Maartse buien en zomerse dagen

Maart heeft door onze voorouders nogal wat etiketten opgeplakt gekregen. Niet met opzet, maar gewoon omdat men door gebrek aan onderzoek vaak niet beter wist en het vroeger gebruikelijk was, dat wat opa zei waar was. Vader vertelde het weer aan de zoon (of dochter) en zo konden beweringen en stellingen een lang leven krijgen. In de loop van deze eeuw begon men aan veel dingen te twijfelen en nader onderzoek was daarvan een gevolg. Toen vielen heel wat beweringen door de mand. Neem de maand maart. Lentemaand. . . dat klopt. Op of omstreeks de 21 e bereikt de zon een stand recht boven de evenaar en in maart betekent dat voor ons noordelijke halfrond het begin van de lente. De daglengte wordt langer dan de nachtlengte. ,,Maartse buien willen beduien dat de zomer aan komtkruien". De term maartse buien is algemeen bekend. Niet altijd, maar wel vaak levert deze maand nog zeer gure situaties met koude noordenwinden, storm, hagel en sneeuw. In De Bilt telt maart normaal nog 12 vorst- en 5 sneeuwdagen. Maar die buien betekenen echt niet dat de zomer aan komt kruien. Die zomer komt er ook als maart eens een keer geen gure buien geeft, of zoals in 1912 in De Bilt niet één nacht met vorst.

Lentewind
Ik weet nog dat mijn vader mij een 50 jaar geleden ook voorhield dat uit welke hoek de wind waait in de nacht van 20 op 21 maart (de eerste lentenacht), de wind daar dan het hele voorjaar blijft. Ook dat is onderzocht en wat blijkt dan? In het voorjaar is vaak sprake van vrij hardnekkige situaties. Is de wind tussen noordwest en noordoost dan kan deze enige tijd in die hoek blijven. Maar de lentenacht als zodanig heeft daar niets mee te maken. In veel gevallen heeft de praktijk dit ook te zien gegeven. En dan de buientrek. Waar in maart de eerste bui met onweer langs trekt, zouden in de zomer ook de meeste buien passeren. Mijn excuus aan de ouderen die daar nog in geloven, maar die eerste bui heeft helemaal niets te maken met alle buien die daarna komen. Wie dat wel beweert heeft een slechte boekhouding en noteert, zoals vaak, alleen de keren dat hij gelijk krijgt en vergeet liever de buien die niet aan die bewering voldoen.

Zomerse dagen...
Dan nog één, ook diep geworteld: ,,Maart heeft al negen zomerse dagen". Onder dat zomerse wordt dan geen 25 graden verstaan, maar wel mooie zonnige dagen, zodatje 's middags al even lekker in het zonnetje kunt zitten. Wat bleek nu bij nader onderzoek? Dat deze bewering niets metzomerweer te maken had. Vooral in Noord-Holland en omstreken kregen de landarbeiders na 21 maart meer geld uitbetaald dan in de minder drukke winterperiode. Voor die mensen betekende dit: in maart negen dagen een uitbetaling in zomertarief. Zomerse dagen. . . indeportemonnaie! Dat maart altijd negen zomerse dagen heeft met zon. . . washetmaarwaar! Sneeuwstormen zijn nog mogelijk zoals op 5 en 6 maart 1942 en strenge kou zoals begin maart 1971, tot min 19 graden in Wageningen. Midden maart 1888 liep de trein tussen Leeuwarden en Wolvega muurvast in sneeuwduinen en op 23 maart 1823 werden er paaseieren verkocht op het ijs van de Amstel. Een heel enkele keer wordt in maart 20 tot 25 graden boven nul gemeten. Voorbeeld hiervan was de periode van 14 tot 22 maart 1972, toen wij elke middag in de tuin zaten met zon en maxima in ons land tussen 15 en 20 graden. Ook dat kan in maart. Dat is dan echt lente.al is het vaker koud.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen