TER OVERWEGING

Ton Valkenburg, SOMS MOET IK OPEENS HUILEN. Over mensen met depressies. Uitg. Kok Kampen 2003, 88 blz. € 12,50.

De auteur is bekend om zijn boekjes waarin hij zaken rond hulpverlening aansnijdt. Dat is ook nu weer het geval. Een bijbels-nuchter boek, met allerlei tips waarmee zij die door een depressie getroffen worden, maar ook familie en ambtsdragers mee geholpen kunnen zijn. Welkom, want wat is het een zwaar probleem!

Tori Dante, ONS GEHEIMPJE. Mijn leven in de schaduw van seksueel misbruik. Uitg. Kok Kampen 2003, 222 blz. € 14,90.

Het ervaringsverhaal van een incest-slachtoffer, waarin vooral de weg beschreven wordt die zij moest gaan om er geestelijk boven op te komen. Daarin speelt - naast het geloof - de ‘erkenning’ die via de rechterlijke uitspraak kwam, een grote rol. Het boek biedt, naast alles wat er de laatste jaren over verschenen is, geen nieuwe gezichtspunten.

Peter Bukowski, HUMOR IN HET PASTORAAT. Een stimulans. Uitg. Boekencentrum Zoetermeer 2003, 48 blz. € 7,90.

Ieder kan weten hoe belangrijk het is om even te ontspannen, wanneer de spanning in een gesprek of in een vergadering hoog op dreigt te lopen. Dan haalt men de ‘druk van de ketel’. Humor is daartoe een instrument dat ons van de Here gegeven is. Dat is ook de - terechte - boodschap van de auteur, in kort bestek. Inderdaad: een stimulans.

Hans Bouma, VEEL GELUK MET JE KLEINKIND;

HET WATER VAN DE TOEKOMST. Gedichten over de doop;

Lenze L. Brouwers, GEFELICITEERD MET DE BABY! Uitg. Kok Kampen 2003, 46, 46 en 30 blz. € 8,95, € 8,90 en € 7,90.

In het eerste boek (mooi geíllustreerd) leest u allerlei wijze en rake opmerkingen voor hen die het grootouderschap mogen beleven. Alleen zoekt men tevergeefs naar het doorgeven van Gods grote daden aan die tweede generatie onder je. Houdt u daar rekening mee. Het tweede biedt wat de ondertitel weergeeft. Een verzameling doop-gedichten met bekende namen: Geeske Wiersma, Nel Benschop, Co ‘t Hart, Maarten Luther, Huub Oosterhuis. Met alle geestelijke variatie daarbinnen bent u er toch niet aan bekocht. En het derde biedt een nog breder blikveld: van zwangerschap tot en met doop. En, heel teer, een gedicht voor kinderloze echtparen rond (pijnlijk ervaren) doopdiensten.

drs. A.B.F. Hoek-?an Kooten, TIENER OP WEG. Seksuele opvoeding voor jongens en meisjes. Uitg. De Groot Goudriaan-Kampen 2003, zesde druk, 56 blz. € 9,90.

Dat van dit boekje de zesde druk verschijnt, zegt genoeg over de waarde ervan: in duidelijke én ingetogen bewoordingen wordt de seksuele ontwikkeling van de tieners, uitgelegd. Niet ter vervanging van, wel om hulp te bieden bi;…

Alec Garrard,DE TEMPEL. Geíllustreerde leidraad bij de tempel van Herodes. Uitg. Groen Heerenveen 2003, 96 blz. € 14,95.

Een mooie weergave van de tempel in Jeruzalem, zoals die door Herodes - rond het begin van de christelijke jaartelling - tot stand is gekomen. Inzichtelijk door het vele fotomateriaal, zodat men zich echt een beeld kan vormen van het centrum van de joodse eredienst. Aan het eind spreekt de auteur een vermoeden uit als antwoord op de vraag waar de ark kan zijn gebleven, maar terecht merkt hij daarna op: ‘…eigenlijk weet niemand wat er echt mee gebeurd is’ (blz. 94). Een mooi geschenkboek.

dr. C. Graafland,NALEZING. Acht preken. Uitg. Boekencentrum Zoetermeer 2003, 106 blz. € 8,90.

Vele jaren geleden hoorde ik een preek van prof. Graafland, in de auto via een bandje. En ik weet nóg tekst en inhoud en de omgeving waar ik op dat moment reed, zo’n diepe indruk maakte het op mij. Evenzeer raakten mij deze acht preken.’ een gereformeerd stempel, een heel persoonlijke benadering, een vertroosting en vermaning waarin de auteur/prediker zichzelf insluit.

W. van Gorsel, UW MACHT IS GROOT. Tien momenten uit het leven van Elia en Eliza. Uitg. Den Hertog Houten 2003, 84 blz. € 4,75.

Een tiental meditaties. Zoals men verwachten mag van deze gereformeerde-bonds emeritus-predikant: geestelijk bezonken en persoonlijk. Er hadden er meer van Elisa bij mogen zijn; de verhouding 4:1 maakt dat de ondertitel weliswaar letterlijk klopt, maar in werkelijkheid onder spanning staat. Zo komt men er ook niet echt ‘in’.

C.H. Spurgeon, PSALMENDAGBOEK. 366 dagelijkse overdenkingen. Uitg. Groen Heerenveen 2003, € 29,95.

De bekende prediker Charles Spurgeon schreef o.a. een praktische Psalmencommentaar. Deze is intertijd in een Nederlandse uitgave in vijf delen verschenen. J.M. Renihan bewerkte deze uitgebreide ‘kostbare schat’, en zodoende is er nu een schitterend dagboek beschikbaar, waaruit u praktische, geestelijke lessen kunt putten. Bij elke dag staat er ook een alternatieve Schriftlezing. Zo blijft de geestelijke erfenis van Spurgeon levendig, en dat is goed.

Thomas Watson, JERUZALEM DAT IK BEMIN. Een puriteinse visie op de kerk. Uitg. De Groot Goudriaan 2003, 111 blz. € 14,90.

Vanuit de zeventiende eeuw komen de toestand van kerk (in Engeland) en staat tot ons, uitmondend in een persoonlijk appèl aan de kerk om eigen zonden te belijden, zich te bekeren, en zich alleen te verlaten op Gods genade. In dat kader plaats ik de mededeling op de achterflap dat dit boek past in een jaar waarin de beslissing over Samen-op-Weg genomen moet worden (inmiddels is). Die elementen herkent men ook in het boek. Verder wordt men deelgenoot gemaakt van een ernstige en prakti-sche prediking, doortrokken met grote eerbied van de Londense predikant voor het Woord van God.

drs. J. Noordam,KERNTEKSTEN UIT OPENBARING. Serie Schriftwerk. Uitg. De Groot Goudriaan-Kampen 2003, 96 blz. € 8,50.

De titel van dit boek kan u op het verkeerde been zetten: de studies beperken zich tot de hoofdstukken 1–3. Maar binnen dát kader vindt u dan ook mooie dingen; daarin staat de boodschap aan de zeven gemeenten van Klein-Azië centraal. De auteur (Ned. Herv. predikant in Nieuwerkerk aan de IJssel) trekt de vertroostende én vermanende woorden in deze brieven duidelijk door naar ons hedendaagse leven als gemeente middenin de wereld. Predikanten zullen er - met al het andere dat hierover beschikbaar is - stof voor hun bezinning met het oog op prediking en pastoraat vinden.

Nellie Teekens-Krijgsmam, DE VRIJHEID TEGEMOET. Vrees en vertrouwen in ziekte. Uitg. Den Hertog Houten 2003, 47 blz. € 6,90.

Als je lichaam je vijand wordt… een verslag door een predikantsvrouw vanaf dat moment tot en met het eerste jaar na de operatie en de daarop volgende bestralingen Met de spanningen en onzekerheden, maar ook met de geestelijke bemoediging vanuit het Woord van God en zijn beloften. Een boekje dat diepgang heeft en houvast geeft.

Ype Schaaf,DE BLANKE IS GEK. Uitg. Kok Kampen 2002, 320 blz. € 17,90.

Dit boek is een bewerking van 75 artikelen (getiteld ‘Rekenschap’) in het Friesch Dagblad - waarvan de schrijver 13 jaar lang samen met anderen de hoofdredactie voerde. De titel is ontleend aan een gezegde dat de schrijver in Afrika opving; de blanke is gek, want ‘die leeft zonder vaderen. Hij is als een boom zonder wortels’ (blz. 10). Geprikkeld door die gedachte legt ds. Ype Schaaf in dit boek zijn wortels bloot en laat hij zien wat hem in zijn leven fascineerde, met wie hij in zijn leven -de wereld rond - in aanraking kwam en door wie hij geínspireerd werd. Zijn jeugd, zijn predikantschap, zijn werk voor het NBG, in Kameroen, voor het FD, het komt in deze levensloop allemaal aan de orde. En wel zo, dat men het aan één stuk geboeid leest. Het is ook een boek met visie, over de ontwikkelingen bij de pers en de omroep bijvoorbeeld (blz. 289).

Prof. dr. Klaas A.D. Smelik, DE DOOD EN DE BIJBEL. Uitg. Jongbloed Heerenveen i.s.m. het NBG 2003, 128 blz. € 15,-.

Deze uitgave sluit aan bij het boekenweekthema-2003: leven en dood in de letteren. Prof. Smelik bespreekt de plaats van de dood in het Oude en Nieuwe Testament en in het jodendom. Daartoe worden de bijbelteksten duidelijk weergegeven en helder becommentarieerd. Ook aan aansprekende platen en andere illustraties is er geen gebrek. Wat dat betreft is het boek een lust voor het oog. Het probleem ontstaat op het moment waarop we van het verleden naar het heden gaan: hoe ziet de heden-daagse kerk nu de dood? En dan blijkt dat de normatieve dingen die daarover in de Schrift staan, niet echt normgevend zijn voor de auteur. Hij acht het ‘mogelijk om het bijbelse getuigenis opnieuw te verstaan, aansluitend aan onze eigen persoonlijkheid en levensgeschiedenis’. En dat betekent bijv. de nadruk op het leven nú leggen, of doordenken op de wedergeboorte in Christus of misschien ook wel de gedachten van een oude rabbi Akavja ben Mehallalel overnemen (blz. 119, vgl. blz. 103). Dat is echt jammer bij dit overigens leerzame boek.

Francine Rivers, ONGESCHOKT. Het verhaal van Ruth, en

ONUITGESPROKEN. Het verhaal van Bathseba. Uitg. Kok Kampen 2002, 192 resp. 222 blz. € 13,90 elk.

De auteur heeft een mengeling beschreven van feit en fictie: de bijbelse gegevens van de in de ondertitels genoemde vrouwen en de manier waarop hun levensgeschiedenissen gegaan zouden kunnen zijn. In het laatste schuilt dan ook het probleem: wie zal het zeggen? Om het over het tweede boek te hebben: wie zegt dat Bathseba in haar jeugd al een oogje op David had en daarover gesprekken met haar ouders voerde? Er is dus niets op tegen om deze boeken (men zou ze semi-bijbelse romans kun-nen noemen) mooi te vinden; als u er maar geen al te grote conclusies uit trekt.

Antje Balters, DE MOED OM NEE TE ZEGGEN. Grenzen stellen zonder schuldgevoelens. Een Verbo-boek. Uitg. Kok Kampen 2002, 135 blz. € 11,90.

Een boek over een herkenbare problematiek; velen, christenen niet het minst, vinden het moeilijk hun eigen grenzen te bewaken. Ze willen graag aardig gevonden worden, ze weten bovendien van de alles gevende liefde van Jezus Christus, en zodoende geven ze zich, altijd weer en zelfs wanneer het eigenlijk niet kan, of wanneer hun eigen waarde erdoor in gevaar komt… het leidt niet zelden uiteindelijk tot wanhopige situaties, want wie houdt dat een leven lang vol? In dit boek vindt u de wijze waarop de auteur een weg gevonden heeft om datgene te doen wat in de titel en ondertitel beschreven is. Een zelfstandige persoon met eigenwaarde zijn temidden van allerlei verwachtingspatronen van familie, collega’s, media… Er zijn meer boekjes over het nee-zeggen op de markt; dit boekje onderscheidt zich daarvan doordat het -zeker in de laatste hoofdstukken - duidelijke gegevens uit de Schrift behandelt.

Co ‘t Hart, TIJD IS KOSTBAAR. Uitg. Kok Kampen 2003, 48 blz. € 8,90.

De dichterstalenten van mevr. ‘t Hart mogen inmiddels bekend verondersteld worden. In haar nieuwste bundel legt ze opnieuw getuigenis af van haar gave om aan de hand van bijbelse gegevens, soms door bepaalde (familie-)gebeurtenissen in een concreet kader gezet, haar gedachten treffend en dichterlijk te verwoorden. In het algemeen zijn haar gedichten bemoedigend. Wat dat betreft vond ik het gedicht op blz. 23, Nog niets geleerd (aan de Samen-op-Weg-Kerken) wat uit de toon vallen: een scherpe aanklacht - hoezeer ze zakelijk het gelijk ook aan haar kant heeft.

Niek van der Oord,JODENKAMPEN. Uitg. Kok Kampen 2003, 367 blz. € 29,50.

In dit boek wordt u in gedachten en in piëteitsvolle herinnering meegenomen naar de kampen die tijdens WO II werden ingericht als doorgangskampen voor opgepakte Joden. Ze werden tewerkgesteld in (o.a.) Blesdijke, Diever, Elsloo, Mantinge, Vledder. Uit authentieke brieven van de mannen aan familieleden, verloofdes en echtgenotes blijkt de valkuil: eerst lijkt het allemaal niet zo erg, maar op een gegeven moment komt de ontruiming en het vervoer naar (eerst) Westerbork en (vervolgens) Auschwitz. Een indrukwekkend boek, bedoeld opdat wij niet zouden vergeten… De auteur, journalist, is secretaris van de Stichting Joodse Werkkampen.

Dr. S. Paas, DE WERKERS VAN HET LAATSTE UUR. De inwijding van nieuwkomers in het christelijk geloof en in de christelijke gemeente. Uitg. Boekencentrum Zoetermeer 2003, 312 blz. € 22,50.

Hoe zit het met het vervolgtraject van belangstellenden voor het geloof? Hoe gaat de kerk met hen om? Met die vraag houdt dit boek zich bezig. Het wordt duidelijk dat missionair gemeente-zijn meer inhoudt dan het doorgeven van de blijde boodschap op cursussen en andere evangelisatie-activiteiten. Het hele gemeentelijke leven dient open te zijn naar ‘zoekers’ en ‘doorgroeiers’. Het boek biedt o.m. veel praktijkvoorbeelden en zelfs concepten voor liturgische formulieren voor een missionaire tijd.

Enkele vragen: Ik zou graag zien dat dr. Paas zijn visie op het horen bij een gemeente (een vloeiende schaal van belangstellende tot overtuigd christen) verbindt met de gemeente als verbondsgemeenschap. Vanuit de visie op het verbond lopen lijnen naar de prediking, visie op kerk en ambten en doop/avondmaal. Hoe verhouden zich deze bestaande lijnen en de missionaire visie van de auteur?

Er staan veel waardevolle adviezen in dit boek (een moderne vorm van catechumenaat, mentoraat, in de kerkdienst rekening houden met buitenkerkelijke gasten). Maar…zijn ze alle in de bestaande kerkelijke praktijk haalbaar - al was het alleen maar vanwege de hoeveelheid tijd die het kost om alle adviezen rond de kerkdienst op te volgen? De aanwijzingen om meer missionaire gemeente te zijn, zijn prima. Er moet echter veel aan de bestaande kerkelijke praktijk veranderen om het missionair gemeente-zijn praktisch uitvoerbaar te maken. Misschien is het de verdienste van dit boek om die bezinning eens op gang te brengen.

Peter Scheele, ONBEKENDEGOD.NL. Voor mensen die willen ontdekken of God bestaat… Uitg. Buijten & Schipperheijn Amsterdam 2003, 160 pagina’s, € 14,80.

De bekende evangelist Peter Scheele uit Eindhoven heeft een website opgezet met de naam ‘onbekendegod.nl’. Op deze site is allerlei informatie te vinden voor mensen die op zoek zijn naar God. In het boek is ook gebruik gemaakt van vragen die mensen in ‘chatrooms’ aan Peter Scheele stelden. Het laat iets zien van wat er nu werkelijk leeft bij mensen die op zoek zijn naar God. De vormgeving van het boek en de website zijn eigentijds. Toch is dit ook het meest catechetische boek dat ik van Peter Scheele heb gezien.

Dr. D. Visser, PARAKLESE IN HET PERSPECTIEF VAN DE PAROUSIE. De betekenis van de structuur van de brieven aan de Tessalonicensen voor de exegese van de eschatologische gedeelten 1 Tess. 4:13–5:11 en 2 Tess. 1:5–10 en 2:1–12. Uitg. Groen Heerenveen 2003, 228 blz. € 22,50

Een hartelijke felicitatie voor dr. Visser die naast zijn predikantswerk dit proefschrift schreef. Heeft de structuur van de twee brieven aan de Tessalonicensen betekenis voor de uitleg van de gedeelten over de verwachting van de wederkomst? Geeft Pau-lus in 2 Tess. een andere/aanvullende visie, of gaat het om één enkele? Visser laat zien dat Paulus in beide brieven dezelfde visie heeft, maar dat hij n.a.v. concrete vragen van de lezers andere aspecten benadrukt. De dankbaarheid voor het geloof en de oproep tot volharding staat centraal. Als Paulus spreekt over de wederkomst bedoelt hij geen ‘plattegrond’ te tekenen van allerlei komende gebeurtenissen, maar gaat het om troost van de gemeente. Zoek in dit boek niet in allerlei nieuwe of opzienbarende conclusies (zie p. 215). Het is niet makkelijk (geen voetnoten, veel samenvattingen). Maar wie een grondige uiteenzetting over de verwachting van Christus’ wederkomst wil, zoals Paulus daarover spreekt in deze brieven, kan hier terecht. 1 Tess. 4:13–18 speelt een belangrijke rol in de visie van chiliasten m.b.t. de ‘opname’ van de gemeente. Op p. 126–138 laat Visser zien dat er geen reden is om daaraan te denken, als een aparte gebeurtenis voorafgaand aan de wederkomst.

H. Pasveer, EN TOCH… Over volharding bij tegenslag. Uitg. Kok Kampen 2002, 280 blz. E 22,50.

De auteur is emeritus-hoogleraar praktische theologie. Hij heeft gedoceerd in Brussel en Amsterdam. Persoonlijke betrokkenheid bij het thema ‘volharding’ is het startpunt van dit boek geweest. Op een praktisch-theologische manier wordt het thema verkend en naar een handelingsmodel uitgewerkt. Het boek leest makkelijk, maar de inhoud valt mij tegen. De bijbelse gegevens worden (te) summier behandeld en functioneren hooguit als voorbeeld van hoe het ook kan. De doorgaande lijn van het betoog raakt ondergesneeuwd door allerlei verhalen en verhaaltjes, waaruit blijkt dat volharding ook buiten kerk en geloof veel betekent voor mensen in het algemeen. Welke dimensie de persoonlijke geloofsband met God toevoegt aan volharding onder moeitevolle omstandigheden, blijft m.i. teveel onderbelicht. Positief te waarderen in dit boek is de manier waarop Pasveer laat zien hoe mensen elkaar kunnen bijstaan om te volharden.

Dr. C. van der Kooi, ALS IN EEN SPIEGEL. God kennen volgens Calvijn en Barth. Uitg. Kok Kampen 2002, 420 blz. € 26,95.

Het gebeurt niet zoveel met doorwrochte theologische studies, maar van dit boek is een tweede druk verschenen. Het geeft iets aan van de belangstelling die deze studie ten deel is gevallen. En terecht. Het is niet gemakkelijk dit boek te lezen en te verwerken, maar de inspanning loont. Centraal staat de belangrijke vraag hoe wij God kunnen kennen. Nu hebben allerlei theologen daar een antwoord op gegeven. Dr. Van der Kooi heeft ervoor gekozen de posities van Calvijn en Barth in kaart te brengen. Tussen Calvijn en Barth wordt aan de hand van de filosofie van Kant getekend, welke invloed het moderne denken heeft uitgeoefend op ons wereldbeeld en welke vragen dat oproept over het kennen van God. Zo ontstaat een tweeluik met een scharnierpunt. Op het eerste paneel wordt de pre-moderne theoloog Calvijn getekend. Op het tweede paneel is te zien hoe Barth de moderne mens met zijn eigentijdse wereldbeeld serieus neemt. Calvijn ziet op allerlei manieren in mens en wereld verwijzingen naar Gods aanwezigheid, zijn goedheid, wijsheid en majesteit. Na de Verlichting ervaart de geseculariseerde mens zijn wereld niet meer als vol van God, maar als leeg. De openbaringsleer van Barth sluit daarbij aan: er is geen enkele manier om vanuit de beschouwing van mens en wereld God te leren kennen. God is onbereikbaar voor ons. Zo wordt openbaring geheel en al een daad van genade van God. Hij zoekt ons op en in de ontmoeting met Hem mogen wij Hem leren kennen.

Er is veel meer te zeggen over dit boek, want het heeft veel te bieden. Er is veel literatuur in verwerkt waardoor de lezer ‘bijgepraat’ wordt over recente literatuur over Calvijn en Barth. Al zal niet iedere lezer op dezelfde wijze als dr. Van der Kooi de balans van winst en verlies opmaken (p. 368–399), toch levert dit boek een belangrijke bijdrage aan het onderwerp: hoe kunnen wij God kennen?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen