Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Dom mogen praten

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Dom mogen praten

6 minuten leestijd Arcering uitzetten

Het gebeurt het meest in de puberteit. Je zit gezellig met je ouders aan de koffie. Hé pa, heeft u dat al in de krant gelezen over het SGP-vrouwenstandpunt. Ik begrijp er niets van. Ja, maar.... Dat slaat nergens op. U begint altijd daarover te zeuren. Ho, ho, jij moet niet denken dat.... Binnen enkele minuten zijn jullie in een heftige discussie beland. Hard tegen hard. Hoe komt het eigenlijk dat het er vooral in deze leeftijdsfase vaak zo heftig aan toe gaat? Hoe kan het ook iets minder?

Ben je puber, dan probeer je uit. Dat hoort gewoon bij deze fase. Uitproberen betekent ontdekken. Nogal eens doe je dat door eerst de uitersten te proberen. Wat is dit eigenlijk? Past dit bij mij? Wat vind ik hiervan? Op deze leeftijd kun je steeds beter logisch denken. Je vraagt je meer af waarom iemand iets zegt en of dat eigenlijk wel klopt. Je slikt niet meer alles 'voor zoete koek', maar stelt liever eerst de vraag: Waarom eigenlijk? Zo train je je denken. Zo onderzoek je wat belangrijk voor je is en wat jij belangrijk vindt. Hebben je ouders dit door, dan kunnen jullie interessante en goede gesprekken voeren. Onderkennen zij dit niet, dan kan er een vijandige relatie ontstaan of zelfs een afzetten tegen dingen die met de kerk en het geloof te maken hebben.

Als puber ben je op zoek naar onafhankelijkheid en identiteit. Dit vraagt van je ouders dat ze je als puber gaan benaderen. Zij moeten toestaan dat je als jmjm, . * puber je eigen gedach-iéfSf^ ten hebt, je eigen emoties ervaart, B f ^ ^ l ^ K f f l l je eigen toedromen - \ V^^BL^BL wf: en dat je dit met hen mag delen zonder dat je direct een veroordeling krijgt. Dit wil niet zeggen dat er geen grenzen zijn. De wet van God en daarvan afgeleide Bijbelse waarden en normen gelden je hele leven. Het betekent dat je ouders moeten leren om je te helpen jouw ideeën daaraan toetsen, jouw gevoelens te begrijpen en realistische stappen te nemen als het gaat om jouw toekomstidealen. Een bekende christenpedagoog, dr. W. ter Horst schrijft ergens dat jongeren thuis de ruimte moeten krijgen om 'dom te praten'. Thuis kennen ze je, houden ze van je en zullen ze je niet zomaar in de steek laten als je allerlei gedachten uit waar ze het niet mee eens zijn. Bij vrienden kan dat wel gebeuren. Thuis is daarom de beste plek om te oefenen in het zoeken naar je eigen mening en het leren verwoorden hiervan. Vandaar 'dom mogen praten'! Dit vraagt van je ouders om in een vriendelijke, bemoedigende sfeer het gesprek met je aan te gaan.

Doodlopend of begaanbaar

Het spreekt vanzelf dat ook jouw houding het gesprek beïnvloedt. Het kan zijn dat je gewoon een boze bui hebt, vooral gericht bent op jezelf of keuzes maakt waar je ouders niet achter kunnen staan. Het is niet zo makkelijk om een goed gesprek met elkaar te hebben, vooral niet als je het niet direct met elkaar eens bent. Er zijn situaties dat je als jongere ervaart dat het thuis echt niet lukt. Hoe moeilijk het ook is, het hoort

ook bij het volwassen worden dat je je verwachtingen dan bijstelt. Dat je leert dat er een verschil is tussen verlangen en verwachten. Er naar blijven verlangen mag altijd. Het blijven verwachten als het eigenlijk niet mogelijk is, is hetzelfde als het steeds weer ingaan van een doodlopende weg. Accepteer dat die weg doodlopend is en zoek waar andere wegen zijn. Is het wel mogelijk, maar gaat het net iets te heftig, dan zou je op de volgende houdingen kunnen letten. Ik noem er tien. Vijf houdingen die alleen maar negatief werken als je een meningsverschil hebt. Vijf houdingen die vaak een positief gevolg hebben. Om de weg weer meer begaanbaar te maken. Jullie moeten zelf maar uitmaken wie wat wel een beetje meer zou mogen doen of laten.

Vijf keer niet

• Verwijten: e kunt met jou gewoon niet praten. Je sleept er gelijk de hele wereld bij. Je kunt gewoon niet tegen een grapje. Als de een iets verwijt, zal de ander zich verdedigen door ook iets te verwijten. Van een verwijt komt dus een verwijt. In Spreuken 1 5:1 staat een wijs advies: en zacht antwoord keert de grimmigheid af.

• Overdrijven: Ik mag nooit nieuwe laarzen kopen. Ik heb toch kledinggeld gekregen? Van iets dat bijvoorbeeld zo nu en dan gebeurt, zeg je dat het altijd gebeurt. Hierdoor wordt het gesprek onzuiver. De ander zal ingaan op de overdrijving en niet op waar jullie het eigenlijk over hebben.

• Zwijgen: Altijd als ik iets zeg waar u het niet mee eens bent, houdt u uw mond dicht. Ondertussen kijkt u er zo bij alsof ik iets doms of verschrikkelijks zeg. Wie zwijgt, wil waarschijnlijk duidelijk maken hoe boos of teleurgesteld hij is. Er gaat iets dreigends uit. Dit zwijgen zegt meer dan boze woorden. Je kunt ook zwijgen uit een gevoel van machteloosheid. Toch is het goed te proberen iets te zeggen. Je voorkomt de indruk dat je niet wilt praten en dat je zo de ander negeert.

• Dreigen: Als je wel gaat, zul je eens zien wat er gebeurt. Dreigen is meestal een uiting van onmacht. Je gebruikt het om je zin te krijgen of om de ander tot iets te bewegen. Het laat vaak een gespannen sfeer achter.

• Psychologiseren: Je hebt ongelijk, anders zou je niet zo heftig reageren. Psychologiseren houdt in dat je voortdurend iets suggereert achter het gedrag en de woorden van de ander. Je gaat niet in op wat de ander zegt, maar op wat jij denkt dat er achter zit. Dit kan de ander machteloos maken, omdat je je zo boven de ander verheft.

Vijf keer wel

• Stel je open voor kritiek. Je weet van elkaar dat je niet volmaakt bent. Dat betekent dat je wel eens iets negatiefs te horen kunt krijgen. Ga niet onmiddellijk in de verdediging, maar luister goed naar wat die ander zegt. Maar onderscheid tussen kritiek en jezelf. Als de ander kritiek heeft op jouw gedrag of jouw mening, is dat nog geen afwijzing van jouw totale persoon of van jouw deskundigheid in het algemeen.

• Uit waardering voor de ander. Dit kan gevoelens van liefde opwekken, zowel bij jezelf als bij de ander.

• Laat elkaar uitspreken. Dit vraagt om luisteren naar elkaar. Het luisteren van de een doet de ander ook luisteren. Hierbij hoort dat je goed doorvraagt op wat de ander precies bedoelt. Zo neem je de ander helemaal serieus.

• Formuleer positief: Verwoord je moeite met het gedrag van de ander als een positieve wens. Een positieve wens richt zich meer op de toekomst: Hoe kunnen we dit een volgende keer vermijden? Wat zou ik graag bij jou anders zien?

• Belijd fouten en vergeef elkaar: Er worden soms veel onredelijke dingen gezegd. Dit kan bitterheid en wrok geven. De bijbelse opdracht om de zon niet op te laten gaan over je boosheid geldt ook hier. Ga nooit slapen met ruzie! Je zult meer vrede ervaren als je toegeeft en vergeving vraagt.

Oefening

Kies met elkaar een of twee houdingen uit waar jullie de komende maand bij jezelf actief op gaan letten als jullie een gesprek voeren. Praat er na afloop over en vraag de ander of hij of zij je houding als prettig ervaren heeft. Spreek daarna af hoe jullie hiermee verder gaan.

Dit artikel werd u aangeboden door: Jeugdbond Gereformeerde Gemeenten

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 januari 2006

Daniel | 32 Pagina's

Dom mogen praten

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 20 januari 2006

Daniel | 32 Pagina's