HISTORIE DER MARTELAREN

Heruitgave van Den Hertog's uitgeverij en boekhandel, Utrecht. Omvang:1134 blz. Prijs: 95, — .

Den Hertog's Uitgeverij te Utrecht heeft opnieuw uitgegeven de "Historie der martelaren die, om de getuigenis der evangelische waarheid hun bloed gestort hebben". Dit omvangrijke werk werd voor het eerst gedrukt in 1559. Adrianus Haemstedius voorzag het toen reeds van een "Vermaning aan de overheid". Later zijn er nog diverse "historiën" aan toegevoegd - o. a. door dominee Johannes Gijsius en zekere J. S. en J.G.O. - .

In 1881 is het werk opnieuw uitgegeven, onveranderd naar de editie van 1671. Dit is gedaan door J.H. Landwehr, die het een en ander "opnieuw nauwkeurig heeft nagezien". Abraham Kuyper voorzag deze heruitgave van een voorwoord: "Een drievoudige waarschuwing aan de gereformeerde christenheid bij het lezen van haar martelaarsboek". Deze uitgave nu heeft Den Hertog opnieuw het licht doen zien.

De uitvoering is zeer goed te noemen: de ruim 130 platen zijn helder overgekomen, er is goed papier gebruikt en de omslag is stevig en mooi.

Het is ondoenlijk U in het korte bestek van een recensie een indruk te geven van het geheel van dit meer dan 1100 bladzijden tellende werk. Het begint met het verhalen van het levenseinde van de Heere Jezus, Johannes de Doper en al de twaalf apostelen - waarbij af en toe heel eerlijk geschreven wordt dat ook de samensteller niet weet of bepaalde verhalen geheel op waarheid berusten - . Het blijkt dat er door vrijwel alle eeuwen heen een bloedspoor loopt van martelaren om de getuigenis van Jezus Christus. Alleen uit de tijd tussen de vervolging onder het Romeinse rijk in de 4e eeuw en de vervolging van de Waldenzen in de 12e eeuw staat slechts een marteling beschreven; nl. het einde van Adelbertus Gallus in het jaar 900. Vooral uit de tijd van de Reformatie zijn enorm veel vervolgingen en martelingen beschreven. Als laatste staat opgenomen een verhaal van het bloedbad te Piëmont in 1655 met als besluit de "korte geloofsbelijdenis der Hervormde gemeenten in Piëmont".

Het is misschien interessant te laten lezen welke drie waarschuwingen Kuyper aan de lezers doorgaf bij de heruitgave van 1881. Hij begint met te wijzen op het gevaar dat de mensen een verkeerd martelaarsboek In handen kunnen krijgen. Er Is nl. ook een Rooms martelaarsboek en over Wederdopers en Doopsgezinden schijnen zelfs meerdere dergelijke boeken in omloop te zijn. De uitgave van Haemstedius wordt echter de gereformeerde genoemd, "omdat hij uit alle eeuwen der kerk er de gedachtenis in opnam van hen, die voor de zuivering van de telkens onzuiver geworden waarheid, hun goed en bloed hadden veil gehad en zich voor de waarheid van Christus door hun beulen hadden laten kwellen".

Vervolgens wijst Kuyper op het gevaar "dat het Martelaarsboek geen heiligenverering In onze Gereformeerde gemeente Invoere".

Het laatste gevaar waar hij op wijst, is dat dit boek "tegen u zou getuigen in den dag des oordeels".

Niet de martelaren uit het verleden verdienen onze aandacht, maar wel de daden Gods in en met deze martelaren. Daarom hoort in minstens iedere schoolbibliotheek dit boek thuis!

Waddinxveen

P. Mulder.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen