In de avond van het leven Vraaggesprek

Wonen op „Avondrust"

Toch een noodoplossing?

Tot slot van de artikelenserie, waarin aandacht gevraagd werd voor de bejaarden, volgt hieronder een vraaggesprek met de heren W. Kleinbloesem, adviserend lid van het Bestuur en. van de Raad van Toezicht en J. Verwijs, huismeester van het in augustus '69 geopende serviceflat „Avondrust" in Rotterdam - IJsselmonde, dat we gevoerd hebben op de oudejaarsmorgen in de sfeervol ingerichte vergaderruimte van „Avondrust". In april/mei 1970 wordt in Rotterdam-Alexanderstad ook zo'n serviceflat, „Rehoboth", geopend, eveneens uitgaande van de ger. gem.

Deur dicht.

Toen ik die ochtend in de artistiek goed verzorgde ontvangsthal binnenstapte, stond er een oude dame te gebaren, clat ik de deur sneller dicht moest cloen, want „anders gaat de warmte naar buiten en d.at is zonde". Even later kwam er een man naar me toe, die mij, op mijn vraag, de kamer van de huismeester aanwees. Ik vroeg hem hoe hij het hier maakte in „Avondrust". „Niet best", was het antwoord. Nu bleek dat hij een maand geleden, een beroerte gehad had, daardoor kon hij zijn vrouw niet meer helpen in de huishouding, die ze niet alleen afkan.

Mobiel b1ijven.

Avondrust is een serviceflat, de primeur in Nederland. Deze flat is bestemd voor bejaarden die in principe nog geheel zelfstandig kunnen zijn. Ze moeten lichamelijk en geestelijk niet al te gebrekkig zijn, want dan horen ze thuis in een verzorgingstehuis. De mogelijkheid bestaat wel, dat er om bepaalde zware taken uit te voeren, hulp in de één of andere vorm verleend wordt. Serviceflats zijn ontworpen omdat gebleken is, dat het niet goed is cle bejaarden teveel verzorging te bieden. Ze moeten zolang mogelijk in beweging, mobiel, blijven. Een eerste eis is; zelfwerkzaamheid, dan gaat men niet piekeren of bij de pakken neer zitten en het lichaam blijft in goede conditie.

Het gebouw „Avondrust" heeft 5, 2 miljoen gulden gekost, waarvan 10% uit eigen middelen. gefinancierd moest worden. Vandaag de dag kan men zelfs komen tot een gemeentelijke garantie van 100%. Er was geraamd vijf miljoen en veertigduizend gul-

den. De verhoging werd veroorzaakt door de B.T.W., hoewel er meer minder-, clan meerwerk. was.

Gevolg van een uitstapje.

Hoe is het plan van „Avondrust" ontstaan? KL: „Er bestond in R'dam-Zuid van de Ger. Gem. een vereniging, die tot doel had uitstapjes aan bejaarden aan te bieden. Uit deze vereniging is een stichting ontstaan met de steun van alle Geref. Gemeenten op de linker-Maasoever. Eerst was het de bedoeling om te komen tot de stichting van een pensiontehuis, maar die waren er genoeg in Rotterdam. De premiebeschikking, bouw zelfstandige bejaardentehuizen, bood de mogelijkheid om te komen tot de bouw van een. serviceflat. Die kans hebben we aangegrepen. De gemeentelijke diensten hebber, voor de realisering van dat plan alle mogelijke steun verleend. Dat bewijst wel het volgende. Het plan voor „Avondrust" is in sept. '87 ingediend, in nov. '67 konden we al beginnen te bouwen en in aug. '68 was het al kant en klaar. Half sept. '69 waren alle woningen, bezet. Is dat niet geweldig? "

Hoe is de verhouding tussen de stichting en de kerk(.en)?

KL: „Een stichting heeft behalve een bestuur ook een Raad van Toezicht. In deze Raad zitten, van ieder van de zeven samenwerkende ger. gem., twee ouderlingen. In totaal dus veertien mensen".

Wat een ruimten!

Hoe ziet „Avondrust" et van binnen uit?

KL: Avondrust" bevat 117 woningen onderverdeeld in:12 éénkamerflats, 94 tweekamerflats, 10 driekamerflats en dan nog één vierkamerflat, dat is de woning van de huismeester en zijn gezin. Verder hebben we een mooie rekreatiezaal, waar 200 mensen een plaats kunnen, vinden. Die wordt gebruikt voor gezamenlijke aktiviteiten: oals het optreden van een zangkoor uit de buurt, het beluisteren, van een. preek, op een. bandrecorder of b.v. het houden van een dia-avond e.d.".

Vertelt U maar verder over de indeling.

„We hebben verder een ruimte voor een dokter, een kamer voor een maatschappelijk. werkster, een. badkamer voor mensen die geholpen, moeten worden door een verpleegster, een kleine revalidatieruimte voor lichte gymnastiekoefeningen van bejaarden, een hobbyruimte, een kapsalon en een bestuurs-en vergaderruimte, waar we nu, M in zitten, een aula en een mortuarium, voor het opbaren van overledenen en voor het houden van uitvaartdiensten.

Verder drie kamers voor bejaardenhulpen en. een. leveranciersruimte. Dat is het voorlopig".

Naar' eigen smaak inrichten.

Hoe ziet zo'n flat eruit?

KL: „Alle flats bevatten een royale keuken, een toilet-doucheruimte, een woonkamer, een slaapkamer (in een driekamerflat twee) en een opbergruimte. De totale ruimte van een tweekamerflat is 64 m-".

Is de meubilering overal gelijk?

V.: „Ze zijn allemaal met hun eigen spullen in „Avondrust" gekomen en ik moet U zeggen, dat de meeste mensen het heel gezellig hebben ingericht. Ze hebben d'r eigen smaak geheel toe kunnen passen in hun woning. Ook wat betreft de vitrage. Ze hebben zelf mogen kiezen, dat is wel heel belangrijk, want anders wordt het zo onpersoonlijk".

Ja, gaat Uw gang, meneer Kleinbloesem. „De Algemene Bijstandswet heeft de mensen, die er behoefte aan hadden, in de gelegenheid gesteld om hun inventaris te vernieuwen. Er zijn hiervoor bedragen tot max. f 1500, — ter beschikking gesteld. Dat betekent dat veel mensen met nieuwe vloerbedekking en nieuwe meubeltjes zitten".

Eigenaardig, die driekamerflats?

KL: „Dat is om te kunnen voorzien in de huisvesting van een zogenaamd defectief gezin, dat is een vader met een dochter, een moeder met een zoon of bejaarde mensen met een minder volwaardige zoon of dochter, die ze niet alleen kunnen achter laten".

Twee belletjes.

Een tweekamerflat hebben we mogen bezichtigen. Ze zijn luxueus uitgevoerd: centrale verwarming, een fijn uitzicht, twee drukknopjes om ziekte, ongeval en andere narigheid te kunnen melden. Die melding komt binnen bij twee centrale posten: één staat op de balie in de ontvangsthal en de andere is aangebracht in de woning van de huismeester.

'63 - '93.

Hoe is de samenstelling van de bewoners? V.: „Er zijn 174 mensen in dit huis, waarvan de jongste 63 is, omdat hij invalide is

kan hij ook hier zijn. De oudste is 93 jaar. Het zijn overwegend echtparen".

Haarkammen en bukken.

Meneer KL, wat is de norm voor het opnemen van de bewoners van deze flat?

„Reeds in het begin heb ik gezegd dat de mensen redelijk mobiel moeten zijn. Ze moeten in staat zijn hun eigen huishoudinkje te verzorgen, een beetje hulp kan wel verstrekt worden.

Een commissie bestaande uit enkele dames, hebben de mensen bezocht die in „Avondrust" wilden komen. Op een vragenlijst moesten de aspirantbewoners beantwoorden of ze hun haar kunnen kammen, of ze zelf de afwas kunnen doen, of ze de vloer kunnen vegen of ze kunnen bukken, lopen en de vuilnisbak buiten hun kamer op de gang kunnen zetten, enz. enz."

Nog een plan.

Wat gebeurt er met mensen die „Avondrust" bewonen en door één of andere oorzaak invalide worden?

KL: „Bij het overlijden van man of vrouw mag de overblijvende blijven wonen in de twee kamerflat. „Avondrust" voorziet niet in de verzorging van mensen, die invalide worden. Dringend nodig is een gebouw voor volledige verzorging, eventueel uitgebreid met een verpleegafdeling. Een plan voor een dergelijk gebouw is reeds negen jaar geleden door de Geref. Gemeente, Boezemsingel ingediend bij de minister, die het één dezer dagen ook goedgekeurd heeft. Tussen haakjes: Het ministerie heeft veel belangstelling voor „Avondrust". Mensen met plannen voor de bouw van een serviceflat worden verwezen naar „Avondrust". We krijgen dan ook bezoek uit alle delen van. het land".

Huur.

Hoeveel huur moeten de mensen betalen per maand?

KL: „De huur ligt momenteel rond f 250, — per maand voor een twee-kamerflat. Dat is veel voor de minder-draagkrachtigen, hoewel daar „Avondrust" juist voor bestemd is. De gemeente beoordeelt (volgens de motieven van de Algemene Bijstandswet) of men de huur kan betalen of niet. Zodra men onder een bepaalde inkomensgrens komt (een eigen vermogen van ± f 3600, — buiten beschouwing gelaten) wordt tegemoetkoming verleend.

Dat betekent dat. er hier in „Avondrust" mensen zijn, die maar 35, — per maand betalen voor deze flat".

Hulp.

Meneer Verwijs kunt U nu iets vertellen over de hulp die verleend wordt?

V.: „Op het ogenblik zijn er nog geen vaste hulpen verbonden aan „Avondrust", dat zal zo vlug mogelijk gebeuren. We willen dan. drie dames aanstellen, die dan hulp verlenen als het nodig is. Voor deze dames zijn al kamers beschikbaar (douche, toilet, keukentje o.a.). Als er nu iets opdoet, dan wenden we ons tot de Kruisvereniging of tot de eigen hulporganisatie van de Ger. Gem. en we verwachten ook dat de men sen onderling elkaar zullen helpen, daarvoor is er een dienstencentrum opgericht, waarin zeven heren en twee dames zitting hebben van „Avondrust", daarmee bespreken we alle problemen. Ze helpen, doen boodschappen en organiseren ontspanningsavonden".

Ze brommen graag.

U brengt me op een gedachte. Er is hier geen centrale keuken en geen winkel in „Avondrust", moeten de bewoners dan naaide stad om boodschappen te doen?

KL: „In. de reeds genoemde leveranciersruimte, tegenover de ontvangsthal, kunnen de mensen inkopen doen, want de bakker, melkboer en levensmiddelenleverancier komen hier met hun wagens met artikelen binnen. Daar kunnen de bewoners dan hun inkopen doen".

V.: „Verder als ze iets vergeten hebben of niet kunnen krijgen, clan kunnen ze, drie minuten lopen van „Avondrust", hun inkopen doen in een grote winkelgalerij. Lopen. is gezond, zolang het tenminste gaat. Trouwens verschillende mensen hebben brommers (brommen doen ze graag!) of een fiets. Enkele hebben een auto, daar hebben we parkeerruimte genoeg voor".

De verkoophal vormt samen met de ontvangsthal, de rekreatiezaal en de bibliotheek een aantal trefcentra voor de bewoners en bezoekers.

De warde deur uit.

Hoe moet het met de imile was heren?

V.: „We hebben een wasserette, met voorlopig twee Miele-wasautomaten. Die worden veel gebruikt, vooral op maandag, dat blijft ook. hier de dag voor' de was. Zo'n wasbeurt, inclusief waspoeder, kost f 2, —. Vele bewoners hebben echter zelf een wasmachine in de doucheruimte staan".

Zelf knutselen.

Meneer V. kunt U iets vertellen over de mogelijkheden tot zelfwerkzaamheid in „Avondrust"?

V.: „In de reeds genoemde rekreatiezaal kunnen de bewoners bij elkaar zitten; daar kunnen ze dammen, schaken, daar staat ook een orgel, waar veel op wordt gespeeld. Op de begane grond hebben we een grote ruimte waar werkbanken staan. De mensen kunnen daar gaan knutselen. Er wordt druk gebruik van. gemaakt".

In de knutselafdeling hebben we, toen we even rondkeken enkele mooie zelfgemaakte molens gezien.

Bij het bezichtigen van het gebouw hebben we ook rondgekeken in de bibliotheek.

Daar kunnen de mensen boeken halen. Eén van de bewoners zorgt voor het uitlenen en het innemen van de boeken; de bezoekers van cle bibliotheek kunnen ook een gemakkelijke stoel nemen en dan een poosje blijven lezen in de bibliotheek. Kranten en tijdschriften kunnen ze vinden op een tafeltje in de ontvangsthal waar een gemakkelijk „zitje" staat. Onder het lezen kan er dan tevens gekeken worden, wie er uit-en ingaat!

De pastorale zorg.

Hoe is het met de pastorale verzorging in „Avondrust"?

V.: „Elke woensdagavond wordt er door middel van de bandrecorder in de rekreatiezaal een preek ten gehore gebracht. Verder spreekt ds. Schipaanboord iedere dinsdagen donderdagmorgen een half uur voor de ziekentelefoon, die op „Avondrust" is aangesloten, 's Zondags gaan de mensen naar de kerk, leden van de kerkelijke gemeente komen de mensen clan ophalen met auto's.

Daarnaast is er de mogelijkheid. de kerkdiensten, bij ziekte e.d., per kerktelefoon te beluisteren in de rekreatiezaal of in de eigen kamer. Huisbezoek wordt gedaan door de kerkeraad van IJsselmonde. Zodra de mensen in , Avondrust" hun intrek namen, kregen, ze van de kerkeraad een fruitmand en met de Kerstdagen een prachtig kerstpakket. Op hun ver-

jaardag krijgen de bewoners een mooie felicitatiekaart.

Elke donderdagavond beleggen wij een kontaktavond, zodat de bewoners dan met elkaar kunnen praten; de dames doen dat dan. al breiende. De koffie die geschonken wordt, betalen we van de opbrengst van het oude papier maar dat is geen pastorale verzorging meer!"

Druk op de bel.

We zijn bijna aan het slot van ons vraaggesprek heren.

71c wilde meneer V. vragen of hij nog leuke dingen meegemaakt heeft in de eerste maanden in „Avondrust".

V.: „In het begin hebben we wat moeilijkheden gehad met cle alarminstallatie. Ik heb nog niet één serieus alarm gehad, maar wel zo ongeveer 75 maal loos alarm. Dat kwam dan, omdat b.v. een klein kind, dat oma of opa bezocht, naar cle w.c. ging, en

daar probeerde het dan natuurlijk het knopje. Natuurlijk moet je daar op af. Dat de bewoners per ongeluk zelf op dat knopje drukken, dat komt ook voor.

Die alarminstallatie is wel doeltreffend want ik ben verplicht om naar de woning te gaan. Daar kan ik het alarm n.1. pas uitdrukken. Het gebeurt ook wel eens 's nachts, dat er een bewoner, een beetje slaapdronken langs het alarmknopje gaat en het indrukt, en nou ja, dan moet je eventjes vriendelijk blijven natuurlijk en naar boven gaan en kijken wat er aan de hand is en dan blijkt dat de mensen zelf niet weten, dat ze het knopje ingedrukt hebben!"

Een noodoplossing?

Meneer KI. tot slot een vraag, clie weinig met „Avondrust" te maken heeft.

Ziet U de bejaardentehuizen als een „noodoplossing" i'oor onze bejaarde mensen?

KL: „Dat is een moeilijke vraag. De kinderen hebben, niemand zal dat ontkennen de plicht om te zorgen voor hun bejaarde ouders. Toen de kinderen klein waren, hebben de ouders immers voor hen gezorgd. Niet voor niets is het vijfde gebod, het eerste gebod met een belofte. Dit gebod blijft van kracht, ondanks dat het leefpatroon tegenwoordig heel wat veranderd is in vergelijk met vroeger. Het leven is gejaagder geworden, de mensen zijn druk bezet, terwijl woongelegenheden kleiner zijn geworden. Hierdoor bestaat het gevaar dat; én de kinderen én de inwonende ouders in hun privacy aangetast worden. Dit is een stuk sociale problematiek, dat ten nauwste samenhangt met de vermeerdering van de vrije tijd en de besteding daarvan, gestegen weivaart en een daaruit voortvloeiend bestedingspatroon, verdergaande studies van kinderen, die in de onmogelijkheid verkeren voor inwonende ouders te zorgen.

Daarom is het een groot goed, dat er naar gestreefd wordt, aangepaste bejaardenwoningen te bouwen".

En nu persoonlijk.

KL: , Ja, als U mij nu vraagt persoonlijk,

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen