In goede orde

Het is een voorrecht wanneer er broeders, nadat ze hun opleiding met goed gevolg hebben afgerond, beroepbaar gesteld mogen worden. Wanneer een kandidaat een beroep heeft aangenomen, volgt er het classicaal examen. Gevraagd werd wat dit inhoudt, waarom dat nodig is en hoe dit toegaat.

In artikel 4 van de DKO kunnen we lezen op welke wijze iemand die niet eerder in de dienst geweest is, tot het ambt van dienaar des Woords komt. Eerst wordt dan vermeld dat de beroeping gebeurt door de kerkenraad en de diakenen. De precieze gang van zaken wordt niet nader ingevuld. Onder ons is het zo dat de kerkenraad (ouderlingen en diakenen) kandidaten stelt en dat de ledenvergadering uit deze (twee of meer) kandidaten kiest. Vervolgens beroept de kerkenraad de gekozene. De kerkorde wijst erop dat steeds het gebed vooraf dient te gaan. Ook dient volgens artikel 4 de classis er van in kennis gesteld te worden. Het beroep kan alleen uitgebracht worden als er een gunstig advies van de classis is. Bij ons komt deze instemming van de classis tot uitdrukking in de medeondertekening van de beroepsbrief door de consulent.

DKO artikel 4
Wanneer het beroep wordt aangenomen, moeten nog approbatie en bevestiging plaatsvinden. De approbatie berust bij de lidmaten van de gemeente. Zij hebben immers het recht wettige bezwaren in te dienen. Daarommoet de naamvan degene die het beroep aannamtwee of drie zondagen worden voorgelezen. Zoals dat ook gebeurt bij de verkiezing van ouderlingen en diakenen, bij de toelating tot openbare belijdenis, enzovoort. Het beste is dit meteen te doen nadat het beroep is aangenomen. Vervolgens moet er de bevestiging volgen. Wanneer iemand voor het eerst tot predikant bevestigd staat te worden, moet daaraan voorafgaand eerst het classicaal examen plaats hebben. Daarover schrijft artikel 4: ‘de examinatie of onderzoeking beide der leer en des levens, welke staan zal bij de classis ten overstaan van de gedeputeerden der synode’. Het ambt van ouderling en ook dat van diaken is gebonden aan de plaatselijke gemeente. Wanneer een ouderling of diaken verhuist naar een andere gemeente houdt hij op ouderling of diaken te zijn. Bij een predikant ligt dat anders. Enerzijds is de dienaar des Woords aan de plaatselijke gemeente verbonden. Over die gemeente is hij gesteld van ’s Heeren wege; van die gemeente is hij herder en leraar. Anderzijds is de predikant altijd en overal dienaar des Woords. Hij mag dan ook binnen het geheel van het verband der gemeenten overal Woord en sacramenten bedienen. Uiteraard op uitnodiging van de plaatselijke kerkenraad.

Juist vanwege dat algemene element is er de aanstelling door de classis. En uiteraard ook vanwege het gewicht van het ambt. Om predikant te worden, zijn er in kerkelijk opzicht drie dingen nodig: men moet met goed gevolg de kerkelijk erkende theologische opleiding hebben gedaan; men moet door de kerkenraad zijn beroepen en dit beroep hebben aangenomen; men moet door de classis zijn aanvaard. Natuurlijk ligt hier voor en ligt hier onder de persoonlijk roeping van ’s Heeren wege. Maar naast en samen met de persoonlijke roeping is er uiteraard ook de kerkelijke ordening nodig. En in dat licht vindt het classicaal examen plaats. Dit examen wordt ook wel genoemd het peremptoir of beslissend examen. Dit ter onderscheiding van het examen dat plaatsheeft aan het eind van de opleiding. Dat examen is door onze Generale Synode opgedragen aan het curatoriumvan onze Theologische School. Dit examen heet ook wel het preparatoir of voorbereidende examen.

Classicaal examen
Hoe gaat nu het classicaal examen in zijn werk? De kerkenraad van de gemeente waarnaar de kandidaat het beroep aannam, verzoekt de roepende kerk het classicaal examen te agenderen voor de classisvergadering. Vergadert de classis niet binnen afzienbare tijd, dan zal er een speciale classisvergadering worden belegd. Naast de kerkenraden die tot de classis behoren, worden ook uitgenodigd de deputaten die de Particuliere Synode volgens artikel 49 van de DKO heeft aangewezen. Officieel moet de classis deze deputaten ter vergadering uitnodigen. Maar de roepende kerk doet dit reeds op voorhand. Want de classis mag immers inzake een (aanstaande) predikant geen beslissing nemen zonder advies van deze deputaten. Wat is nu de inhoud van het classisexamen? De kerkorde schrijft alleen voor dat onderzoek gedaanmoet worden naar leer en leven ten overstaan van de gedeputeerden der synode. Onder ons is de invulling van dit examen als volgt. Allereerst moet de kandidaat enige kerkelijke bescheiden overleggen. Hij moet tonen: de attestatie afgegeven door de kerkenraad van de gemeente waartoe hij behoort; het getuigschrift van de Theologische School; de beroepsbrief en de aannemingsbrief. Vervolgens legt de kandidaat examen af zodat de classis en de deputaten kunnen vaststellen of hij genoegzaam thuis is in de leer der kerk. Onder ons is het gebruikelijk dat het examen plaatsheeft in een viertal vakken, te weten dogmatiek, exegese, kerkgeschiedenis en kerkrecht. Het examen wordt afgenomen door predikanten van de classis of, zoals veelal gebeurt, op verzoek van de classis door de docenten van de Theologische School. Vervolgens houdt de kandidaat een proefpreek over een aan hem opgegeven tekst. Het is gebruikelijk dat deze tekst opgegeven wordt door de consulent van de gemeente waarnaar de kandidaat het beroep aannam. Het geheel van het classicaal examen is een openbaar gebeuren. Er zijn gewoonlijk dan ook heel veel mannen, waaronder ook veel jonge mannen aanwezig uit de omgeving, vooral uit de gemeente waarnaar de kandidaat het beroep aannam. Deze betrokkenheid en dit meeleven is een goede zaak. Laat de zaak van de kerk maar mogen leven onder ons. En dan mag de aanvaarding door de kerk van een jonge dienaar desWoords als een bijzonder moment ervaren worden. Meeleven daarmee is heel belangrijk. En vooral uiteraard het gebed. Want zonder ’s Heeren Geest en bediening zal het niet kunnen en zal er zeker geen Gode welbehagelijke vrucht te verwachten zijn.

De lastbrief uitgereikt
Nadat ook de proefpreek heeft plaats gehad, vindt de beraadslaging plaats. Dat gebeurt door de classis en de deputaten. En dat doen ze in een besloten zitting. Dan is er dus een moment dat degenen die geen ambtsdragers zijn, er even niet bij mogen zijn. Wanneer classis en deputaten, een van beiden of allebei, geen vrijmoedigheid hebben om de kandidaat toe te laten, gaat het niet door. Wel is er dan beroepmogelijk op de PS. Het ligt uiteraard ook voor de hand dat bij een (gedeeltelijk) negatieve beslissing het oordeel van de PS wordt ingeroepen. Hebben classis en deputaten wel vrijmoedigheid dan wordt de kandidaat toegelaten tot de heilige dienst. Hij ontvangt daartoe de lastbrief van de classis. Dan mag hij bevestigd worden tot dienaar des Woords.

De Koning der kerk schenke dat er ook onder ons nog vele jonge dienaren des Woords bij mogen komen. Daartoe moge Hijzelf arbeiders in de oogst uitstoten. Opdat de prediking van het eeuwig evangelie voortgang hebben zal. Hij verlene Zijn Geest opdat er jongeren en ouderen toegebracht mogen worden tot de gemeente die eenmaal zal zaligworden. En opdat Zijn volk onderwezen mag worden. Opdat Zijn koninkrijk kome en Zijn Naam verheerlijkt worde ook onder ons. Vanwege ons zal het zeker niet kunnen; er is zoveel tekort en duisternis. Maar Zijn welbehagen zal voortgaan door Christus’ hand.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen