OM WELKE WAARDEN GAAT HET

In de vorm van een brochure heeft de heer Kuyt een weerwoord geschreven tegen de waasende stroom van geschriften, die onder de titel "Cahiers voor het Christelijk onderwijs" op de markt worden gebracht. Voorop meen ik te mogen stellen, dat aan een brochure als deze dringend behoefte is.

Het leek mij nuttig en wenselijk allereerst een korte samenvatting van de brochure te geven, om in een volgend artikel nader op de inhoud in te gaan.

Kuyt acht het verblijdend dat in woord en geschrift aandacht wordt besteed aan de taak en roeping van het christelijk onderwijs. Hij denkt daarbij ook aan de cahiers die de "Unie School en Evangelie" heeft uitgegeven.

Typerend voor al deze cahiers vindt K. de volgende twee stellingen van drs.Gilhuis (uit "De gezamenlijke school - voor of tegen ? ):

Het christelijk onderwijs kan zich in de toekomst dan handhaven en waar maken, indien het kans ziet duidelijk aan te geven dat het ten aanzien van het eigenlijke onderwijs uit andere bronnen leeft dan een niet-christelijke school.

Bij het vinden van. deze nieuwe doelstellingen zal het verschil hierboven genoemd moeten gevonden worden in de opstelling van een hiërarchie van waar den, die vanuit de Bijbel wezenlijk verschillen met die welke uit de mens worden geschapen.

Opmerkelijk vindt K.het dat drs.Gilhuis zelden of nooit over deze waarden spreekt, maar des te meer over normen, De inhoud van deze normen vindt Gilhuis in Micha 6:8. Volgens K. wordt in deze tekst echter gespro ken tot geveinsden.

In navolging van Luther wil K.vasthouden aan de tweevoudige werking van Gods

In de cahiers worden de normen geopenbaard in Gods Wet naar de achtergrond verschoven en de waarden (dat wat de mens doet of behoort te doen) sterk op de voorgrond geplaatst0 Daarbij ontbreekt de bijbelse grondslag van Wet en Evangelie.

In zijn bestrijding van de cahiers wenst K.dicht bij de Schrift te blijven. Aan de begrippen, die hij gebruikt wil hij een duidelijke bijbelse inhoud geven.

De beginselen van het Koninkrijk Gods vindt hij in het Sola Scriptura, het Sola Gratia en het Sola Fide.

Normen zijn volgens K. richtlijnen waarin de Heere Zijn wil bekend maakt, kort gezegd: de Tien Geboden.

Onder w a a r d e n verstaat hij de deugden, die God in de geboden gebiedt.

Zeden zien op de manier van leven en de wijze waarop God gedient wordt.

Men dient er volgens K. voor te waken dat normen het karakter krijgen van beginselen» Dat waarden de plaats gaan innemen van normen, dat afgeleide beginselen een eigen leven gaan leiden en dat zeden de kracht krijgen van normen of zelfs van beginselen.

De dienst der verzoening beschouwt Gilhuis als het wezen van de christelijke school. Wie hier deel aan heeft wordt maatschappij-kritisch in de juiste zin van het woord. Die kan en wil gaan meewerken met God om in deze gehavende wereld vrede en gerechtigheid tot heerschappij te brengen. Lopen we op deze manier niet het gevaar te vervallen in activisme en verliezen we dan niet uit het oog het onderscheid tussen de vrede en gerechtigheid als vrucht van het zaligmakend geloof en de vrede en de gerechtigheid, die de machten der duisternis ons voorhouden ? zo vraagt K. zich af.

De waarden waar het om gaat: "Dien Mij, alleen Mij, door Mij te vrezen, te gehoorzamen, lief te hebben, te vertrouwen. Dien Mij...

Deze waarden, vreze Gods, gehoorzaamheid aan, liefde tot en vertrouwen op God dienen wij onze kinderen voor te leven krachtens de eis van Gods Wet. Normen en waarden behoren bij elkaar, zoals de wor-

tel bij de stengel en bladeren van een plant hoort» Wie niet blijft in alles wat de Heere bevolen heeft, vervalt aan haar vloek.

Om hieraan te ontkomen zal noodzakelijk zijn dat de Heere in Christus tot ons afdaalt en de verbroken gemeenschap met God herstelt.

Wanneer wij Hem door het geloof hebben leren kennen, ontvangen de normen het karakter van regels voor het leven der dankbaarheid.

Kacht de roeping van de christelijke school: alles in het werk stellen om met de middelen der genade (Wet en Evangelie) het afvallig hart van het kind terug te brengen tot God. Ook de doopbelofte wijst in deze richting (ellendestaat en verlossing).

In deze brochure heeft K. het doel van onderwijs en opvoeding als volgt geformuleerd:

de ontsluitng van de kosmos voor het kind,

de ontsluitng van de mogelijkheden, die God het kind schonk naar ziel en lichaam,

uit liefde tot God en de naaste,

tot liefde tot God en zijn naaste.

De inhoud van het onderwijs zal dan ook moeten beogen kennis van wat de Heere in Zijn Woord heeft geopenbaard; kennis der natuur en kennis van de kuituur. Daarnaast de vaardigheden als lezen, schrijven enz.

De vraag naar de methode is een belangrijke zaak. Bij ieder kind hebben we te doen met een uniek wezen, waaraan de Heere persoonlijke eigenschappenschonk.

Dit vraagt een opvoeding tot persoonlijke verantwoordelijkheid.

In de cahiers wordt de fenomenologische methode gevolgd, gekenmerkt door de twee grondbegrippen intentionele benadering - de leerling tracht samen met de leraar de intentie of bedoeling vanuit een bepaald gegeven te vinden - en het aanwezig zijn van een "horizon" waarvoor "het landschap" (voor de christelijke school het Koninkrijk Gods) zich uitstrekt.

Tegen deze methode heeft K.ernstige bezwaren, omdat de eis Gods van wedergeboorte en bekering geen kracht meer heeft, het gezag ontvangt niet die plaats, die het naar Gods Woord zal moeten hebben.

Op deze wijze wordt het Koninkrijk Gods in deze wereld getrokken op een wijze, die zeker niet beantwoord aan wat de Heere Jezus ervan getuigd heeft.

De cahiers leggen sterk de nadruk op het hoe van onderwijs en opvoeding. Voor de christelijke school is de vraag naar het wat van meer betekenis, zo oordeelt K.

Op die vraag geeft God antwoord in Zijn Woord. En dat antwoord bepaalt tevens het hoe. De Spreuken leren ons: "De vreze des Heeren is de tucht der Wijsheid en de nederigheid gaat voor de eer.”

Wat zitten we te bazelen over een dienend gezag, zoals in de cahiers naar voren komt, dat dan pas iets te zeggen heeft, wanneer het kind het nog niet kan en dus voorzover het kind het nog niet kan.

De Hoogste Instantie heeft gezag, zeker ook in de christelijke school, maar dan een gezag dat alleen zijn erkenning ontvangt, wanneer we in ootmoed leren vragen "Heere, wat wilt Gij, dat we doen zullen ? ”

Tenslotte leert K. in zijn brochure de noodzakelijkheid dat een zondaar overtuigd wordt van zijn ellendestaat; hoe door het geloof in de Drieënige God het zeker weten en het vast vertrouwen geschonken moet worden dat Christus voor hen de veroordeling van de Wet tot zwijgen heeft gebracht. Het herstel in de verbroken gemeenschap met God brengt een vrede aan, die alle verstand te boven gaat; een gerechtigheid die redt van de dood» Naar Gods Wet wordt het dan de levende keuze van de gelovige "recht te doen, weldadigheid lief te hebben en te wandelen met de Heere zijn God" (Micha 6 : 8).

K.geeft het advies om de Tien Geboden en de Bergrede te lezen en te herlezen.

“Misschien zou het profiel van de christelijke school een bijbelse tekening krijgen als het God zou believen ons door Zijn Geest te brengen tot horen en lezen.

Zoals het nu gaat, gaat het niet goed !

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen