangrijke arbeid, die duizenden tot zegen was, bevatdit boekje heel weinig, daarover kan men nietschrijvenjik vertrouw echter dat de ernstige lezer hier en daar wel een heenwijzing naar dit werk zal vinden.

Tot zover Dr. Van der Does. Hij is er in geslaagd de geschiedenis van die tijd te beschrijven, voorzover het Kruisgezinden en Separatisten betreft. Wij zouden graag meer gelezen hebben. De geschiedenis van de Kruisgemeenten heeft onze belangstelling. Ook onder onze lezers zijn er wellicht velen, die uit de Kruisgemeenten voortkomen, er nog toe behoren of er kontakten mee hebben. Er zijn bekende predikers geweest van wie we niets of alleen de naam horen We noemen de dienaren Schotel, Van Brummen, H. M. van der Vegt, die nog onder ons voortleven.

Op blz. 148 lezen we: Met nadruk moet er de aandacht j op gevestigd worden, dat door deze vereniging er feitelijk een einde gemaakt werd aan het bestaan, zowel van de Gemeenten onder het Kruis als der Christelijk Afgescheiden Gemeenten. Dat is niet juist. Er waren kruisgemeenten, die niet met de vereniging meegingen, o.a. Enkhuizen, waar toen Ds. Van den Broek stond en welke gemeente later door Ds. P van der Heiden werd gediend.

Op blz. 155 handelt de schrijver over de vereniging van 1892 en schrijft dan: Een deel van de Christelijk Gereformeerden wilde met deze vereniging niet meegaan. Zij stichtten een afzonderlijke gemeenschap en noemden zich de zuivere voortzetting van de Christelijk Gereformeerde Kerk. Ook dat is niet juist. Verschillende gemeenten, o.a. Noordeloos, gingen niet met de vereniging mee en bleven wat zij waren.

In 1907 kwam er weer een vereniging tot stand. Ook daarna bleven er nog kruisgemeenten over. Enkhuizen b.v. bestaat nog tot vandaag aan de dag.

Nog enkele opmerkingen. Op blz. 44 wordt de gemeente Rouwen genoemd. Dit moet zijn Rouveen. Zie blz. 61. Op de blz. 107 en 108wordtgesprokenover Ds. Neutjes. Moet dit niet zijn Ds. Nentjes? Steeds heeft de schrijver het over de Christelijk Gereformeerde Kerk. Hier ontbreekt een e.

Ds. Jongeleen zegt in zijn werk: Hoofdzaken uit de geschiedenis der Gereformeerde Kerken in Nederland van 1795 tot heden, op blz. 73 in een noot, dat het foutief is, wat Dr. Van der Does schrijft, dat bij de vereniging in 1869 te Lisse Ds. Jac. Overduin stond. Volgens Jongeleen is deze daar eerst, en dan als oefenaar, in 1898 gekomen en er een jaar later als predikant bevestigd.

Hierbij willen we het laten. Met veel belangstelling hebben wij van dit werk kennisgenomen. Wie zich interesseert voor de geschiedenis van de kerk in de vorige eeuw moet zich dit boek aanschaffen. Een vervolg erop over de laatste halve eeuw is zeer welkom.

Het werk is uitgegeven in een linnen band met stofomslag en kost f 8,90.

Dit artikel werd u aangeboden door: Bewaar het Pand

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 8 december 1966

Bewaar het pand | 4 Pagina's

Boekbespreking

Bekijk de hele uitgave van donderdag 8 december 1966

Bewaar het pand | 4 Pagina's