De duur van de ambtstermijn

HOOFDARTIKEL

Een paar weken geleden - in het nummer van 10 september - maakte ik enkele opmerkingen over de verkiezing van ambtsdragers. In persoonlijke gesprekken en ook uit schriftelijke reakties bleek me dat ik hier en daar vragen had opgeroepen. Vragen die vooral betrekking hadden op de duur van de ambtsperiode en op de herkiesbaarheid van ambtsdragers. Daarom is het weUicht goed om nogeens op dit onderwerp terug te komen en eventuele misverstanden uit de weg te ruimen.

Laat ik mogen beginnen met vast te stellen dat we hier bezig zijn met vragen waarop de Heilige Schrift niet direkt antwoord geeft. De kerkorde bevat de regels voor het kerkelijk leven. Opdat gij weet, zou Paulus zeggen, hoe men in het huis Gods moet verkeren (1 Tim. 3 : 15). Die regels vinden uiteraard, als het goed is, hun grond in de Heilige Schrift, maar ze zijn niet zomaar rechtstreeks uit de Bijbel af te lezen. Het Nieuwe Testament geeft geen blauwdruk voor een kerkorde.

Wat uit de Heihge Schrift wel duidelijk kan zijn is dat het ambt geen heersende, maar een dienende functie heeft. Christus regeert Zijn Gemeente door middel van de dienst van mensen, maar deze mensen doen dat - alweer: ls het goed is! - naar het voorbeeld van Hem Die Zelf heeft gezegd dat Hij niet gekomen was om gediend te worden, maar om te dienen. Vandaar dat ook Paulus ergens schrijft: iet dat wij heerschappij voeren over uw geloof (2 Cor. 1 : 24). Trouwens, dat staat ook met zoveel woorden in één van de bevestigingsformulieren: iet als heerschappij voerende over het erfdeel des Heeren, maar als voorbeelden der kudde geworden zijnde.

Wanneer nu de duur van de ambtstermijn aan de orde is, doet zich een merkwaardig verschil voor tussen de predikant enerzijds, en de overige leden van de kerkeraad anderzijds. Want de dominee - in feite ouderling met een bijzondere opdracht! - heeft , , levenslang". Hij kan uiteraard beroepen worden in een andere gemeente, maar gebeurt dat niet, of bedankt hij voor alle beroepen, dan kan hij in principe tot zijn emeritaat aan de gemeente verbonden blijven, zonder ooit herkozen of opnieuw beroepen te worden.

Het is wel begrijpelijk dat soms de vraag gesteld wordt of we hier niet in het gedrang komen met de principiële gelijkheid van de ambten. Die vraag zou trouwens ook gesteld kunnen worden als het gaat over de wijze van bevestigen: waarom wordt de predikant (de eerste keer althans) bevestigd met oplegging der handen en de ouderlingen en diakenen niet...? We laten deze vragen echter nu maar buiten beschouwing.

De diensttijd van de ouderhngen en diakenen is dus getermineerd. Onder de Dordtse Kerkorde mochten ze slechts twee jaar dienen, de huidige kerkorde staat twee herkiezingen toe, dat wil zeggen dat ambtsdragers maximaal twaalf jaar deel kunnen uitmaken van de kerkeraad. Dat maakt nogal verschil, twee of twaalf jaar!

In ieder geval is men geen ouderling of diaken , , voor het leven". De vorige keer merkte ik al op dat hier een bedoeling achter zit, namelijk heerszucht zoveel mogelijk te beteugelen. Bij een ouderling die levenslang in het ambt staat zou de gedachte kunnen postvatten dat de gemeente er is voor hèm... Dat gevaar hebben onze vaders bewust willen uitsluiten.

Een andere factor is die van de doorstroming. Andere gemeenteleden moeten hun schouders ook maar eens onder het werk zetten. De jongere generatie moet het werk van de ouderen overnemen. Uiteraard is een zekere mate van geschiktheid eerste vereiste - niet ieder gemeentelid kan ouderling of diaken zijn - maar het is een goede zaak wanneer de ambten niet voortdurend circuleren onder een selekt groepje van gemeenteleden.

Dat alles pleit voor een niet al te lange ambtstermijn. Er zijn echter ook wel motieven aan te voeren voor een ambtsperiode die niet al te kort is.

In de eerste plaats hebben ambtsdragers toch ook een tijdje nodig om zich in te werken. Wat weet iemand die nooit in de kerkeraad heeft gezeten van binnenuit van het werk dat een kerkeraad doet? Het blijkt in de praktijk wel dat daarover in de gemeente soms heel vreemde gedachten leven. Voor een beginneling is alles nieuw, en het is een goede zaak dat hij een tijdlang samen optrekt met een andere, oudere broeder die meer ervaring heeft.

Naar mijn bescheiden mening zijn de twee jaren van de Dordtse Kerkorde dan ook te kort. Misschien kon dat in het verleden nog wel, omdat het pastoraat toen veel minder omvatten was dan nu. Maar tegenwoordig zou dat bijna onmogelijk zijn. Men zou nauwelijks ingewerkt zijn of men moest alweer aftreden.

Een andere factor is de continuïteit. Wanneer de gemeente in wijken of sektoren is verdeeld, dan komt dezelfde ouderling regelmatig in dezelfde gezinnen terug. Er ontstaat dan een vertrouwensband, wat de openhartigheid bevordert. Een nieuwe ouderling zou in ieder gezin weer opnieuw moeten beginnen. Voor de gezinnen zelf is dat ook niet prettig, telkens weer het verhaal te moeten doen. Het is ook niet bevorderlijk om een sfeer van vertrouwen te scheppen.

We kunnen verschillend denken over de lengte van de ambtsperiode, maar we zullen het er wel over eens zijn: niet te lang, want dat bevordert de heerszucht, en niet te kort, want dat geeft te veel wisseling.

W.v.G.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen