Predik het Woord

, .lk betuig dan voor God en de Heere Jezus Christus, Die de levende en doden oordelen zal in Zyn verschijning en in Zijn Koninkrijk: redik het Woord: oud aan tydelijk, ontijdelyk: ederleg, bestraf, vermaan in alle lankmoedigheid en leer. Want er zal een tijd zyn, wanneer zij de gezonde leer niet zullen verdragen; maar kittelachtig zynde van gehoor, zullen zy zichzelf leraars opgaderen naar hun eigen begeerlykheden en zullen hun gehoor van de ivaarheid afwenden en zullen zich keren tot fabelen." 2 Timotheüs 4 : 1—4

Schrift en prediking

Nog maar net heeft de apostel het hoogste lied gezongen over de Schriften of hij komt te spreken over de prediking. Calvijn is het die daar in zijn commentaar nadrukkelijk op wijst. De Schriften vragen om prediking. Het is niet voldoende dat ze gelezen worden „maar de leraars moeten haar bedienen." Hij „die met voorbijgaan van het hulpmiddel der levende stem, tevreden zal zijn met de stomme Schrift (bedoeld is: de niet gepredikte Schrift, JM), zal ervaren hoe groot het kwaad is, de door God en door Christus voorgeschreven weg om onderwezen te worden te veronachtzamen".

Paulus drukt het zijn ambtsbroeder met krachtige termen op het hart. Ik betuig dan voor God en de Heere Jezus Christus Die de doden en levenden oordelen zal in Zijn verschijning en in Zijn Koninkrijk. Als staande vóór de rechterstoel Gods, hem meenemend naar die grote dag waarop voor elk mens de eeuwigdurende beshssing z'n beslag krijgt, bindt Paulus het Timotheüs op de ziel: predik het Woord.

Wat krijgt de Woordbediening daarmee een klem, een appèl! Van Christus' wege hebben we te. betuigen: Laat u met God verzoenen. „De gemeente heeft niets aan onze al of niet welgemeende woorden, maar heeft alles aan Gods woorden. De mensen moeten onbedriegUjke zekerheid hebben over de eerste en de laatste vragen van het leven. Zij moeten er op kunnen sterven. Zij kunnen de volgende week voor de rechterstoel van Christus staan en moeten daar het amen Gods horen op onze prediking, hetzij tot hun vrijspraak, hetzij tot hun veroordeling" (ds. G. Boer in: De prediking van de verzoening, 1968, pag. 49).

Predik het Woord. Het is van belang er op te letten dat dit Paulus' allerlaatste opdracht was aan Timotheüs. Geheel in overeenstemming met wat ook Christus Zelf naliet vlak voor Zijn hemelvaart: Gaat dan henen, onderwijst al de volken. Predikt het Evangelie aan alle creaturen. En In Zijn Naam moeten gepredikt worden bekering en vergeving der zonden. Daar gaat het in de Kerk Gods kennelijk om. Daar ligt haar hoofdopdracht: de prediking. De gedurige en getrouwe uitleg der Schriften. De overdracht van de heilgeheimen van het Koninkrijk der hemelen. Daar mag niet mee gemarchandeerd worden. Eenmaal zal rekenschap gevraagd worden: ik betuig voor God die levenden en doden oordelen zal. Wat er ook tegenop komt, verdrukking en vervolging, lijden en moeite, steeds zal Timotheüs moeten blijven beseffen in welke en in wiens dienst hij staat. Waar het heengaat met hem en allen die hem horen: de rechterstoel Gods. Zichtbaar wordt „het niveau waarop de apostel leeft en denkt en het licht waarin hij ook het dagelijkse, aan allerlei ontmoediging en frustratie bloot staande werk van de evangeliedienaar beschouwt en beschouwd wil hebben" (Ridderbos).

Herautendienst

Het kan soms nodig zijn in de dienst van het Evangelie onder ogen te zien waar we eigenlijk mee bezig zijn. De veerkracht, de spankracht kan zo verslapt zijn geraakt. De

bezieling verdwenen, van een roeping in een beroep gevallen. We doen al zuchtend en klagend het werk. Kom, zegt broeder Paulus het de andere broeders, we leven immers in de stellige verwachting van het glorievolle komen van onze Meester? In het licht van die komst arbeiden we. De buit voor Christus helpen wegslepen van voor de poorten van de hel. We slaan met onze woorden niet in de lucht, maar we bewegen vanuit de schrik des Heeren onze hoorders tot het geloof. We hebben eenvoudigweg niet anders te doen dan: predik het Woord. Een heraut is bezig in dienst van een koning. Hij is niet voor zichzelf bezig. Hij heeft geen eigen zaakje. Hij hoeft zijn woorden niet zelf te bedenken. Hij is niet overgegeven aan eigen vrome fantasieën. Predik het Woord. Woord met een hoofdletter. Dat is een gegeven, een geschonken werkelijkheid. Al eerder heeft Paulus het gezegd: waartoe ik gesteld ben, een prediker, een leraar. Het Woord in zijn tweeledigheid van Wet en Evangelie. Hoe liefelijk zijn de voeten van hen die het goede boodschappen. Er mag geput worden uit de volle bron van Gods genade in Christus geopenbaard. Laat die lege emmer maar zakken om hem gevuld op te halen. En giet dan dat levende water maar uit over de akker der gemeente Gods. Dit is een getrouw Woord en alle aanneming waardig dat Jezus Christus in de wereld gekomen is om zondaren zalig te maken.

Die dienst dient getrouw vervuld te worden. Houd aan tijdelijk, ontijdelijk... Of het nu gelegen komt of ongelegen. Wees altijd, Timotheüs, op uw post, altijd bereid, bij de hand of het hem en de mensen nu gelegen komt of niet. Doorgaan, altijd maar voortgaan. Het kan niet lijden de dienst aan het Woord enige tijd stil te leggen. Het verzet of de lauwheid van mensen mag geen reden zijn in de dienst te vertragen. Houd aan! Gelegen of ongelegen. Bij dagen en bij nachten. In tijden van geestelijke opleving. Of in

perioden van geestelijke neergang. Het Woord gaat voort.

Wederleg, bestraf, vermaan in alle lankmoedigheid en leer. Op alle mogelijke manieren dient de tegenkanting tegen het Woord weersproken te worden. Er mag niet aan toegegeven worden waar afwijking van het Woord wordt opgemerkt. Wel dient het gepast te geschieden: In lankmoedigheid. Er is bij de strengheid een saus van zachtzinnigheid nodig (Calvijn). Preekstoelen mogen niet ontaarden in steekstoelen. De zweep mag niet over de gemeente gelegd worden om soms de eigen frustraties van de prediker af te reageren. In de geest der lankmoedigheid dient het vermaan te geschieden. Ook in 'leer' d.w.z. het vermanen dient vanuit de leer te geschieden. Niet ingegeven door eigen opvattingen of ideeën. „Het element van de zachtmoedigheid en dat van de kennis, het inzicht in het woord Gods gaan hier nauw samen en bepalen elkander. Het geduld met de dwalende moet niet bestaan in het toegeven aan zijn dwaling; en de ijver hem van ongelijk te overtuigen mag niet in hoogmoed of fanatisme ontaarden" (Ridderbos).

Kittelachtig

„Want er zal een tijd zijn, wanneer zij de gezonde leer niet zullen verdragen, maar kittelachtig van gehoor, zullen zij zichzelf leraars opgaderen naar hun eigen begeerlijkheden..." Er zal een tijd komen. Deze woorden doen denken aan hoofdstuk 3 : 1. In de laatste dagen zullen ontstaan zware tijden. Wat hier staat is een kenmerk van de eindtijd: erzet tegen de gezonde leer. Meer en meer zal de antithese gestalte krijgen tegen de gezonde leer. Deze leer onthult de mens in zijn ware gedaante. Ze komt hem tegen in zijn zondige begeerten. Ze ontmaskert hem in zijn dwaze begeerten. Daarom zal de mens een alternatief bedenken of zoeken. De gezonde leer d.w.z. de apostolische verkondiging die haar grondslag en inhoud heeft in de gekruisigde en opgestane Christus. Die leer zal steeds minder vrienden hebben en overhouden. Mensen raken kittelachtig van gehoor. Dat wil zeggen: e willen graag iets horen wat hun oren streelt. Een boodschap die hen op hun wensen bedient. Intellectuele wensen, vrome wensen, ethische verlangens. De mensen willen bevestigd worden in hun eigen opvattingen. Ze willen horen wat ze willen horen. Kortom, wat hun oren streelt. Er wordt hier een woord gebruikt dat vooral de nadruk legt op de sensatiezucht waarmee dit verlangen gepaard gaat. Ze lopen van de ene leraar naar de andere als ze maar geprikkeld worden in hun wensen. Prediking op bestelling. Je zoekt een leraar die je wensen inwilligt op religieus of op intellectueel of esthetisch gebied. Ze willen wel christenen worden genoemd maar dat verbonden met een leer die bij hun eigen begeerten past.

Is dat niet een gevaar dat steeds als dreiging de kerk en haar predikers heeft begeleid.? Je aanpassen aan je gehoor. De boodschap aanvullen met elementen die goed in een bepaald gehoor liggen. Prof. Smelik schreef het eens in zijn commentaar op deze woorden zo: De gezonde leer is „te simpel, te direct, zij laat niet toe te blijven in de rustige toeschouwershouding. De mensen horen, verwend, liever iets naar hun lust, een prediking die overeenkomt met hun wensen. Ze zoeken predikers die hun oor strelen... Zij zijn verzot op sensatie, ze willen de waarheid niet, maar wel eens iets anders. Ze willen in kleurige woorden, in verhalende voorstellingen, in interessante, bloeiende, zelfstrelende, bespiegelende mythologie zwelgen". De dwaalleraars stonden er om bekend hoe ze verrukkelijk en diepzinnig wisten te spreken over geestelijke zaken. Wat een verleiding om mee te doen en mee te dingen met de gunst van mensen.

We leven in een land waar we te kust en te keur terecht kunnen. Aan samenkomsten en toogdagen geen gebrek. Je kunt leraars horen van evangehsche snit, van reformatorisch gehalte of van oecumenische opvattingen. Van degelijk rechtzinnig tot vrolijk orthodox. We mogen ons bij dit alles intussen wel afvragen of het ons gaat om 'de gezonde leer', het getuigenis van apostelen en profeten, om het Woord der waarheid. Timotheüs wordt door de apostel aangemaand om vooral wakker te blijven, zich niet mee te laten slepen in de verleiding van mensvergoding. Ook niet bevreesd te zijn als het Woord wordt tegengesproken of zelfs afgewezen. We hebben het al eerder gelezen in deze brief het vermaan om als een Gode beproefd leraar het Woord recht te snijden.

Fabelen

„En zullen hun gehoor van de waarheid afwenden en zullen zich keren tot fabelen". U ziet het tegenover elkaar; waarheid... fabels. Paulus windt er geen doekjes om. Van het betrouwbare, zaligmakende Woord keert men zich tot wat geen enkel nut oplevert. Fabels, letterlijk: mythen. We hebben wellicht te denken aan allerlei spitsvondige beschouwingen van geslachtsregisters. Er is al eerder sprake van geweest in de brieven aan Timotheüs. Paulus maakt er korte metten mee: het zijn fabels, holle frasen. Listen van de boze om de mensen ermee zoet te houden, maar ze intussen wel te vervreemden van de waarheid Gods. de gezonde leer. Een teken van de eindtijd. Mensen haken af van de reine Evangelieprediking om deze te verruilen voor pikante, de nieuwsgierigheid prikkelende dwalingen. Daarin vertoont zich de Gode vijandige afval. Leringen van mensen in plaats van het Goddelijke Woord. Laten we attent zijn in de gemeente waarin we meeleven en ter kerke gaan. Laten we bij onze kritiek op de prediking onszelf afvragen: wat is de reden van mijn kritiek.? Wil ik mijn eigen opvattingen soms horen preken.? Is het Woord me heimelijk te scherp, te afsnijdend.? Hakt het wellicht eigen vroomheid te rigoreus in stukken. Word ik ontleed terwijl ik bekleed zou willen worden.? Krijg ik stenen voor brood.? Wordt Christus slechts onder een deksel gepredikt.? Predikers hebben de opdracht het Woord Gods zuiver en recht te verkondigers. Hoorders hebben onder dat Woord hun schuldige hoofd en hart te buigen en zich te verootmoedigen. Nederigen geeft God genade. Hij ziet op hen die voor Zijn Woord beven. Anderzijds dienen we er voor te waken dat we geen predikers zoeken alleen maar om onszelf te laten strelen in eigen vrome of dergelijke gevoelens. Ziet dan toe hoe en wat ge hoort.?

C. a. d. IJ.

J. M.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen