CHARISMA UND AMT

Ulrich Brockhaus, CHARISMA UND AMT, Die paulinische Charismenlehre auf dem Hintergrund der frühchristlichen Gemeindelunktionen, 260 S., DM 28.-, Theologischer Verlag Rolf Brockhaus, Wuppertal.

Om verschillende redenen is dit een waardevol boek. Allereerst wel vanwege het overzicht over de omvangrijke stroom van literatuur die vooral in de laatste jaren belangrijk is toegenomen. Het eerste hoofdstuk geeft een inventarisatie van de standpunten van niet minder dan 33 auteurs. In vier groepen worden deze onderverdeeld. Eerst is er de groep die een tegenstelling ziet tussen charisma en ambt. Sohm beheerst hier nog steeds de markt. Zijn uitgangspunt werd en wordt door velen in allerlei nuances overgenomen. Daarnaast is er de groep van hen die een liarmonie zien tussen charisma en ambt. Beiden zijn op elkander betrokken en vinden elkaar in het z.g. paulinische model van gemeenteorganisatie. In de derde plaats is er een aantal exegeten dat vanuit een kerkordelijk ideaal voorkeur geeft aan een harmonisatie in één belangrijk ambt: de gereformeerden (Ridderbos) met hun presbyter, de Anglicanen met hun episcopaat. De laatste groep bestaat voornamelijk uit roomskatholieke theologen die in de kerkelijke hiërarchie de meest adaequate verwerking vinden van wat het N.T. omtrent charisma en ambt aan gegevens biedt. In de grote veelheid van literatuur heeft de schrijver zonder te schematiseren de grote lijnen weten aan te geven.

Van betekenis is in de tweede plaats de aandacht die gesclionken wordt aan de in de gemeenten bestaande ambtelijke functies. Zij zijn blijkens gegevens uit 1 Thess. en 1 Cor. er van meetat geweest, werden door Paulus zonder meer erkend, ook al meent de schrijver dat binnen het geheel van de beschikbare gegevens aan deze functies een marginale betekenis moet worden toegekend. Paulus beveelt hen bij lie gemeenten aan en wekt op tot gehoorzaamheid jegens hen.

Erg uitvoerig gaat de schrijver daarna in op het begrip charisma en het gebruik daarvan in 1 Cor. 12 en Rom. 12. Charisma is een begrip dat niet centraal is bij Paulus, dat theologisch min of meer zonder nadruk is, en dat eenvoudig niet boven de betekenis van gave of geschenk uitgaat. Het begrip pneumatica was te zeer belast, door allerlei mogelijkheden tot misverstanden en kon beter vervangen worden door het neutralere charisma. Wanneer Paulus nu in zijn lijst van genadegaven ook ambtelijke functies opneemt mag men daaruit niet allerlei conclusies trekken omtrent het al of niet charismatische van de ambten, of omtrent het al of niet ambtelijke van de charismata. De gehele ambtsproblematiek moet van deze kwestie worden losgemaakt. Paulus heeft in de paraenese van de betreffende schriftgedeelten zich nóch als voorstander, nóch als tegenstander van ambtelijk denken doen kennen. De opvattingen van de apostel over de genadegaven staat open óók voor de vragen van de ordening der gemeente. Zij staan in nauw verband met de paulinische ethiek. Maar men mag de charisma-leer van de apostel niet beperken tot een gemeenteordening óf tot een ethische maatstaf voor liet leven uit de genade. Paulus heeft ermee willen aanduiden dat de Heilige Geest de kracht en de norm is van het nieuwe leven.

Interessant is de poging om het oude dilemma te boven te komen door de exegese van de betreffende schriftgedeelten. Dit neemt niet weg, dat er belangrijke vragen genoeg overblijven. Op de een of andere manier zal men immers de relatie van de ambten tot de op deze wijze opgevatte charismata moeten bepalen. Het voordeel van Brockhaus' positie is, dat de ambten in ieder geval kunnen functioneren binnen een geheel van genadegaven waarmee een ieder der gelovigen is bedeeld.

Een literatuurlijst van 7 bladzijden, een tekst-en een naamregister sluiten het werk af, dat we gaarne ontvingen als een boek met grote kwaliteiten.

A.

W.van'tS.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen