Infra- of supra-lapsariër

Belang

Het leek ons goed om in deze week, waarin we gedenken dat 400 jaar geleden de Dordtse Synode geopend werd, beide vragen te beantwoorden. Eerst over het toch wel grote belang. De leer van de verkiezing ligt verankerd in de Heilige Schrift, maar is alle eeuwen door helaas een bron van verdeeldheid. Al in de vroege kerk heeft Augustinus (354-430) met Pelagius (±360-435) hierover getwist. Na hen hebben vele theologen - onder andere de reformatoren Luther, Calvijn en Zwingli - positie gekozen. Er is vrijwel altijd een lijn te trekken van een dwaling naar de leer van de verkiezing. Kort voor de Dordtse Synode (1619-1619) ging het opnieuw over de leer van de verkiezing. Arminius (1559-1609) wist op handige wijze zijn Gomaristische bestrijders te pareren door te beweren, dat hij het met de zuivere leer eens was, maar slechts de scherpe punten van het supra-lapsarisme van Gomarus (1563-1641) zou willen bestrijden. De Arminianen noemden het standpunt van de supralapsariërs een ‘gruwelijke leer’. Ze grepen het verschil van gevoelen tussen infra- en supra-lapsaristen aan, om tweespalt te bewerken in het kamp van de Gomaristen. Maar ten diepste wilden de Remonstranten er een derde gevoelen bijvoegen. Namelijk dat de mens in het besluit van Gods verkiezing zou voorkomen als gelovig of ongelovig. En dat Gods beslissing (in de predestinatie) dáárvan zou afhangen. Ook anno 2018 zijn vele afwijkingen van de leer die naar de Godzaligheid is, terug te leiden tot dit on-Bijbelse gedachtengoed.

Boven de val

Het is goed om de tweede vraagsteller gerust te stellen, dat het niet gaat om de tijdsvolgorde maar om een orde in besluiten. Zowel infra- als supra-lapsariërs belijden namelijk dat de predestinatie of verkiezing en verwerping plaatsvond in de eeuwigheid; voordat de tijd gemaakt werd en vóór de val plaatsvond. De supra-lapsariërs hielden deze orde aan: eerst is er het besluit over de eeuwige staat van de mens en daarna Gods besluit over de schepping en val van de mens. De verkiezing staat dan dus bóven de val.

Het volgen van deze gedachtenlijn leverde daarom de naam ‘boven-val-drijvers’ (lapsus=val en supra=boven) op. Nu zal het onze lezers duidelijk zijn dat het ‘drijven’ van een standpunt veelal gevaarlijk is. Het gevaar van het drijven van deze denklijn is, dat de volle verantwoordelijkheid van de mens te weinig nadruk krijgt en dat men God tot een auteur van de zonde maakt. Juist de Remonstranten legden de nadruk op het geloof en schijnen bevindelijk de doodstaat van de mens niet te kennen. Gomarus begeerde alle nadruk te leggen op de soevereiniteit van God en het feit dat alle besluiten dienen tot verheerlijking van God.

Beneden de val

De infra-lapsariërs stelden dat het besluit van God tot de schepping en de val van de mens, vóór het besluit van de verkiezing staat. Dat verklaart hun naam ‘beneden-val-drijvers (lapsus=val en infra=beneden). Opnieuw, als we dit standpunt ‘drijven’, ligt er een gevaar op de loer: houden we genoeg oog voor de vrijmacht en soevereiniteit van God? Opmerkelijk genoeg waren vrijwel alle buitenlandse Godgeleerden te scharen onder déze richting.

Bijbel

Graag hadden de Remonstranten gezien dat hun tegenstanders (die niet op één lijn zaten) hun standpunt zouden gaan drijven. Maar daarvoor heeft de Heere hen genadig verhoed. Onze Godgeleerde en Godvrezende vaderen hebben gebogen onder de Schrift. En de Bijbel leert ons om niets af te doen van de vrijmacht van God en niets af te doen van de verantwoordelijkheid van de mens. Met voorzichtigheid hebben ze over deze zaken ter synode gesproken en beide standpunten gerespecteerd. Het infra-lapsarisme wordt immers verbonden aan Deut.7:6-8, Matth.12:25-26, Joh.15:19, Rom.9:15-16, Ef.1:4-12 en 2Tim.1:9. Maar de supra-lapsarische lijn kunnen we baseren op Ps.115:3, Spr.16:4, Jes.10:15, 45:9, Jer.18:6, Matth.20:15 en Rom.9:17,19-21. De Heere geve dat we na 400 jaar zouden gaan in het heldere spoor van Dordt! Dan buigen we eerbiedig het hoofd voor het raadsel van de vrijmacht Gods en de schuld van de mens. Dit is nooit op te lossen of bij elkaar te brengen. Graag eindigen we met een zinsnede uit het besluit van de Dordtse Leerregels: ‘De Zone Gods, Jezus Christus, Die ter rechterhand Zijns Vaders zittende, den mensen gaven geeft, heilige ons in de waarheid’.

VRAAG?

Heb jij/hebt u ook een vraag? Mogelijke vragen over onderwerpen binnen de doelstelling van De Saambinder kun jij/kunt u mailen naar ds. B. Labee of hem per post toezenden (zie colofon). Er volgt -zo mogelijk- altijd een reactie. Echter alleen als de redactie het waardevol acht voor de lezers, volgt een antwoord op jouw/uw vraag in een nummer van De Saambinder.
Graag wel wat geduld. Er liggen nog tientallen vragen op een reactie te wachten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen