Boekbespreking

„Een voorbeeldig ambtsdrager””. Zo is Van Lingen genoemd door prof. J. J. van der Schuit, die een van zijn dankbare leerlingen is geweest. Reeds daarom moet een boek over Van Lingen de lezers van „Ambtelijk Contact” interesseren. Als wij aan Van Lingen denken, rijst de figuur van ds. F. P. L. C. van Lingen voor ons op, die na met honderden andere leden van de Chr. Ger. Kerk bezwaren tegen de vereniging van 1892 te hebben ingediend, op 20 juli van dat jaar de vergadering leidde waarop men besloot te blijven wat men was, en die daarna nog 15 jaar als docent aan onze Theologische School verbonden was. Als zodanig heeft hij voor ons kerkelijk leven zeer veel betekend.

Waarom dan die titel: „De man in de schaduw””? De verklaring is: Van Lingen leefde en werkte te Zetten enigszins geïsoleerd „in de schaduw”, en het is de opzet van dit boek om hem juist in de periode van voor 1892 meer voor het voetlicht te doen treden, omdat er uit die tijd niet zoveel over hem bekend is.

Er ligt veel studie aan deze biografie ten grondslag en er is een goed gebruik gemaakt van de literatuur, vooral van de Gedenkboeken van de school, die Van Lingen stichtte, en van het maandblad „Petahja””, dat hij uitgaf.

Het werk is populair gehouden en overzichtelijk ingedeeld. Ik voor mij zou een iets strakkere lijn en wat minder waarderingsoordelen gewenst hebben. En ik trof enkele mooie citaten aan, waarvan ik de vindplaats wel had willen weten. Maar desiderata blijven er altijd.

Het verdienstelijke van dit boek is, dat het een levendig beeld tekent van de persoon en de arbeid van Van Lingen, vooral als director van het Christelijk Gymnasium in Zetten — het eerste christelijke gymnasium in ons land — door Van Lingen geopend op 8 december 1864. Er worden allerlei bijzonderheden verteld over het leven op school, en wat belangrijker is, het onderwijs in Zetten wordt geplaatst in het kader van Van Lingens streven om reformatorisch werkzaam te zijn in de Ned. Herv. Kerk, waartoe hij behoorde.

In de hoofdstukken, die hieraan voorafgaan, horen wij van zijn jeugd en studiejaren — hij is opgevoed in de vreze des Heren maar hij is bij zijn studie in Leiden in de strikken van het modernisme geraakt — en van zijn werk als predikant in de gemeenten Hensbroek, Broek op Langendijk en Zetten. In Hensbroek is hij tot bekering gekomen.

Met bijzondere belangstelling zal ook het hoofdstuk over het kerkelijk standpunt van Van Lingen gelezen worden. Gelet op zijn strijd voor kerkherstel verwondert het ons niet, dat hij met de Doleantie meeging — hij was het, die cand. Houtzagers in 1886 in Kootwijk in het ambt bevestigde. Maar het is ook niet bevreemdend, dat deze beweging hem op de duur teleurstelde en hij gewonnen werd voor het beginsel van de kerk der Afscheiding, al ging dat niet zonder veel strijd. Hij schreef in die tijd. „Ik voor mij acht, dat ik niet alleen gebroken heb met synodale, provinciale en classicale besturen, maar met het gehele genootschap als zodanig. Ik acht mij kerkelijk geheel los van al wat in belijdenis en kerkorde niet gereformeerd is””.

Betrekkelijk kort worden de arbeid van Van Lingen aan onze Tehologische School en zijn laatste levensjaren beschreven. Uit die laatste periode is nog te vermelden, dat hij gaarne heeft meegewerkt aan een nieuwe vertaling van de Bijbel.

Dat aan de Hogeschool van onze kerken na 1892 al meteen onderwijs kon worden gegeven, dat op hoog peil stond, is voor een groot deel te danken aan Van Lingen, die een kenner van de klassieke talen was als weinigen, en een Schriftgeleerde in de beste zin van het woord.

Wie de levensbeschrijving van Van Lingen leest, komt onder de indruk van zijn innige godsvrucht, zeldzame trouw en buitengewone bekwaamheid. Geen moeite was hem te veel, geen offer te zwaar, als het ging om de zaak van Gods koninkrijk.

Wij worden geroepen om onze voorgangers in gedachtenis te houden. Niet het minst daarom mogen wij erkentelijk zijn voor het werk van ds. Ruiter over „de man in de schaduw”.

Hartelijk aanbevolen!

Ds. W. Ruiter, De man in de schaduw. Ds. Van Lingen, strijder voor het christelijk middelbaar onderwijs en kerkherstel. T. Wever, Franeker, 1965, 206 blz., ƒ 6,90.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen