Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

RECENSIES

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

RECENSIES

8 minuten leestijd Arcering uitzetten

Andrew Bonar, Lessen uit Leviticus. Uitg. De Banier Apeldoorn 2011, 94 blz., € 9,95.

Meditaties over offers en ambtsdragers, over rein en onrein… kan dat nog actueel zijn? De auteur laat zien dat dit wel degelijk het geval is; hij onderstreept telkens dat in Jezus Christus de oudtestamentische schaduwdienst volmaakt is vervuld - en zo komen de woorden van Leviticus verdiept naar de gelovige van vandaag terug. Bonar leefde en werkte in de 19e eeuw, en wel in Collace (Pertshire) en Finnieston (Glasgow). In dit boek laat hij korte stukjes na, die daardoor gemakkelijk als een soort dagboekje gedurende een bepaalde periode (6 weken) doorgelezen en geestelijk verwerkt kunnen worden.

Ds. A. Schreuder, Naar eer en geweten. Wat de Bijbel en onze belijdenis zeggen over het geweten. Uitg. Den Hertog Houten 2011, 153 blz., € 14,90.

Ds. Schreuder, predikant binnen de Gereformeerde Gemeenten, is in de Bijbel nagegaan hoe er over het geweten van een mens wordt gesproken. Aandacht voor het geweten is immers van groot belang voor ons geestelijk welzijn. De Here gebruikt het om zich in ons leven te openbaren. Zo brengt ons geweten ons voor Gods aangezicht en stemt, als het goed is, Gods wet toe als heilig en goed. We komen in dit boek verschillende Bijbelse figuren op het spoor: Jozefs broers, Kaïn, Saul, David na de geschiedenis met Bathseba, Herodes… Vervolgens komt er een meer thematische aanpak: een goed, vrij, onergerlijk, zwak, dichtgeschroeid geweten. Ook is er, zoals de ondertitel belooft, in een hoofdstuk aandacht voor de belijdenis van de kerk rond dit onderwerp. En zo wordt er bij kennisname van dit boek veel duidelijk.

Ds. M. van de Ketterij, Ruth. Bijbellezingen. Uitg. De Groot Goudriaan 2011, 502 blz., € 44,90.

In de jaren 1953-1954 behandelde ds. Van der Ketterij (die zich bewoog in kringen van de Oud Gereformeerde Gemeenten en Gereformeerde Gemeenten in Nederland. Rond zijn persoon in kerkelijk nogal wat te doen geweest, maar dat neemt niet weg dat naar de geestelijke boodschap die hij bracht nog altijd vraag is. Joh. Bunt, die veel bezig is met het opdiepen van preken van overleden voorgangers (o.a. van dezelfde predikant over Esther), redigeerde nu deze omvangrijke uitgave. Ze bestaat uit 31 Bijbellezingen waarin de vier hoofdstukken van het boek Ruth worden doorgenomen. Ze zijn bij het uitspreken stenografisch opgenomen en daarna op schrift uitgewerkt. Nu dan in druk uitgegeven, en zeker zal het in de reformatorische traditie dienen als preek- en meditatiestof.

Klaas Hendrikse, God bestaat niet en Jezus is zijn zoon. Uitg. Nieuw Amsterdam Amsterdam, 208 blz., € 13,-.

De auteur kan nauwelijks onbekend zijn, zoveel aandacht heeft zijn theologiseren en zijn staan in de PKN in enkele jaren gekregen. Dat begon na de verschijning van zijn eerste boek, waarin hij (predikant zijnde) zich als atheïst typeerde: ‘Geloven in een God die niet bestaat’.. Daarna kwam de vraag:’Hoe zit het dan met Jezus?’ Dat (o.a.) prikkelde hem tot het schrijven van dit tweede boek. Het gaat gepaard met een waarschuwing: ‘Mensen met een kerkelijke achtergrond die zich thuis voelen bij hun eigen opvattingen over God en Jezus, en die er geen behoefte aan hebben om aan het twijfelen gebracht worden, kunnen dit boek beter niet lezen’, blz. 9. Ik schat in dat eertijds prof. Wisse gezegd zou hebben: ‘Dan ga ik er op af!’ Maar ja, dat was Wisse, zeer bekend overigens met de plek waar Hendrikse vaak op de kansel staat… Ik ben geneigd dit wel met de auteur eens te zijn: er is enige moed voor nodig en zelfbeheersing om het boek te lezen. Gedurig voelt men zich geprikkeld, en feitelijk ook verdrietig, dat wil ik wel kwijt. Niet dat er zoveel nieuws in staat als het erop aan komt: veel van zijn gedachten en Bijbelinterpretaties zijn ook elders te vinden. Dat de opstanding van Jezus geconstrueerd is, dat men daarna pas is terug gaan interpreteren naar zijn geboorte, het is allemaal bekende kost. Maar het blijft intrigeren hoe iemand dan toch ds. voor zijn naam heeft staan. Zelf, zo blijkt uit mediagesprekken na verschijning, lijkt hij er ook verbaasd over te zijn dat de PKN hem ongehinderd laat door(s)preken. Ik ook: het is nog iets anders om een schaap van de kudde erbij te houden ondanks zijn afdwalen dan hem een lerende positie te geven. Het eerste kon men horen en lezen na het verschijning van het eerste boek, het tweede dacht ik er dan bij - en nu opnieuw.

J. Ratzinger Benedictus XVI, Jezus van Nazareth. Deel II. Van de intocht in Jeruzalem tot de opstanding, Lannoo, Tiel 2011, 278 blz., € 29,99

In dit tweede boek over Jezus van de huidige paus bespreekt hij de weg van Christus vanaf de intocht in Jeruzalem tot aan de opstanding. Net als in het eerste deel treft het Bijbels gehalte. Hij heeft goed geluisterd naar Bijbelwetenschappers van zowel als rooms-katholieke als ook protestantse huize. Toch heeft dit deel me minder aangesproken dan het eerste. Er zit meer ‘vakdiscussie’ in dan in het vorige en de uitkomsten daarvan zijn wat mij betreft niet altijd overtuigend. Zo stelt Ratzinger dat Jezus geen Pesach-maaltijd gevierd heeft met de discipelen, maar twee dagen eerder een maaltijd met een eigen, nieuw karakter heeft gehouden: het begin van een nieuw soort maaltijden met een offerkarakter, de eucharistie of mis. Het is tekenend voor de basisgedachte van dit boek: de tempel heeft afgedaan en christenen gingen er ook niet meer naar toe (en Hand. 3 dan?). Gesprek met Israël vindt ook deze paus nodig, maar kruis en opstanding hebben volgens hem een nieuwe fase in de godsdienstgeschiedenis ingeluid. Maar hoe zit het met Gods trouw aan zijn verbond met een lijfelijk volk?

C.J. den Heyer, Verlichte voorgangers. De strijd tussen dogma en Bijbel in Nederland, Meinema, Zoetermeer 2011, 335 blz., € 27,50

De emeritus-hoogleraar Nieuwe Testament van de theologische universiteit van Kampen schrijft in de van hem bekende journalistieke stijl over allerlei gestalten uit de geschiedenis van kerk en theologie, die in conflict zijn gekomen met de heersende, orthodoxe lijn. Titel en ondertitel van het boek doen al vermoeden waar de sympathieën van Den Heyer zijn komen te liggen. Op de eerste bladzijde noemt hij de door hem voor het voetlicht gehaalde denkers ‘visionair, moedig en creatief’, en op de laatste bladzijde stelt hij dat de toekomst niet aan diegenen is die alles bij het oude willen laten, maar aan steeds ‘weer nieuwe vrijdenkers, die verrassend creatief zijn’. Daarom is Den Heyer hoopvol gestemd. De ‘ruimdenkenden laten zich niet ringeloren’ (142) door de fanatici (114,220), ook niet door hun handtekening onder de gereformeerde belijdenis (213). De auteur laat er geen twijfel over bestaan dat dit boek sterk vanuit zijn eigen ervaringen gekleurd is (60, 250, 323, 330). Den Heyer is weggegroeid bij het geloof van de kerk van de eeuwen, maar hij heeft mij er niet van kunnen overtuigen dat de lucht die hij nu inademt er een van echte vrijheid is.

Harmen U. de Vries, Hoe worden de doden opgewekt? Op zoek naar de contouren van het opstandingsbestaan, Boekencentrum, Zoetermeer 2011, 350 blz., € 27,50

De auteur van dit boek loopt zorgvuldig de Bijbelgedeelten uit Oude en Nieuwe Testament langs, waarin sprake is van wandelen met God (Henoch), opgenomen worden (Elia), opwekking uit de dood en leven bij God. Het is een degelijke studie, die tegelijk heel toegankelijk is voor de niet-theologisch geschoolde lezer. De Vries spreekt de Schriften zorgvuldig en eerbiedig na. Soms doet hij een stap boven hetgeen geschreven staat uit (p. 251 bijvoorbeeld), maar hij laat ook dan zijn gedachten niet de vrije loop. Hij meent de Bijbelse gegevens in een ‘kennisgeheel’ (288) te kunnen samen krijgen, waarbij het dan wel om ‘pneumatologische kennis’ (270) gaat. Het wordt mij iets te harmonieus als hij meent dat er sprake is van een geleidelijke, voortgaande transformatie (277v) van gelovigen. Hier had hij nog wat beter naar wijlen prof. Versteeg mogen luisteren. Dat neemt niet weg dat het een inhoudrijk boek is over een veelal verwaarloosd onderwerp.

Søren Kierkegaard, Onverdeeld één ding te willen, Kierkegaards toespraken 6, Uitg. Buijten & Schipperheijn, Amsterdam 2010, 208 blz., € 15,=

Søren Kierkegaard, Onbezorgd als de vogel en de lelie, Kierkegaards toespraken 9, Uitg. Buijten & Schipperheijn, Amsterdam 2010, 134 blz., € 15,=

Uitgeverij Buijten & Schipperheijn heeft een serie vertalingen van toespraken van de Deense theoloog/filosoof S0ren Kierkegaard (1813-1855) gestart, waarin dit het tweede en derde deeltje zijn. Uit de nummering valt op te maken dat er nog heel wat moeten volgen. In deel 6 spreekt Kierkegaard - evenals in het eerder verschenen deel 7 - over het bekende gedeelte uit Mattheüs 6, deel 9 bevat meditaties naar aanleiding van Jakobus 1.

Deze overdenkingen te lezen vraagt om rust en lange adem. Men wordt er echter rijk voor beloond. Kierkegaard was een heel bijzondere gestalte in de negentiende eeuw, een getuige van Christus aan de rand van de Deense staatskerk. De vertalers en de uitgever hebben er alles aan gedaan om er iets moois van te maken en wat mij betreft is dat geheel geslaagd!

Dit artikel werd u aangeboden door: Christelijk Gereformeerde Kerken

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van zondag 1 april 2012

Ambtelijk Contact | 16 Pagina's

RECENSIES

Bekijk de hele uitgave van zondag 1 april 2012

Ambtelijk Contact | 16 Pagina's