DE BOER EN ZIJN LAND II

DB BOER EN ZIJN LAND II

in de vorige Banier kwam het boek Hoe God verdv^een uit Jorwerd van Geert Mak ter sprake. Dit boek laat zien dat het belang van de boerenstand voor de dorpseconomie in deze eeuw gaandeweg minder vs^erd. Het iaat ook zien hoe de overheid de boer in zijn vrijheid en mogelijkheden beperkte door regelgeving. Deze sturing valt echter geheel in het niet in vergelijking met de verwoestende invloed van het communisme op de boer en zijn land.

•-'jver het Russische platteland '-nreef Marius Broekmeyer, oudme- ; i ïwerker van het Oosteuropa-insti- . ut van de Universiteit van Amster- ' jm een aangrijpend en onthullend < oek: Het verdriet van Rusland. Dagelijks leven op het platteland sinds ' 945 (Amsterdam 1995). Broekrneyer beschrijft in dit boek de moeihKheden v^aarmee de Russische •plattelandsbevolking had te kampen onder de verschillende presidenten: Sialin (tot 1 953), Chroesjtsjov ; •'953-1964), Brezjnev (1964- 985) en Gorbatsjov en Jeltsin ' i 985 tot heden). Het is schokkend om te lezen hoezeer mensen, in dit geval de bewoners van het platteland, ten offer vielen aan volstrekt ? -inloze maatregelen ingegeven door de ideologie van het leninistisch marxisme.

Het is ook opmerkelijk dat dit boek toestanden beschrijft die tegenstanders van het communisme in Nederland voortdurend onder de aandacht brachten maar die -vooral in de jaren zeventig- krachtig werden verdoezeld door liefhebbers van socialisme en communisme. Het is onvoorstelbaar dat vele Nederlandse intellectuelen in een zekere blindheid dit systeem in Nederland verdedigden en propageerden tot de leidinggevenden in de grote kerken toe.

Het is daarom van groot belang dat dit goed gedocumenteerde boek de sluier verder wegtrekt.

Enkele sprekende voorbeelden maken duidelijk op welke onnavolgbare wijze de centrale Russische overheid het (plattelands)leven ontwrichtte. Om de produktie te verhogen beval Chroesjtsjov dot er overal diep geploegd diende te worden. Dit leidde evenwel tot het tegengestelde resultaat. Sommige gebieden vielen ten prooi aan erosie. Onvruchtbare zond- en leemlagen kwamen boven. Zandstormen bliezen de vruchtbare bovenlaag weg. Diep ploegen leidde daarnaast tot kapotte machines in gebieden waar stenen in de grond zaten. Een andere maatregel tot produktieverhoging was het verbod op braaklegging. Dit leidde tot een ongekende onkruidplaag.

Amerika strekte voor Rusland tot voorbeeld, ook in de landbouw. Dit leidde tot de desastreuze maatregel van Chroesjtsjov om overal maïs te laten verbouwen. Met veel campagnes en drukmiddelen werd de produktie van maïs ingevoerd, terwijl kort daarvoor nog grasland als vruchtwisseling was aanbevolen. Maïs moest overal verbouwd worden, zelfs in die gebieden die zich er door hun gure klimaat volstrekt niet toe leenden. Daar kwam dan ook nauwelijks iets boven de grond.

De betrokkenheid van de boer bij zijn werk nam al meer of. Anderen beslisten over alles en hij had zelf nauwelijks invloed op wat hij deed en hoe hij het deed. Broekmeyer zegt daarover: 'Als hij daarvan verstoken is, als voor de boer wordt beslist hoe hij zal ploegen of zaaien, als hij beseft dot hij soms zinloze arbeid verricht, dan ontstaat onverschilligheid bij hem voor alles, zijn ziel wordt leeg.'l21-122)

Een methode om de produktie te verhogen was de voortdurende schaalvergroting onder Brezjnev. Deze schaalvergroting had echter volstrekt niet het gewenste resultaat. De schaalvergroting leidde eerder tot produktieverlaging, omdat de afstand tot het werk op die manier steeds groter werd. Die schaalver­ groting van bedrijven ging dan ook geheel voorbij aan de tot dan toe bestaande structuur van kleine bedrijven en kleine veldjes. De oogst van graan duurde na grootschalige mechanisering op sommige plaatsen zelfs 25 dogen langer dan vroeger met de paarden.

Schaalvergroting werd doorgevoerd in de totale ruimtelijke ordening. Gehele dorpen, die eeuwenlang hadden bestaan, moesten wijken voor nieuwbouwsteden waarin mensen per beroepsgroep geordend bij eikaar woonden. Kerken waren al eerder afgebroken als een teken van een verleden dat had afgedaan. De vernieling van kerken en de afbraak van dorpen betekende een scherpe wond in de Russische ziel. Verlies van oude gebruiken, normen en waarden waaronder het traditionele gezins- en familieleven was het gevolg.

De communisten vervingen de kerken door hun 'cultuurpoleizen' en clubs als door de partij beheerde dorpshuizen. 'De kerk verdween in veel gevallen uit het Russische landschap, maar veel ernstiger was het dat de mensen alle geestelijk voedsel werd ontnomen.' Broekmeyer citeert een boerin die de kolchozvoorzitter aanklaagt: 'Waar, beste man, moet nu je ziel, moe geworden van de zware arbeid, uitrusten? ... (p. 113-114).

Het verdriet van Rusland, dat dit boek beschrijft, toont onmiskenbaar aan dat een regering 'het historisch gegroeide' niet ongestraft kon negeren. Het laat zien hoe het marxistisch-leninisme een ideologie uit de afgrond is. De nieuwe structuren van het communisme bleken vele malen verwoestender dan de bestaande ordening. Het communisme knechtte de boer en zijn land. De vrijheid en verantwoordelijkheid om God te dienen naar Zijn Woord is daarentegen ten zegen voor land en volk.

H.F. Massink

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen