Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Hoe ontstaat jicht en wat is eraan te doen?

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Hoe ontstaat jicht en wat is eraan te doen?

Vragen aan de dokter

4 minuten leestijd Arcering uitzetten

<br />

Jichtis een aandoening die gepaard gaat met acute, zeer pijnlijke gewrichtsontstekingen ten gevolge van het neerslaan van kristallen urinezuur in en bij de gewrichten. Het is een stofwisselingsziekte, waarbij er sprake is van een verhoogd gehalte aan urinezuur in het bloed. Urinezuur is een afbraakprodukt van het lichaam en het wordt evenals vele andere afvalstoffen door het bloed naar de nieren getransporteerd en via deze organen uit het lichaam verwijderd. Als er te veel urinezuur in het bloed circuleert, kunnen er urinezuurkristallen neerslaan in de gewrichten. Ook kunnen ze terechtkomen onder de huid en in de nieren zelf. Deze kristallen veroorzaken in de gewrichten een heftige ontstekingsreactie met als gevolg pijn, zwelling en roodheid.

Grote teen
Een jichtaanval begint plotseling, vrijwel altijd 's nachts. Bij meer dan de helft van de patiënten is de eerste aanval gelokaliseerd in de grote teen, die erg pijnlijk, rood en warm is. Vaak zijn er ook algemene verschijnselen, zoals hoofdpijn, koorts en algehele malaise. De aanval komt meestal spontaan, zonder enige aanleiding. Soms kan echter psychische stress een rol spelen. In de loop van de tijd neemt de frequentie van de aanvallen vaak toe. Jicht komt overigens bij mannen veel vaker voor dan bij vrouwen. Bij mannen kunnen de eerste symptomenzich al vertonen vlak na de puberteit, terwijl vrouwen meestal pas last krijgen na de overgang. Niet iedereen met een verhoogd gehalte aan urinezuur in het bloed krijgt trouwens jicht. Uit bevolkingsonderzoek bij gezonde mensen is gebleken, dat 20% van hen te veel urinezuur in het bloed heeft, zonder dat deze groep ooit jicht krijgt. Jicht kan chronisch van karakter worden, waarbij een aantal gewrichten blijvend stijf en pijnlijk worden. Op den duur kunnen er zelfs misvormingen optreden. De aangedane gewrichten zijn dan knobbelig en verdikt. Het ziektebeeld kan dan doen denken aan chronische reuma. De oorzaak is echter totaal anders en jicht is ook veel beter te behandelen met medicijnen. Daarom komt deze ernstige vorm van jicht eigenlijk in deze tijd niet meer voor. Zoals al gezegd kunnen urinezuurkristallen ook buiten de gewrichten neerslaan, zoals onder de huid. Het zijn pijnloze knobbeltjes, die heel vaak te vinden zijn in de oorschelp. Ook op andere plaatsen in het lichaam komen ze voor, bijv. in de nieren (de nierfunctie kan er zelfs onder lijden) en in de urine, waar zich dan steentjes vormen (de patiënt kan niersteenaanvallen krijgen).

Purine
Hoe komt iemand aan een teveel aan urinezuur in het bloed? Een bepaalde vorm van jicht is erfelijk. Er is dan sprake van een te grote aanmaak van purine, de stof waaruit urinezuur ontstaat. Deze vorm is echter betrekkelijk zeldzaam. Verder kunnen er ziekten zijn die een verhoogde urinezuurproduktie geven door verhoogde afbraak van purine. Dit komt voor bij leukemie, bepaalde bloedziekten en diverse kwaadaardige aandoeningen. Ook kan het urinezuurgehalte stijgen als de nieren ziek zijn, zodat de afvalstoffen niet optimaal uit het lichaam gefilterd worden. Een heel bekende en misschien wel de meest voorkomende oorzaak van jicht is tegenwoordig het gebruik van zogenaamde plaspillen door mensen met bijv. hoge bloeddruk of hartzwakte. Onder invloed van deze medicijnen stijgt het gehalte aan urinezuur. Ook te zware mensen en ruime alcoholgebruikers lopen een verhoogde kans op een jichtaanval.

Bijwerkingen
Wat is er tegen jicht te doen? Er zijn verschillende soorten medicijnen die toegepast kunnen worden. Bij een acute aanval worden middelen gebruikt die de ontstekingsreactie in de gewrichten tegengaan, zoals colchicine en indocid. Het eerste middel kan zeer ernstige bijwerkingen geven: heftig braken en flinke diarree. In hoge doseringen kan er zelfs een dodelijke afloop zij n! Zelf geef ik daarom meestal bij een aanval indocid, dat, mits kort gegeven, niet zulke ernstige bijwerkingen heeft. Verder zijn er medicamenten die preventief werken en dus gebruikt worden om verdere aanvallen te voorkomen. Deze middelen zorgen ervoor dat er óf minder urinezuur in het lichaam gemaakt wordt door remming van een bepaald enzym (zo'n middel is allopurinol, als merknaam Zyloric), óf grotere hoeveelheden urinezuur door de nieren uitgescheiden worden (b.v. Enturen en Desuric). Al deze middelen moeten langdurig ingenomen worden.

Dieet
Naast al deze medicijnen kan nog een dieet gevolgd worden. Zo'n dieet moet dan weinig purine bevatten. Purine komt voor in zogenaamd orgaanvlees, zoals lever, niertjes, hersenen, zwezerik en in ansjovis en sardines. In de praktijk vallen de resultaten van alleen een dieet vaak tegen en komt men niet uit onder het gebruik van de hierbovengenoemde anti-jichtpillen. Verder is het verstandig om af te vallen als er sprake is van een overgewicht, zo weinig mogelijk alcohol te nuttigen en ruime hoeveelheden vocht te gebruiken om het teveel aan urinezuur via een verhoogde urineproduktie weg te spoelen. Als u plaspillen gebruikt, zal uw arts een ander middel proberen voor te schrijven. Als dat niet mogelijk is, zal de medicatie uitgebreid moeten worden met een anti-jichtmiddel.

Dit artikel werd u aangeboden door: Terdege

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van woensdag 29 oktober 1986

Terdege | 64 Pagina's

Hoe ontstaat jicht en wat is eraan te doen?

Bekijk de hele uitgave van woensdag 29 oktober 1986

Terdege | 64 Pagina's