Eerkenordening

Toetichting op de

VI. Van de diensten.

Met artikel 2 vangt de eerste afdeling van de kerkenordening, die over de diensten, aan. Deze zijn in het artikel vierderlei: die van de dienaren des Woords, der doctoren, der ouderlingen en der diakenen. Over dè dienaren des Woords wordt verder gehandeld in art. 3—17; over de doctoren met studenten en scholen in art. 18—'21; over de ouderlingen in art. 22 en 23; over de diakenen in art. 24—26.

Dan volgt nog art. 27 over de verkiezing van ouderlingen en diakenen, en art. 28 over de verhouding van kerk en overheid tot elkander. Hoewel reeds het convenit te Wezel in 1568 van vierderlei bediening sprak, namelijk van Dienaren, Leraren, Ouderlingen en Diakenen, he^t toch eerst de Synode van Middelburg in 1581 de redactie gegeven aan het artikel, die het nog altijd heeft. In art. 2 gaat het over de diensten. Volgens de Heilige Schrift is er in de zichtbare, geïnstitueerde kerk naast het algemene ambt der gelovigen ook het drievoudige bijzondere ambt van herder en leraar, ouderling en diaken. Die bijzondere ambten, door Christus voor Zijn kerk ingesteld, worden in de Schrift nog onderscheiden in buitengewone en gewone ambten en bedieningen. Zo behoorden tot de Oud-Testamentische buitengewone ambten, die van patriarch en profeet, terwijl die van priester en leviet de gewone waren. En in het Nieuwe Testament waren de buitengewone ambten en bedieningen die van apostelen, profeten en evangelisten, en de gewone die van dienaar des Woords, ouderling en diaken. De Apostelen waren buitengewone dienaren van de kerk, door Christus Zelf tot dat buitengewone ambt uitverkoren en geroepen om Zijn getuigen te zijn en het fundament der Nieuw-Testamentische kerk te leggen. Zij waren in bijzondere zin met de Heilige Geest begiftigd en hun ambt was algemeen, tot de ganse kerk uitgestrekt. Het sloot alle bevoegdheden in van alle andere bijzondere ambten onder de nieuwe dag. De Evangelisten waren in de tijden van de Apostelen hun helpers in het EvangeUe en het stichten van gemeenten. Daartoe waren zij niet rechtstreeks door God Zelf of door Christus geroepen, maar onder de leiding van de Heilige Geest door de gemeenten of door een Apostel afgezonderd om het Evangelie te brengen en daardoor de kerk te planten of te bouwen. De profeten hadden tot taak, de Apostelen bij te staan in de verkondiging en y.erklaring van het Woord Gods. Zij waren van de Apostelen en Evangelisten hierin onderscheiden, dat zij geen ambtsdragers in de eigenlijke zin waren, maar door de Heilige Geest begiftigd waren met de gave om het woord des Heeren, door lering, vermaning en vertroosting uit te leggen tot stichting der hoorders. Waren deze buitengewone ambten maar tijdelijk van aard, de gewone zijn blijvend. De Heere Jezus had Zelf de drie ambten van profeet, priester en koning in Zich verenigd. En de apostelen had Hij als Zijn organen er mede begiftigd. Toen echter de gemeenten grote uitbreiding verkregen en er op vele andere plaatsen gemeenten gesticht werden, ontstonden de gewone bijzohdere ambten van herder en leraar, ouderling en diaken in de kerken wegens de behoefte er aan. In dé Ned. Gel. Belijdenis, art. 30, wordt ook slechts van drie ambten gesproken. De Dordtse * Kerkenordening spreekt echter, blijkens art. 2 niet van drie, doch van vier ambten of diensten, in navolging van Calvijn qji in overeenstemming met de tweede Zwitserse en Hongaarse Belijdenis, het Convent van Wezel en de Nederlandse kerkenordening vanaf de Synode van Middelburg in 1581. A Lasco sprak zelfs maar van twee diensten, ouderlingen en diakenen, doch splitste het ouderlingenambt in dat van leer- en regeer^ ouderling. Zo is er enige verwisseling in de opsomming van de ambten in de verschillende belijdenissen. Dat er dan ook van tegenstrijdigheid tussen art. 2 hier en art. 30 der Ned. Gel. Belijdenis sprake zou zijn, kan niet aanvaard worden. Daartegen toch zou al aanstonds kunnen gelden, dat het dan toch maar vreemd is, dat de Dordtse Synode van 1618/19, die zowel de belijdenis als de kerkenordening opnieuw heeft vastgesteld, die tegenstrijdigheid zo maar zonder meer heeft laten staan. Ook handelt art. 30 van onze Ned. Gel. Belijdenis over de gewone ambten in de plaatselijke kerken, terwijl het doctorenambt alleen in ruimere zin tot de kerkelijke diensten behoort, 't Onderscheid met de dienaar des Woords bestaat alleen daarin, dat hij als mededienaar des Woords leraar is, maar met de bijzondere taak om de Schrift uit te leggen, de waarheid Gods te verdedigen en de opleiding tot de dienst des Woords waar te nemen. De bedoeling met de opneming van het doctorenambt als aparte kerkelijke dienst zal dus deze zijn, dat de kerk de zorg voor een eigen opleiding wil dragen en bepaalde dienaren des Woords door de Generale Synode laten aanstellen om deze taak te verrichten.

Tenslotte kan hier nog opgemerkt worden, dat de kerken naast de gewone ambten ook wel zogenaamde hulpdiensten hebben ingesteld, zoals die van proponenten, oefenaars, catechiseermeesters, ziekenbezoekers, voorlezers, organisten, kosters, kerkelijke administrateurs, kerkelijke bedienden, enz. Dat zijn dan geen ambtsdragers, maar helpers, die hulpdienst in een of ander opzicht verrichten en aan de kerkeraden onderworpen zijn. Vo'etius onderscheidt hen a. als helpers bij de heiligendienst zelf, zoals proponenten, oefenaars, voorlezers, voorzangers, ziekentroosters, catechiseermeesters, enz. en b. zulke, die alleen ten opzichte van de uitwendige dingen behulpzaam zijn, waarvan de kostlers en de kerkelijke administrateurs de voornaamste"^zijn.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen