GEMEENTELIJKE HERINDELING

directeur Guido des Brèsstichting

Als er één thema is waar de SGP regelmatig de vinger bij heeft gelegd en nog steeds legt, is het wel de gemeentelijke herindeling. Dat behoeft op zich helemaal geen verwondering te wekken. Gemeenten liggen de SGP na aan het hart. Dat wordt beslist niet ingegeven door het feit als zou de SGP alleen maar interesse hebben in die gemeenten waar een substantieel deel van haar achterban woonachtig is. Dat is een misvatting. Voor de SGP weegt heel sterk de principiële gedachte van de gemeente als gemeenschap, waarbinnen een volwaardig en krachtig lokaal bestuur functioneert. Dat houdt in dat de gemeenten beschikken over een relevant takenpakket en bevoegdheden en verantwoordelijkheden, zodat ze de taken die lokaal van aard zijn kunnen uitvoeren.

Een van de vragen die steeds opgeld doet, is de vraag naar de schaalgrootte van de gemeente en de daarbij veronderstelde bestuurskracht. Het laatste is naar mijn oordeel uitermate moeilijk vast te stellen. Daar komt bij dat er verschillende taken zijn, die niet even zwaar wegen. Vervolgens is er onderscheid aan te brengen in dienstverlenende taken en taken met een ruimtelijke component. Dienstverlenende taken horen zo dicht mogelijk bij de burger verricht te worden. Taken met een ruimtelijk effect vragen een veel grotere schaal en daarbij is niet direct de afstand tussen bestuur en burger een leidend beginsel. Over schaalgrootte is veel te zeggen, maar er is niet aangetoond dat grote(re) gemeenten beter zouden besturen dan kleine(re). Belangrijk is, denk ik, de vraag wat schaalvergroting inhoudt. Het gaat mijns inziens om de kwaliteit van het bestuur. Het is denkbaar dat in een kleine gemeente het moeilijk is om bepaalde taken kwalitatief te kunnen vervullen, maar het is te simpel schaalvergroting als enige remedie voor te schrijven. Het lijkt erop dat gemeentelijke herindeling een innerlijke dynamiek heeft, die niet te stuiten is. He politieke verzet tegen het beleid van gemeentelijke herindeling heeft, behalve tegen lokale herindelingsplannen, niet of nauwelijks handen en voeten gekregen.

De SGP daarentegen heeft als politieke partij steeds consequent stelling genomen tegen het herindelingsbeleid, omdat de gemeenschapsgedachte geweld wordt aangedaan. Verdedigbaar is dat meer bestuur nodig is, maar dat gaat veelal ten koste van de gemeenschapszin. Voor een goed functionerend openbaar bestuur wordt de inbreng c.q. betrokkenheid van de burger van groot belang geacht. Dat is terecht een zwaarwegend punt. Dit neemt niet weg dat de regering onverstoorbaar doorgaat met het herindelingsbeleid en daarbij soms totaal verschillende (cultuur)gemeenschappen dwingt om in één hok te gaan. De recente plannen met betrekking tot gemeentelijke herindeling zijn voor de SGP-fractie in de Tweede Kamer de druppel die de emmer doet overlopen. In een notitie 'Paal en perk' heeft zij onmiskenbaar duidelijk gemaakt wat haar visie ter zake van het herindelingsbeleid is.

Kennisnemend van het verslag in het Reformatorisch Dagblad, waar de presentatie van de fractienotitie wordt verslagen, werd mijn aandacht in het bijzonder getroffen door de passage waarin het Voorlichtings-en Vormingscentrum door middel van het verspreiden van een folder burgers wijst op het gebruiken van alle - legale - instrumenten om de plannen met betrekking tot (lokale) gemeentelijke herindeling zoveel als moge­ lijk is tegen te werken. De instrumenten daarvoor worden in de notitie genoemd. Naar ik aanneem is de notitie dus mede bedoeld om die actie te ondersteunen. De handelwijze spreekt me aan, maar wijkt af van wat tot nu toe gebruikelijk was binnen de SGP. Juist daarom viel het me op.

Vooropgesteld , het gaat in de notitie niet om oproepen om on-parlementair gedrag, maar de mogelijkheden om een proces te vertragen, worden opgesomd. Er wordt noch door de fractie noch via de folder opgeroepen tot burgerlijke ongehoorzaamheid of het gebruiken van nietwettige middelen. Ik kan me zeer wel indenken dat een fractie zo geprikkeld is over de plannen met betrekking tot de gemeentelijke herindeling, dat voor de genoemde handelwijze gekozen is om paal en perk aan de herindeling te willen stellen.

Evenwel blijft voor mij de (gecombineerde) actie opvallend, waarbij ik me zeer zeker kan indenken dat welbewust voor deze strategie is gekozen teneinde de burgers duidelijk te maken, onder andere via gerichte voorlichting ter zake, dat de grenzen van het herindelingsbeleid inmiddels ruimschoots zijn overschreden. Die signaalfunctie heeft de notitie in ieder geval richting de politieke partijen in het parlement, want zij hebben de notitie ook gekregen, en de folder richting de burgers. Daar komt bij dat we niet geloven in de dictatuur van de regering en de SGP met Calvijn van oordeel is dat het wettig en correct is mede-overheden in te schakelen om bepaalde plannen veranderd te krijgen. Met de notitie 'Paal en ferk' is inhoudelijk dus niets mis, maar prikkelend is ze wel en vormt ze volgens mij binnen de SGP een novum.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen