GOSPEL-SONGS

In het vorige artikel zagen we hoe de negerslaaf zich herkende in de verdrukte Israëliet in Egypte, die uitzag naar de verlossing en het wonen in het beloofde land Kanaan.

Naast de Bijbel kende de negerslaaf neg een boek: The pilgrims' progress (1) van Jchn Bunyan {Eens pelgrim's reize naar de eeuwigheid). Het was het meest gelezen boek na de Bijbel in de Engelssprekende landen, ook voor de jonge mens van nu nog zeer de moeite waard. Tal van woorden en beeldspraken laten zich uitsluitend verklaren vanuit het woordgebruik van Bunyan. Hij was ook de man die het begrip "tale Kanaans" voor het eerst gebruikte. Ter ondersteuning hiervan het volgende voorbeeld:

Swing lof, sweet chariot, Coming for to carry me home Swing lof, sweet chariot, Coming for to carry me home.

If I Icoked over Jordan and what did I see? Coming for to carry me home, A band of angels coming after me, Coming for tot carry me home.

In niet mis te verstane bewoordingen wordt hier het verlangen uitgesproken naar de Hemel, waar het zeker beter zal zijn dan op de aarde (lees: lantage). Hier is sprake van een opvallende beeldspraak: en zegewagen die een kind van God naar de Hemel gaat voeren. Sommige schrijvers menen dat met de zegewagen gedoeld wordt op de hemelvaart van Elia, die met een vurige wagen ten Hemel werd gevoerd. (2 Kon. 2 : 11) Het is niet waarschijnlijk dat dit het beeld is geweest dat de maker van het lied voor ogen stond. De negerslaaf zou hier geen persoon in kunnen vinden waarmee hij zich zou kunnen vereenzelvigen'. Veel meer passend is het verhaal uit het boek van Bunyan over het sterven van Geloof (Faithful) op de Kermis (Fair) van de stad IJdelheid.

De vraag werpt zich hier op of het de neger nu ging cm de God van de hemel, dan wel om de hemel zelf. Uit vele liederen blijkt dat men verlost wilde worden van dit aardse tranendal, omdat een leven-in-slavernij verre van bekoorlijk was.

Wie het om de Heere te doen is, die zegt met de Bijbel, dat de Kerk door veel verdrukking zal ingaan! Maar is dat hetzelfde als leven in slavernij?

„Gij zult veel lijden om 'Mijns Naams wil"! Dat is een ander lijden dan het leven in slavernij.

De concertmuziek

Na het eind van de Amerikaanse Burgeroorlog (1861-1865) voltrok zich in vrij korte tijd de verandering in de Negro Spirituals. De Negro Spiritual werd van een folkloristische aangelegenheid tot volwaardige concertmuziek, die haar beroemd maakte cp het westelijk halfrond. De neger maakte kennis met de westerse muziekvormen en' - instrumenten, hij paste daarop zijn improvisatie toe en op deze wijze ontstond de Jazz omstreeks 1870.

De negers kregen eigen onderwijs-instituten die uitgroeiden tot universiteiten, zoals de Fisk University. Op deze universiteit werd door middel van het muziekonderwijs de Negro Spiritual bijgeschaafd tot ze genietbaar was geworden voor het

Europese oor. Hiermee werd de Negro Spiritual geschikt voor de concertzaal. Hier zien we dat deze muziek zich ontwikkelt tot wereldse muziek, waartegen we een krachtig „neen" moeten laten horen, al is het zo dat hiervan de oorspronkelijke negermuziek groot onrecht werd aangedaan.

De Gospel song

In de jaren dertig van deze eeuw ontstond de Gospel song. Het woord Gospel betekent evangelie, het woord song betekent lied (gezang). De Gospel song is een kunstlied (in tegenstelling tot een volkslied), gemaakt door zangers, o.a. Mahalia Jackson. De Gospel song is een mengsel van Negro Spiritual en New Orleans Jazz. De gegevens uit Bijbel, Methodistische hymns en Negro Spiritual zijn tesamen gevoegd, maar missen het gistingsproces van vele jaren, zoals de Negro Spiritual. Daarom kunnen zij de vergelijking met de oorspronkelijke Negro Spiritual niet doorstaan. Spreekt de Negro Spiritual van „het aardse tranendal", maar dan meestal in het kader van het geloof als daad van de mens, de Gospel song reept de toehoorder op tot bekering eri het geloof. De moderne mens ziet in de Gospel song een geschikt instrument voor evangelieverkondiging aan de moderne jeugd.

De Gospel song heeft zich geleidelijk ontwikkeld tot een haast zuiver westerse aangelegenheid. Soms is er nog sprake van een negerzanger(es), zoals Mahalia Jackson, de begeleiding is geheel in handen van een westers begeleidingsorkest met westerse instrumenten. Deze mensen of groepen, bezield om het evangelie te verkondigen, verdienen ons respekt als het gaat cm hun inzet en opofferingsgezindheid. Echter ontgaat ons niet het show-karakter, waardoor de evangelie verkondigers op treffende wijze gelijken op de popsterren van onze dagen. Zij zijn weliswaar geen „pop-ster" maar „gospel-ster". De wijze waarop zij ons worden gepresenteerd met aantrekkelijke platenhoezen en in een onlangs verschenen blaadje, stimuleert ongetwijfeld de verkoop, maar doet afbreuk aan de geaardheid van hun arbeid. Onze kritiek uit zich op twee fronten:

In de eerste plaats kunnen de teksten in het algemeen niet de toets van het gehele Woord van God doorstaan, omdat het de mens gegeven wordt al of niet te geloven. Hoewel de oproep tot geloof en bekering niet achterwege mag blijven, maar nooit in het kacler van het geloof als daad van de mens. Het geloof is een gave Gods, waar om nooit genoeg gebeden kan worden.

In de tweede plaats is het gevaar levensgroot aanwezig dat we via de „gospelmusic" ongemerkt in de sfeer van de „pop"-muziek terechtkomen.

Popmuziek, waartegen reeds eerder in „Daniël, !blz. 375, 28ste jrg. werd gewaarschuwd, doet een beroep op het primitieve in de meris. Citaat: „Bij popmuziek geldt de regelmatige herhaling van ritmen, die de beweging opwekken, de dans die weer de extase opwekt en de extase die leidt tot bewustzijnsvernauwing". Dan gaat het om het prikkelen van de gevoelens, waardoor het verstand buitengesloten wordt. Dan valt ook de discipline weg.

Ook prof. dr. H. R. Rcokmaker wijst hierop in zijn in 1960 geschreven boek „Jazz, blues, spirituals": „Het gevaar loert. Enige stukken die Clara Ward cp een gospelconcert zingt zijn immers duidelijk op effect berekend en zijn eigenlijk puur swingmuziek. We moeten onze eren open houden en onderscheiden, nuchter. Met begrip en met een gebed dat dit alles er niet toe zal leiden dat ook deze tak van negermuziek gedenatureerd zal worden door de Mammon, de veeleisende Moloch van onze tijd. Grammofoonplatenmaatschappijen oefenen soms een verderfelijke invloed uit. Zo zijn zelfs sommige opnamen van het Spirit of Memphis Qaurtet duidelijk commercieel van opzet. Weinigzeggende teksten, een zielloze muziek met nadruk op het effect, ritmisch of sentimenteel, kenmerken dergelijke uitvoeringen, die we beter naast ons neer kunnen leggen". Tot zover prof. Rcokmaker.

Godsdienst is inderdaad geen zaak om handel in te drijven. De Heere Jezus ontstak in heilige toorn over hen, die de tempel, het Huis Gods tot een koopmanshuis hadden gemaakt en Hij ranselde ze eruit.

Werkelijk zingen tot eer van God is het zingen dat gedreven wordt door de Heilige Geest. En wil niet het menselijke ons drijven, dan behoeven we de hulp en de discipline van die Geest.

Daarom schrijft Paulus dan ook in 1 Cor. 14 : 15b: Ik zal wel met de Geest zingen, maar ik zal ook met mijn verstand zingen".

(Vanity) (1.) Geloof wordt daar vermoord. Christen ziet dan achter de toegestroomde mensenmassa een zegew r agen met een span paarden klaarstaan, om Geloof met trompetgeschal naar de Hemelpoort te voeren.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen