Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Betalen met koeien of geld

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Betalen met koeien of geld

3 minuten leestijd Arcering uitzetten

De woorden geld en gulden komen van goud. Salaris is afgeleid van het Latijnse woord sal, dat zout betekent. Zout was in de Romeinse tijd (zo'n 2000 jaar geleden) kostbaar en werd wel als betaalmiddel gebruikt. Het Latijnse woord voor geld is pecunia, en dat komt weer van pecus, dat kudde betekent. Ook vee werd nl. wel gebruikt om te betalen. Zout, vee en veel andere dingen werden gebruikt als ruilmiddel. Een visser die veel had gevangen ruilde wat vis voor een kledingstuk. Een boer ruilde melk voor gereedschap, een timmerman liet zich betalen met vlees, enz. Maar dat was soms wel heel lastig.

GELD HEEFT DRIE FUNCTIES:
Ruilen
Als jij een karweitje hebt gedaan en je krijgt daarvoor een gulden dan heb je in wezen jouw werk geruild voor geld. In het groot gaat dat ook zo. Het salaris van je vader krijgt hij in ruil voor zijn werk. Van dat geld betaal je dingen die je nodig hebt.

Sparen
Als je geld overhoudt, kun je sparen.

Waarde bepalen en rekenen
Je kunt geld gebruiken om de waarde van iets uit te drukken. Als je weet dat een boek dertig gulden kost, dan kun je je daar wat bij voorstellen. Je kunt uitrekenen hoe lang je moet sparen om het te kunnen kopen.

Zout of koeien als ruilmiddel gebruiken, gaat nog wel. Maar sparen daarmee is veel moeilijker Zout moet droog blijven, anders gaat de smaak achteruit. Koeien moet je goed verzorgen. En als waardemiddel voldeden ze ook geen van beide. Daarom zocht men naar iets waardevols dat heel lang goed bleef. En dat waren -en zijn nog- goud en zilver. Al in de tijd van de Bijbel waren er gouden en zilveren munten.

In 1816, nu dus 175 jaar geleden, werd ons muntstelsel herzien. De gulden werd nu de munteenheid voor heel ons land. Voor die tijd had je allerlei verschillende soorten munten. Dat kwam omdat vroeger bisschoppen, graven en grote steden eigen munten mochten slaan. Er kwamen in 1816 gouden munten van tien gulden en zilveren munten van drie, één, een halve, een kwart, een tiende en een twintigste gulden. Op de rand stond voortaan "God zij met ons". De cent en de halve cent werden van koper gemaakt. Een kwart gulden werd een kwartje genoemd. Het woord stuiver (1/20 gulden) bestond al. De eentiende gulden werd een dubbeltje (=dubbele stuiver).

Vanaf de 16e eeuw werden er munten geslagen in Joachimstal, een stad in Duitsland. Ze werden Joachimstaler of taler genoemd. Dat werd later een algemene naam voor grote zilveren munten. De namen daalder en dollar zijn daarvan afgeleid. HFL (en ƒ) komt van Hollandse Florijn. DFL betekent Dutch Florijn.

Onze munten worden geslagen in De Munt in Utrecht. De grootste muntfabriek ter wereld staat in de Verenigde Staten. Per jaar worden daar meer dan acht miljard munten geslagen!

Australië gaat een gouden munt met een gewicht van een kilo uitgeven. Dat wordt de grootste munt ter wereld. Hij bestaat voor 99,99 procent uit goud, is bijna 13 mm dik en heeft een doorsnede van 7,5 cm. De waarde is ongeveer 20.000 gulden. Hij zal niet worden gebruikt als betaalmiddel.

Volgende keer: Waarom is een simpel papiertje honderd gulden waard?

Dit artikel werd u aangeboden door: Terdege

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van woensdag 23 oktober 1991

Terdege | 72 Pagina's

Betalen met koeien of geld

Bekijk de hele uitgave van woensdag 23 oktober 1991

Terdege | 72 Pagina's