Zingen in de lijdenstijd

MEDITATIE

doorP. Vermeer, Epe

En als zij de lofzang gezongen hadden, gingen zij uit naar de Olijfberg Markus 14 : 26

De zangers

De komende keren willen we de Heiland wat volgen op Zijn lijdensweg. We voegen ons bij Hem als Hij met Zijn discipelen de lofzang zingt, vlak voor het verlaten van de Paaszaal te Jeruzalem. Met Zijn twaalf discipelen was de Heere in de Paaszaal gekomen, elf discipelen zijn nu nog bij Hem. Judas Iskariot heeft namelijk ter elfder ure de kring verlaten om zijn duistere dwaalweg van verraad en ondergang te vervolgen tot het einde. Als kind der duisternis heeft Judas de duisternis liever dan het licht!

We werpen nog even een blik terug in de Paaszaal. De Heere heeft er eerst met Zijn jongeren het Pascha gegeten en daarna het Heilig Avondmaal ingesteld. Judas is er als verrader ontmaskerd. De Heere weet dat de tijd van het lijden opkort. Hoe had Hij uitge­ zien, met Zijn discipelen het Pascha te eten en Zelf hun Gastheer te zijn. Het gebroken brood en de vergoten wijn hebben als om strijd geroepen dat het Lam aanstonds verbroken en Zijn bloed vergoten zal worden aan het kruis, om een onafzienbare schare te voeden tot het eeuwige leven.

We stellen ons zo voor dat de Heere aan het einde van Zijn verblijf in de Paaszaal als een goed huisvader tot Zijn discipelen zegt: Komt, kinderen, heft met Mij de lofzang aan. En wij mogen naar dat zingen luisteren...

Hoor, samen zingen zij, de Herder en de schapen. Twaalf stemmen vinden elkaar en heffen gezamenlijk de lofzang aan. Nee, de discipelen zingen niet alleen, de Heere zingt met die kleine, bedrukte schare mee. De Meester zingt met Zijn volk. Natuurlijk, in vele huizen in Jeruzalem is die avond gezongen, maar waar zal het hebben geklonken als in die Paaszaal?

Let nog eens goed op die ene Zanger. Hij is de Voorzanger. Uit de overvloed van Zijn Middelaarshart zingt Hij. Geen zondige wanklank verstoort Zijn zang. Met recht toch had Hij eens kunnen vragen: Wie van u overtuigt Mij van zonde? Hoe aangrijpend, het Lam van God zingt op de lijdensweg. Hoor, de Borg zingt! Zal de hemel niet ademloos hebben toegeluisterd en heilig verrukt zijn geweest over dit zingen? Ja, heel het hemelse heirleger zal wel in aanbidding zijn neergevallen voor Hem, Die zit op de troon, en in een machtig Amen! Amen! zijn uitgebroken. Hoor, de Heiland zingt!

Reken er maar op, dat ook de hel de adem heeft ingehouden. Nee, daar stemt men niet in met de woorden van Christus' zang. Kun je denken. Helse heirlegers maken zich op om de mond van deze Zanger voorgoed te snoeren.

En Gods Kerk op aarde? Zij zingt met Christus mee. Met gebroken stem en met een gebroken hart, zo denken we. Elf discipelen, vol verwarring, paren hun stem aan de stem van hun Meester. Ja, ook zij zingen de lofzang. Gaat het van harte? Dat laten we maar in het midden.

De vraag is intussen wel of wij zelf al met de Heere meezingen, hoe gebroken en onvolmaakt dat ook moge zijn. Hebben wij deze grote Voorzanger lief gekregen om Wie Hij is? Zijn Zijn liederen ook de onze? Of houden wij onze mond, omdat we niet mee kunnen? Wie op aarde niet met Christus leert zingen, wat zou die in de hemel moeten doen? Hier beneden neemt Christus Zijn volk op de oefenschool, zingt Hij hen voor, als voorbereiding voor straks...

De zangstof

Al eeuwenlang wordt op aarde gezongen. De wereld zingt haar lied. Hoe en wat zij zingt? Als eens Lamech, die een man doodsloeg om een wond en een jongen om een buil: Hoor mijn stem, Ada en Zilla, gij vrouwen van Lamech! Kaïn zal zevenvoudig gewroken worden, maar Lamech zeventigmaal zevenmaal. Het is het lied van menselijke wraak en grootheidswaan. Ja, de wereld zingt dat het een lieve lust is, maar het is ten diepste zo leeg, zo nietszeggend, want God wordt door dat zingen niet verheerlijkt. In menig lied wordt Gods Naam zelfs grotelijks onteerd.

Hoe anders in de Paaszaal te Jeruzalem! De Heere zingt met Zijn discipelen niet de lof van mensen maar van Hem, Die eerst alles schiep en sinds bewaarde en Die nu het meest wondere werk op aarde gaat doen wat ooit geschiedde: de zonden van Zijn volk verzoenen door het bloed van Zijn heilig Kind Jezus. „En als zij de lofzang gezongen hadden..." Het gaat hier om de psalmen 115-118, het tweede deel van het Hallel. Tijdens het Pascha was het gebruikelijk om de psalmen 113 en 114 te zingen, het eerste deel van het Hallel, na het Pascha volgde dan het tweede deel. Vindt u het niet ontroerend dat de Heere in deze fase van het lijden juist deze psalmen zingt? Vlak voor Zijn dood zingt Hij met Zijn discipelen de oude lof- en uitreddingsliederen van Israël. Wat zal er onder het zingen van deze liederen veel in de Heere zijn omgegaan. Hij heeft het Zijn jongeren met vreugde in het hart toegezongen: „De HEERE zal de zegen over ulieden vermeerderen, over ulieden en over uw kinderen" (Ps. 115). En in heilige vervoering zal Hij hebben uitgezongen wat in Psalm 116 staat: „Ik zal mijn gelofte de HEERE betalen, nu (!) in de tegenwoordigheid van al Zijn volk." En denk ook eens aan Psalm 118: „De HEERE is bij mij, ik zal niet vrezen; wat zal mij een mens doen? De HEERE is bij mij onder degenen die mij helpen; daarom zal ik mijn lust zien aan degenen, die mij haten." En staat in diezelfde psalm ook niet: „Ik zal niet sterven, maar leven; en ik zal de werken des HEEREN vertellen"? Het Lam staat gereed!

Oude psalmen komen hier op een onvermoede wijze tot leven. Als Christus de psalmen zingt, klinken ze zo anders, dieper, rijker. Nooit heeft iemand zó de psalmen kunnen zingen als Hij. Zijn ze niet van Zijn naam vervuld? Lees de psalmen van het Hallel, houd ze in het licht van kruis en opstanding, en u zult schatten ontdekken! Ongetwijfeld hebben de discipelen iets gemerkt van de heilige vreugde en ontroering bij de Meester, maar zij verstaan nu nog niet. De zangstof kennen ze, en toch blijft er nu nog zoveel voor hen verborgen. Straks zullen ze beter gaan verstaan en dan opnieuw deze liederen zingen, maar anders, dieper dan voorheen. Herkennen we ons in hen? We zingen vaak die rijke psalmen zonder goed te beseffen wat we zingen. Totdat het de Heere behaagt ons hart ervoor te openen. Soms moet men door veel nood en moeite heen om iets van de rijkdom der psalmen te verstaan. En moet men niet in de diepten zijn geweest om ook op de hoogten echt mee te kunnen zingen?

De zangtijd

Het Pascha moest 's avonds gegeten worden en wel binnen de muren van Jeruzalem. Het is dus al laat in de avond, wanneer Christus met Zijn jongeren de lofzang zingt. Judas is er niet meer bij. Geen dissonant verstoort het lied. Laten we nog even goed letten op de tijd van deze zang. De evangelist zegt dat zij voorafgaat aan de gang naar de Olijfberg: „En als zij de lofzang gezongen hadden, gingen zij uit naar de Olijfberg." In de Paaszaal heeft Christus Zijn discipelen getoond dat Hij is gekomen als één die dient. Ook heeft Hij hun de zichtbare tekenen gegeven van Zijn gewelddadige dood: het gebroken brood en de vergoten wijn. Tegelijk heeft Hij die beide tekenen verbonden met het leven en de vreugde: Hij is het brood dat het leven van Zijn volk voedt, de wijn die hun hart verheugt.

Nu moet de Paaszaal worden verlaten, het ware Paaslam moet nu geslacht, het moet naar Golgotha. Toch loopt de lijdensweg niet direct naar het kruis, maar gaat door de Olij venhof. Het Lam moet eerst nog naar het bid vertrek!

De lofzang valt dus tussen de viering van het Pascha en het gaan naar de hof Gethsémané. Ze is daarmee afsluiting van wat in de Paaszaal gebeurde en voorbereiding op wat komen gaat. Christus gaat met de lofzang de Paaszaal uit en zo de hof van het lijden in. Het is nu nabij middernacht, donkere doodsschaduwen grijpen al vooruit, steeds dreigender doemt op het kruis. Een man als Job klaagde eens: Waar is God, mijn Maker, Die de psalmen geeft in de nacht? Maar voor Christus en Zijn volk is het zangtijd. Wie kan daar nog bij? Zingt u mee?

In volle overgave zingen Middelaarslippen: „Ik heb lief, want de HEERE hoort mijn stem, mijn smekingen." Zangtijd in de nacht! De angsten van de hel maken zich op om zich op Gods heilig Kind te werpen, maar dit Kind zingt: „Ik zal wandelen voor het aangezicht des HEBREN, in de landen der levenden." En dat terwijl de dood zich naar Hem toehaast. Het is zangtijd. De Middelaar zingt Zijn Hallel. Daarom: „Bindt dan het feestoffer met touwen tot aan de hoornen van het altaar."

Hebben we nu verstaan dat Sions lofliederen heel goed gezongen kunnen worden in de diepten van het leven? Ja, klinken ze niet juist daar het rijkst? Zongen ook een Paulus en Silas niet hun lofzang uit de diepten, toen zij gebonden zaten in een vunzige kerker diep onder de grond? Wanneer de nood drukt, heffe Christus' Kerk de lofzang aan! Er wordt onder ons zo weinig meer gezongen uit de geestelijke schat van Israels psalmen. Vader B rakel klaagde daar al over. Moet dat niet anders? Gaat niet de duivel haastig op de loop als hij tegemoet wordt getreden met dit machtige wapen? Wie achter de Heere aan wil komen, volge ook Hem in dit wondere spoor. Die zinge met Hem de liederen Sions. Dan wordt het hart getroost en gesterkt. Voor de Kerk van Christus is het eigenlijk altijd zangtijd, niet alleen wanneer

het gaat over hoogten, ook wanneer het gaat door diepe dalen. Gods Kerk moet zingen, opdat de wereld zal horen en volgen met „Amen! Amen!" na.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen