Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

De bijbelse fundering

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

De bijbelse fundering

8 minuten leestijd Arcering uitzetten

Vroeger was het bestaansrecht van de zending ais zodanig eigenlijli niet in discussie. Zending en l< olonisatie gingen vaal< volledig gelijk op. Zending betekende opvoeding van de heidenvolkeren in het westeuropese cultuurpatroon. Dat is na de eerste wereldoorlog definitief anders geworden. De oude funderingen van de zending bleken ondeugdelijk. Het zendingswerk is in een crisis gekomen. De vraag naar het „waarom" van de zending is meer dan ooit in discussie. „Destijds had de zending problemen, nu is zij zelf tot een probleem geworden". Dit schrijft prof dr. J. P. Versteeg ter inleiding op zijn bijdrage. bijbelse fundering van het zendingswerk" in het nieuwe zendingsboek, dat onlangs binnen de Geref Gezindte verscheen. In een tweetal artikelen geven wij een uitvoerig overzicht van dez bijdrage.

Ds. W. van Laar

De bijbelse fundering

Het ligt voor de hand dat in een benadering van de zending vanuit het gereformeerd belijden alle aandacht wordt gegeven aan de bijbelse fundering. Wat de bijbel zegt is immers bron, inhoud en norm van de zendingsarbeid en alle nadenken daarover. Prof. Versteeg is als nauwgezet speurder in de bijbel op zoek gegaan naar de basis, de grondslagen van de zending.

Resultaat van zijn onderzoek is een schitterende, heldere bijbelstudie, waarin vele schriftgegevens verrassend en knap zijn geordend.

Het Oude Testament

Het is veelzeggend, dat de Apeldoornse nieuw-testamenticus zijn uitgangspunt niet kiest in het Nieuwe Testament zoals velen voor hem hebben gedaan. Reeds in het Oude Testament ligt de grond voor het zendingswerk. Niet omdat een aantal individuele heidenen in het heil van de God van Israël mochten delen. Het karakter van het Oude Testament als geheel moet in het oog worden gehouden. Van meet af aan gaat het om een boodschap, die van beslissend e betekenis is, niet alleen voor Israël, maar ook voor alle volken.

Deze universele boodschap, die we heel de Schrift door vinden is de basis voor de missionaire boodschap, de opdracht tot getuigen in eigenlijke zin, het werk van de zending als zodanig, zoals dat in het N.T. uit de schaduw in het volle licht treedt.

Inzet van het O.T. is dat de hele wereld met al wat erin leeft en woont door God geschapen is (Genesis). De openbaring van God zette niet in bij het eigen volksbestaan van Israël, maar bij de schepping van de wereld. De schepping diende voor Israël dan ook uitgangspunt te zijn voor het verstaan van het eigen volksbestaan. Het is heel belangrijk dat te zien. Het gaat dus eerst over de hele mensheid en de hele wereld en pas daarna over Israël en het beloofde land.

Daarom ook wordt in het boek Genesis grote nadruk gelegd op de eenheid van het menselijk geslacht (in Adam). Binnen de volkenlijst (Gen. 10) komt Israël voor als een volk temidden van de andere volken, een veelheid van volken. Na de verstrooïng van de mensheid over de hele aarde lezen we in Gen. 12:1 hoe God een nieuw begin maakte met de roeping van Abram. In en met Abram - d.w.z. in en met Israël - zocht God alle geslachten van de aarde te bereiken. Ook in de geschiedenis van het ene volk Israël bleef het Hem gaan om alle volken, om heel de wereld. God vergeet de volken niet, maar baant zich na Israël een weg tot de volken. „De

De Psalmen

e Duidelijk en nadrukkelijk blijkt in de Psalmen dat het God in de afzondering van Israël bleef gaan om het universele van de volken. De Heere wordt bezongen als Schepper, Bezitter, Verzorger van al wat is. De wereld en haar volheid behoren Hem toe. 'Hij is Rechter en Koning. Zijn heerschappij reikt tot aan de einden der aarde.

Het missionair bewustzijn in de Psalmen is centripetaal, d.w.z. middelpuntzoekend van karakter. Er is geen sprake van een uitgaan naar de volken vanuit Israël, maar van een komen van de volken tot Israël, tot Sion dat van centrale betekenis is voor de hele aarde.

Overal blijkt dat Israël de Heere niet slechts kent als een eigen God, maar ook als de God van alle volken. Telkens in de Psalmen klinkt het gebed op om de erkenning hiervan, óók door de volken.

De profeten

Dezelfde klanken die we in de Psalmen tegenkomen, vinden we ook bij de profeten. Ook door hen wordt God getekend als de Schepper en Koning die als zodanig heel het wereldgebeuren leidt en over alle volken zeggenschap heeft. Op diverse plaatsen wordt

de grootheid van God als Schepper beschreven (Jes. 40 : 12-26, Jer. 10:1-16). Juist als Schepper wordt God tegenover de afgoden gesteld, machteloze stukken hout.

Wij hebben niet het recht met zending te stoppen. IVIiljoenen in ons land en daarbuiten kennen Christus niet. Door Zijn liefde gedrongen, mogen we mensen voor Hem winnen.

Belangrijk in de profetie is de nadruk op het feit, dat wat de Heere aan Israël deed, door Hem gedaan werd voor de ogen van de volken. Hierdoor werden de volken opgeroepen de Heere als de enig ware God te erkennen. Wat de Heere in Israël deed, betreft hierbij zowel Zijn daden van verlossing van Israël als Zijn daden van gericht over Israël. In de uitvoering van dat gericht gebruikte God de volken, die op hun beurt echter ook zelf in het gericht van de Heere kwamen, wanneer ze zich verzetten tegen God en Zijn rijk. Als Rechter heeft God met alle volken te maken. De Rechter van de ganse aarde is evenwel ook de Heiland van de volken.

De aankondiging van het gericht over de volken en de boodschap van heil staan vaak op een verrassende wijze direct naast elkaar. In en door de gerichten wil de Heere immers de volken brengen tot de kennis van Hem.

Geheel in de lijn van de Psalmen denken de profeten aan een centripetale (middelpuntzoekende) beweging: Israël is het centrum. De volken komen tot het heil door zich bij Israël te voegen en door naar Sion op te gaan.

Vergelijk Jes. 2 : 2-5: et huis van Jakob wordt opgeroepen om naar de wet van de Heere te leven om zo voor de volken tot voorbeeld te zijn. Door het leven van het volk Israël zouden de volken als door een magneet worden aangetrokken. Bijzonder sprekend is de profetie van Zach. 8 : 20-23: Het zal in die dagen geschieden, dat tien mannen uit allerlei tongen der heidenen grijpen zullen, ja, de slip grijpen zullen van een Joodse man, zeggende: ij zullen met uiieden gaan, want wij hebben gehoord, dat God met uiieden is."

De profeten tekenen ons Israël als een licht en zegen voor de volken. Inde erkenning, dat God met Israël is, zouden de volken tot Israël komen. Van de presentie van Israël zou dus een getuigenis uitgaan tot de volken. De gedachte van christelijke presentie als missionaire methode is dus diep verankerd in het Oude Testament.

Toch komt naast de centripetale lijn ook een enkele maal bij de profeten de centrifugale beweging (vanuit het middelpunt) voor. Te denken valt aan het uitdragen van de boodschap van het heil door de Knecht des Heeren, een taak die Hij plaatsvervangend voor Israël verricht. Het duidelijkst komt de centrifugale verwerkelijking van het heil uit in het boek Jona. Dit boekje is te zien als een waarschuwing tegen het particularisme waardoor het heil voor Israël werd gereserveerd.

Opmerkelijk is de beschrijving van de roeping van Jona: , Maak u op, ga naar de grote stad Ninevé en predik tegen haar..." (Jona 1 : 2). Voor het woord , , ga" heeft de Septuaginta-de oude Griekse vertaling van het Oude Testament - hetzelfde woord als gebruikt wordt in het zendingsbevel in Matt. 28:19 („Gaat dan henen ..."). Daarnaast heeft het woord , .predik" sterke verwantschap met het specifieke werkwoord voor missionaire verkondiging in het Nieuwe Testament. Terwijl in het algemeen in het Oude Testament de oproep tot de volken klinkt: .Kom", lezen we in het boek Jona de oproep tot de Israëliet: Ga". Daarin klinkt iets door van de zendingsopdrachten in het Nieuwe Testament.

Centraal staat in het boek Jona, dat de profeet van de barmhartigheid van de Heere moest leren leven, samen met heel Israël. Die barmhartigheid wilde Jona hoogmoedig strikt beperken tot Israël, het uitverkoren volk.

Na een aangrijpend appèl op Gods barmhartigheid vanuit de diepten van de zee wordt Jona opnieuw gezonden (voor de tweede maal: „Ga") tot de vijanden van Israël om ook hen de reddende barmhartigheid van de Heere te verkondigen.

Het zendingsboekje Jona toont ons de consequenties van de universele strekking van het Oude Testament: eze moet wel leiden tot het uitdragen van de boodschap van het heil tot aan de einden der aarde. Dat deze zendingsaktiviteit eerst in de toekomst tot volle ontplooiing zal komen hangt samen met de specifieke positie van Israël in de Oud-Testamentische bedeling. Strak gespannen is de verwachting naar de komst van de Messias. Is Hij eenmaal gekomen, dan kan Paulus schrijven tot de heidenen: Maar nu in Christus Jezus zijt gij die eertijds verre waart, nabij geworden door het bloed van Christus komende heeft Hij door het Evangelie vrede verkondigd u die verre waart en dien die nabij waren." (Efeze 2 : 13-17).

Alleen als zendingsgemeente heeft de gemeente bestaansrecht. Als zij geen zending bedrijft, dooft zij de Geest. Wij roepen allen op tot volhardend gebed voor de vernieuwing van de gemeente.

(Wordt vervolgd)


Gespreksvragen:

1. Wat betekent het voor de fundering van het zendingswerk dat het O.T. inzet met de schepping van de wereld?

2. Welke roeping heeft Israël in het O.T.?

3. Kunt u voorbeelden geven van missionair bewust zijn in de Psalmen? En bij de profeten?

4. Wat is het bijzondere van het boek Jona?

5. Wat vindt u van de christelijke presentie als zendingsmethode (Nes Ammim)? Op welke wijze zou uw gemeente niet alleen centrifugaal (gaat dan heen) maar ook centripetaal (wervend) in het zendingswerk kunnen staan ?

Dit artikel werd u aangeboden door: Gereformeerde Zendingsbond

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 december 1978

Alle Volken | 16 Pagina's

De bijbelse fundering

Bekijk de hele uitgave van vrijdag 1 december 1978

Alle Volken | 16 Pagina's