Een blik achtende schermen

S i ê „En, gij overlegt niet, dat het ons nut is, dat één mens sterve voor het volk, en het gehele volk niet verloren ga." Joh. n : 50

1. In de raadzaal van de hel

Als de ministerraad in vergadering bijeen is, zijn de deuren van de conferentiekamer gesloten. En als het moderamen van de generale synode van onze kerk beraadslaagt, heeft het grote publiek geen toegang. Je zou wel eens een bhk achter de schermen willen slaan. Velen zouden het interessant vinden zo'n besloten bijeenkomst eens te kunnen meemaken. Nu... in de tekst wordt ons een bilk achter de schermen gegund. Er was vergadering van het Sanhedrin, de hoge raad van de Joden. Vergadering achter gesloten deuren. De agenda is strikt vertrouwelijk. Het besprokene is bepaald niet voor de oren van Jan en alleman bestemd.

Maar de HEERE heeft het zo geleid dat wij precies weten wat in die vergadering besproken is. De Heilige Geest gunt ons een blik achter de schermen van een zeer godsdienstige en eerwaarde vergadering. Een bijeenkomst die ongetwijfeld geopend is met schriftlezing en gebed. Maar als we een blik slaan achter de schermen, dan kijken we in de raadzaal van de hel... Hoe is het mogedijk!

De uitnodigingen zijn haastig rondgebracht. Heden spoedzitting. Aanwezigheid dringend vereist. Agendapunt: Jezus van Nazareth.

Immers — het is nu tot een crisis gekomen. In Bethanië — onder de rook van Jeruzalem — heeft Jezus een dode opgewekt. De bekende Lazarus die al vier dagen in het graf gelegen had. Heel Jeruzalem was er vol van. Het zag er naar uit dat heel het volk Jezus als de Messias zou gaan bejubelen. Wat nu.? Wat staat het Sanhedrin te doen.? Wel, heel eenvoudig, de Schriften openen en vanuit het Woord beoordelen hoe de houding tegenover Jezus van Nazareth moet zijn. Want van tweeën één: óf Hij is de Christus of Hij is de Antichrist, een valse messias.

Het volk vraagt in deze om schriftuurlijke leiding. Van het Sanhedrin mag en moet deze leiding worden verwacht. Maar helaas — de Bijbel blijft dicht. De Sanhedristen spreken vanuit hun eigen hart. Dat is niet best: ons hart is een vuile bron van wanbedrijven.

Wat zullen wij doen.? Deze Mens doet vele tekenen! We kunnen niet werkeloos blijven toezien. Dit gaat immers uit de hand lopen. Als hier een brede messiaanse volksbeweging van komt, zullen de Romeinen ingrijpen met harde hand. De bezetter duldt geen onrust rondom messiasachtige figuren. Dat kon wel eens het definitieve einde van Jeruzalems stad en tempel betekenen.

Schijnbaar is het 't Sanhedrin te doen om het belang van het volk. Maar door de reten van die dekmantel schemert het keiharde egoïsme. Het gaat om eigenbelang. Zelfhandhaving. En zelfhandhaving in een godsdienstige jas is het meest fanatiek! Als we niet ingrijpen, als we die Jezus z'n gang maar laten gaan, 'zullen de Romeinen komen, en wegnemen beide onze plaats en volk.' U moet de sfeer proeven. Al die eerwaarde heren, overpriesters en schriftgeleerden, farizeeën en Sadduceeën, in vergadering bijeen om recht te doen. Maar ze doén geen recht. Ze zijn in de greep van het egoïsme. Ze komen er niet uit. De raad is radeloos. Met de handen in het haar, met Jezus van Nazareth verlegen. De voorzitter staat op van z'n stoel — de Sadduceeër Josef Kajafas, hogepriester. Allen zijn stil nu. Hij schraapt de keel. Spreekt nu 'ex cathedra', dat wil zeggen in volle ambtelijke autoriteit.

Harde, bitse, vlijmende en striemende woorden. „Gij verstaat niets — en gij ove .-legt niet, dat het ons nut is, dat één mens sterve voor het volk, en het gehele volk niet verloren ga." Dwazen, durf door te denken! Jezus van Nazareth dient geliquideerd. Deze Rots der ergernis moet uit de weg geruimd. Denk aan het nut, aan óns nut. Het is één voor allen. Of Hij moet sterven óf we raken het hele volk kwijt. Hier spreekt de geslepen diplomaat, de keiharde realist, de berekende cynicus. En ze zijn het er allemaal mee eens. Er is geen speld tussen te krijgen. Kajafas heeft de spijker op de kop geslagen.

De vergadering kon worden ontbonden. Van nu af aan is de zaak ten volle besloten. De praeses heeft het geformuleerd en de scriba heeft het genotuleerd. Systematisch zal de hoge raad nu op de ondergang van Jezus aanwerken.

Een blik achter de schermen in de raadzaal van de hel. Huiveringv\'ekkend! De duivel zit hier immers achter. De duivel die God dóód wil hebben. En die duivel krijgt de mens mee in briesende en blakende vijandschap tegen de HEERE en tegen Zijn Gezalfde.

Zo was het in 't paradijs. Adam en Eva samen met satan tégen God. God moet dood, want dan kunnen wij God zijn. Zo was het in het sanhedrin. Kajafas met zijn eerwaarde broeders in een moordende concurrentiestrijd tegen de Christus. Wij op de troon — Hij in het graf. Wij leven — Hij sterven. Wij onszelf handhaven — Hij vernietigd.

Maar herkennen wij dit nu.? Of staat dit mijlenver van ons af.? Wie is er onder ons nu echt zo eerlijk dat hij of zij zegt: hier sla ik een blik achter de schermen van mijn eigen hart. Want Kajafas met al z'n sanhedristen woont in mij! Hoe dikwijls is er in mijn hart geen helse raad gehouden — en zijn de overleggingen van het ongeloof in dodelijke haat gericht geweest tégen God en tégen de Heere Jezus en tégen de Heilige Geest!

Er is geen ontdekkender prediking dan de lijdensprediking. Want daarin staat Christus^ als de éne Rechtvaardige tegenover ons, de onrechtvaardigen en doodsschuldigen! Wanneer ben ik als Kajafas.? Als ik mijn nut, mijn belang stel boven Góds recht. Gods wet, Gods heilige wil moet wijken voor mijn onheilige en eigenzinnige wensen en verlangens. Ik moet op de troon kunnen zitten en de dienst uit kunnen maken. Deze gedachtengang zit vandaag in de lucht. In de hedendaagse ethiek voert de Kajafas-mentaliteit de boventoon.

Waarom worden ongeboren kindertjes vermoord door middel van abortus provocatus.? Waarom wordt er geëxperimenteerd met levende embryo's.? Omdat men dat nuttig acht! Waarom wordt een pleidooi gevoerd voor toepassing van euthanasie op afgetakelde oude mensen.? Omdat ze toch niet meer nuttig zijn voor de maatschappij. Zo wordt de enkeling en de minderheidsgroep opgeofferd aan het eigenbelang van de meerderheid. Dit nuttigheidsbeginsel is een vuistregel van de hel.

De onbekeerde mens zegt: wat koop ik er voor? Wat is er te halen? Wat mij uitkomt, is recht. Wat nuttig is, is goed. Maar intussen worden Gods rechten met voeten getreden. En waar naar Gods wil niet meer gevraagd wordt, daar is ook de mens niet meer veilig. Immers, wat recht is voor Gód, dat is pas recht en goed en nuttig voor de mensen! Welke plaats hebben Góds rechten in ons leven? Willen we nog steeds vrij spel hebben om onze eigen zin te doen? Mag Jezus geen Koning zijn in ons hart? O, de HEERE laat ons hier zien hoe wij Zijn Zoon aan het kruis brengen. Dat is de vreselijke werkelijkheid van ons leven. Als God ons te na komt, zijn we vijandschap en verzet tot in onze vingertoppen en teennagels toe! Kajafas — ik ben die man! Kajafas — gij zijt die vrouw!

Een blik achter de schermen in de raadzaal van de hel. En toen zag ik... mijzelf! O God, wees mij de goddeloze zondaar genadig. Redeloos heb ik Uw Christus gekruisigd. Reddeloos lig ik onder Uw toorn. Radeloos roep ik Uw Naam aan. Maar toch is er raad. Kom, laat uitgerekend Kajafas uw evangelist zijn...

2. In de raadzaal van de hemel

Het is wonderlijk, maar waar. We ontvangen in de tekst tegelijkertijd een blik achter de schermen... in de raadzaal van de hemel!

De evangelist Johannes wijst ons daar fijnzinnig op. Zie maar in vs 51. , , En dit zeide Kajafas niet uit zichzelf; maar, zijnde hogepriester van datzelfde iaar, profeteerde hij, dat Jezus sterven zou voor het volk." En in vs 49 werd ook al zo veelbetekenend opgemerkt dat Kajafas het woord nam in zijn ambtelijke hoedanigheid van hogepriester van dat beslissende jaar.

Er ligt dus een dubbele bodem in Kajafas' woorden. Wat hij er zelf mee bedoélde, is duidelijk. En hij blijft zelf tenvolle verantwoordelijk voor dat duivels egoïsme. Maar intussen bestuurt God zijn tong zodat hij een diepe waarheid uitspreekt. De heilige God spreekt door middel van de onheilige Kajafas. „Door deze vuile goot laat Hij de wateren van Zijn vertroosting nog lopen, om de dorst van het dorstige volk te lessen." (ds. R. Kok t).

Zijns ondanks geeft Kajafas het kort begrip van het evangelie aan. Als hogepriester dient hij het volk te onderwijzen uit de Schriften. Als hogepriester heeft hij verder de opdracht het offerlam van het Pascha aan te wijzen. Welnu, in Zijn aanbiddelijke voorzienigheid leidt God het zo dat hier de laatste priester het laatste Lam uitkiest — hoewel hij wijzend op Christus uitroept: , , onrein, onrein!" Jezus Christus is het door Israëls hogepriester zelf aangewezen Lam. Hij is de Ene die voor allen sterft. , , Ik voor u — daar gij anders de eeuwige dood had moeten sterven..."

Gij verstaat niet! — schreeuwde Kajafas. Maar hij verstond zelf niet wat hij eigenlijk zei... „En gij overlegt niet, dat het ons nut is, dat één mens sterve voor het volk, en het gehele volk niet verlopen ga." Met die woorden profeteerde Kajafas dat Jezus sterven zou voor het volk — en niet alleen voor dat volk, maar opdat Hij ook de kinderen Gods, die verstrooid waren, tot één zou vergaderen. Een blik achter de schermen in de raadzaal van de hemel. Daar ziet de drieënige God de mensheid voor Zich. Gevallen in Adam. Doodschuldig en doemschuldig.

Al het volk, jong en oud, klein en groot, moet sterven, moet omkomen. We hebben ons immers losgescheurd van God? En het loon van die zonde is de duisternis van de eeuwige wanhoop. Gods heilig recht eist dus de ondergang van de mensheid, van u en mij, van onze kinderen. Maar... Gods grondeloze barmhartigheid wil een groot volk in het leven behouden. Dat is Hij aan niemand verplicht. Naar recht kan Hij alle mensen laten liggen in de massa van het verderf. Maar vanuit Zijn verkiezend welbehagen komt de raad des vredes op. In de raadzaal van de hemel wordt het plan van de verlossing uitgedacht en besproken tussen Vader, Zoon en Heilige Geest. Neen, dat heeft Kajafas niet verzonnen. Het is het raadsplan van Gods eeuwige wijsheid dat God méns zal worden. En dat de Mens Jezus zou buigen onder de vordering van Gods strafeisende gerechtigheid. Dat deze Ene mens, deze éne rechtvaardige Mens, zou sterven, plaatsvervangend, opdat niet het gehele volk zou verloren gaan!

Zo zal er verzoening zijn door voldoening. Het récht Gods zal zijn loop hebben tegen Jezus Christus — en dan zal de genade Gods zijn loop hebben onder Israël en de volkeren. Want Sion zal door recht verlost worden en haar wederkerenden door gerechtigheid.

De boze raad van het Sanhedrin tégen Christus moet er aan meewerken dat Gods heilige raad in Christus volbracht wordt. Zo loopt het de HEERE niet uit de hand. Wat mensen ten kwade hebben gedacht, wordt door Hem ten goede gekeerd. Want Gods raad zal bestaan en Hij zal al Zijn welbehagen doen. En dit welbehagen Gods zal door Christus' hand gelukkig voortgaan. „De volvoering van Gods eeuwig Raadsbesluit loopt dwars door het joodse raadsbesluit heen in de dood van Christus uit... in het raadsbesluit der Joden is de volle openbaring van des mensen vijandschap, maar in het raadsbesluit des HEEREN is de volle openbaring van Gods eeuwige liefde, tot zaligheid van zondaren, naar Zijn eeuwig voornemen." (ds. R. Kok f).

Het is ons duidelijk wat Kajafas cum suis er mee vóór hadden dat zij de Heere Jezus uit de weg wilden ruimen. Er is genoeg gezegd over hun duivelse bedenkingen en helse overleggingen. Maar wat heeft nu de drieënige God er mee vóór gehad om Christus over te geven aan de kruisdood? Het staat helder en klaar in de tekst. De HEERE wil niet dat het gehele volk verloren gaat. Met 'het volk' is hier Israël bedoeld. De HEERE wil Israël niet prijsgeven aan het verderf. En dan nog breder: vs 52 zegt het als een blijde tijding voor ons niet-Joden, voor ons heidenen, voor ons van nature buitenstaanders, voor ons wilde loten en vreemde takken...

„En niet alleen voor dat volk, maar opdat Hij ook de kinderen Gods die verstrooid waren, tot één zou vergaderen." De Goede Herder heeft nog andere schapen, die van de stal Israël niet zijn. Die moet Hij óók toebrengen en het zal zijn één kudde onder één Herder. U ziet het: „van Golgotha uit werpt de verkiezende God de deur van de genade wagenwijd open." (ds. H. Visser). Wagenwijd open voor de Jood, maar ook voor de Griek, voor de Barbaar en de Scyth, voor de Filist ij n, de Tyriër, de Moren, voor de Nederlander, de Kenyaan, de Toradja en de Chileen.

Betekent dat: voor alle mensen? Neen, de Bijbel leert geen alverzoening. Christus is op Golgotha voor Zijn volk gestorven. De waardij van Zijn bloed is overvloedig genoegzaam tot verzoening van de zonden van de gehele wereld. Maar toepassing is nodig — waar dat bloed van Christus als het ware gestreken wordt aan de deurposten van ons hart. Zeker, Eén voor allen. Maar dan ook allen in deze Ene en dóór deze Ene. Buiten deze Ene is geen leven, maar een eeuwig verderf. En daarom, onderzoek u zelf of u door genade mag behoren tot dat volk dat weet: „ik heb de dood verdiend, maar ik mag leven door Jezus' dood."

Is dat onze belijdenis en onze beleving? Is ons hart innig verboden aan deze Jezus, „Die ons liefgehad heeft en Die Zich voor ons overgegeven heeft"? Heeft Hij het ook in ons leven voor het zeggen gekregen en geven wij ons gewillig over aan de leiding van Zijn Geest? Want het volk dat in Jezus vergeving van zonden heeft, mag ook getuigen: „ik leef, doch niet meer ik, maar-Christus leeft in mij!"

Behoren we tot die verstrooide kinderen Gods die door Christus bijeenvergaderd zijn en nog worden? O, kennen wij persoonlijk deze goede Herder, weten we er van dat Hij ons vond in de grootste nood en ellende, ver en vervreemd van de HEERE, zónder God en zónder hoop in deze wereld?

Maar hebben we Zijn stem gehoord en leerden we Hem volgen waar Hij ons roept? Weet dan dat Hij ons eeuwig thuis zal brengen, met God verenigd en in het gezelschap van Zijn heilige engelen!

Maar de Heere Jezus gaat heden dóór met Zijn kerkvergaderend werk. Calvijn zegt bij deze tekst ondermeer: „dagelijks worden wij door het Evangelie in de schaapskooi van Christus vergaderd." Bij de kinderdoop zien we hoe Hij Zijn armen uitstrekt om de lammeren in Zijn schoot te dragen. En in de prediking horen we Hem hartelijk nodigen en lokken tot ons behoud.

Mensenkind, waarom zou u verloren gaan en waarom zou u de dood kiezen boven het leven? Misschien menen we nog dat het in

ons eigen belang is om onszelf te handhaven. Maar we zien toch aan Kajafas dat zelfhandhaving op zelfvernietiging uitloopt? ! Die man groef zijn eigen graf. Als wij onze toekomst, onze eeuwige toekomst in eigen handen houden, is dat tot ons eeuwig verderf. Verstaan we dan niets? Overleggen we niet dat het ons nut is, dat het tot onze eeuwige vrede dient, de toevlucht te nemen tot die Ene die gestorven is voor het volk — om een groot volk eeuwig in leven te behouden? !

Zo mochten we een blik slaan achter de schermen van de raadzaal van de hemel. In Jezus is er raad voor radeloze zondaren. In Jezus is er goddelijke raad voor goddelozen. Jezus is gestorven voor onze zonden. Jezus is opgewekt tot onze rechtvaardiging en vrijspraak. Gelooft dit heil-en troostrijk woord. Verhardt u niet, maar laat u leiden met een verbroken hart aan de voet van Jezus' kruis. En stamel daar: Eén voor allen. Allen leven wij door deze Ene. Gode zij dank!

V.

J. H.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen