BRIEFWISSELING

Aan de jongelui,

Mag ik dan nog even doorgaan met de periode van, laat mij zeggen, omstreeks 1900?

Wij hadden 't over de doleantie, die toen nog geducht nawerkte. De geesten waren er alle mede be zet. Dr. A. Kuijper, die zeer bijzondere figuur, had allerlei nieuwe vergezichten uit de gereformeerde leer ontsloten. Hij verbreedde d ; e in geschrift en van de katheder in de Vrije Universiteit te Amsterdam. En zijn leerlingen waren er zo vervuld van. dat zij op de preekstoelen vaak dr> dogmatische lijn nog verder uitstippelden dan Kuijper had gedaan. Maar de „A" mensen, de oude christelijke Gereformeerden, hoorden dat terdege en zij kwamen dan weer in verzet. U begrijpt, dat deze dingen ook in de particuliere gesprekken een plaats hadden. De schoolstrijd was er nog steeds (n.b. ze is er ook nu nog!), en de politieke worsteling van de Antirev. onder Kuijper zette al mede het land op stelten en hield de belangstelling gaande.

Over twee bezwaren, die tegen Dr. Kuijper werden opgeworpen wil ik thans nog iets zeggen. De

herinnering is, door wat mij later al zo onder ogen kwam, verhelderd. Ik moet echter kort zijn ofschoon de stof zich voor meer brieven leent.

Menigvuldig hoorde ik als kind dat er gesproken werd over het leerstuk van de „Rechtvaardigmaking van eeuwigheid " Deze. dreef Knijper erg door. Alle besluiten Gods zijn, dat leert Gods Woord reeds, van eeuwigheid. De uitverkorenen zijn in de Raad des Vredes reeds in Christus gerechtvaardigd. Anderzijds spreekt de II. Schrift van de rechtvaardigmaking door het geloof; dat is: in de tijd. En nu is het zo dat de Heere op Zijn tijd Zijn volk levend maakt cn mot het geloof van de vergeving der zonden begiftigt, in wat trap of mate ook.

Er kwam nu sprake van „eeuwige rechtvaardigmaking". Volgens Knijper werd de mens zich die rechtvaardigmaking vaak pas later bewust, maar ze kwam al van eeuwigheid mede: de gelovigen werden er als 't ware mede geboren. En dat kwam weer te stade aan de leer der veronderstelde ivedergeboorte. In , , E Voto Dordraceno", de catechismus van Knijper, zijn er brede betogen over te vinden. Maar Ds. Lindeboom verzette zich met velen er tegen, om met zulke philosofie de mensen van de Gereformeerde leer, die spreekt van een rechtvaardigmaking door het geloof, aan boord te komen. Bovendien, er volgde uit Dr. Kuijper's leer, dat de mens reeds gerechtvaardigd ter wereld kwam (binnen de grenzen der kerk en dogmatischtheologisch gedacht) zodat de toorn Gods op deze niet ligt en zij alleen maar nodig hebben zich die rechtvaardigmaking „bewust" te worden. Dat leert Gods Woord niet, integendeel, dit tekent de mens als een kind des toorns. (Zie Efeze 2).

Waar blijft men dan ook met de cis tot bekering. die de Heere Jezus zelve zo uitdrukkelijk heeft geleerd?

U zult nu wel aanvoelen hoe de gezindheid onder Kuijper's leer was en nog heden is. De bondeling komt uit de eeuivigheid en keert derwaarts terug. Bekering moet gepredikt worden, want eizijn ook huichelaren in de Kerk, die zijn er altijd geweest. Maar het Verbond Gods moet vastgehouden worden.

In 1905 heeft de Synode der Geref. Kerken alle bezwaarschriften behandeld en een zodanige verklaring opgesteld, dat ook Ds. Lindeboom en zijn aanhangers er zich bij neerlegden, nadat er een enkele aanvulling op was gemaakt. Toegegeven werd, dat er wel eens uitdrukkingen waren gebezigd en geleerd, die niet alle zo duidelijk uit Gods Woord waren te funderen.

En de noodzaak ener persoonlijke deelachtigwording door het geloof, werd in de verklaring erkend. En daar liep liet nu altijd maar over: „voorwerpelijk" •— „onderwerpelijk".

Maar, dan moest eerst die voorwerpelijke leer nog zuiver zijn ook, en dat ivas, zoals U hier ziet, nog al aan strijd onderhevig. I)e waarheid Gods werd door Knijper s toedoen tot een leer-of geloofssysteem. Het wordt een puur verstandelijk overleggen. Van de ene conclusie komt men tot de andere. Van bevinding waren deze broeders en zusters dan ook afkerig; wat moest men allemaal eerst zelf „bevinden' daar het toch zo duidelijk in de Bijbel staat? Geloof dat nu, dat is de eis. En dan greep de dominé het wierookvat en verklaarde heel de gemeente heilig. Maar bij voorbeeld een arme metselaarsknecht, een bekommerde ziel, kreeg het er zo benauwd, dat hij maar naar huis gegaan is.

Nog eens: als de rechtvaardigmaking van eeuwigheid ons hier al dadelijk tot gelovigen stem fielt, zonder geloofsoverneming van deze weldaad, dan is Paulus maar een rare gelovige geweest toen hij de belijders van 's Heeren Naam vervolgde. Dat hij dit gedaan had, zijn zondig „eertijds" dus, is hem tot zijn dood bijgebleven.

Over de rechtvaardigmaking, hoe ze is vóór het geloof en dóór het geloof, van eeuwigheid en toch in de tijd kunt ge zeer eenvoudig en zeer duidelijk lezen in de Dogmatiek van wijlen Ds. Kersten. En: zeer schriftuurlijk en, zo ik meen in overeenstemming met al de oude gereformeerde theologen. Zie dat boek tc verkrijgen en lees er eens in. Het zal toch wel in de bibliotheek van de J.V. zijn?

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen