EEN GREEP UIT DE RIJKSBEGROTING ONDERWIJS EN WETENSCHAPPEN 1983

De begroting van Onderwijs en Wetenschappen voor 1983 staat meer dan ooit in het teken van de noodzaak tot kostenbeheersing en vermindering van uitgaven in de collectieve sector. De zo noodzakelijke terugdringing van het financieringstekort van de overheid en de vermindering van de uitgaven in de collectieve sector dwingen mede tot forse ombuigingen in de begroting.

Alle bezuinigingsmaatregelen in deze begroting zijn zodanig dat een sluitende begroting is verkregen. Hiervoor

zijn ombuigingen nodig tot een totaal van 820 miljoen gulden. Hierin zijn de tekorten uit de voorgaande jaren begrepen; deze bedragen 340 miljoen gulden.

Basis- en speciaal onderwijs

Algemeen

De invoering van de Wet op het basisonderwijs vereist nog tal van uitvoeringsmaatregelen en beleidsvoorbereidende activiteiten. Binnenkort zal bij de Tweede Kamer de ontwerp-Overgangswet Wet op het basisonderwijs worden ingediend. Deze overgangswet bevat de wettelijke grondslagen voor de overgang van het kleuter- en gewoon lager onderwijs naar het basisonderwijs.

Ook voor de ontwikkeling van het buitengewoon onderwijs tot speciaal onderwijs zijn tal van maatregelen en activiteiten vereist. Een ontwerp- Overgangswet Interimwet speciaal onderwijs en voortgezet speciaal onderwijs is in voorbereiding.

Verbreding van de zorg

Het beleid met betrekking tot de verbreding van de zorg in het basisonderwijs zal nader worden gericht op de volgende doelstellingen:

- het vergroten van het probleemoplossend vermogen van het regulier basisonderwijs, zodanig dat de opvangmogelijkheden voor leerlingen worden verbeterd;

- het verbeteren van de samenwerking tussen regulier en buitengewoon onderwijs teneinde een aangepaste opvang, hetzij in het regulier onderwijs, hetzij in het buitengewoon onderwijs beter mogelijk te maken;

- een - op den duur - verminderde deelneming aan het buitengewoon onderwijs, als gevolg van het bereiken van deze doelstellingen.

Er zal een beleidsnotitie over de zorgbreedte worden uitgebracht, waarin concrete maatregelen worden aangekondigd.

Hulp voor kleine scholen

In verband met de invoering van de Wet op het basisonderwijs is in de begroting 3, 5 miljoen gulden extra uitgetrokken voor hulp aan kleine scholen. Het ligt in het voornemen maatregelen te treffen voor de overgang van kleine scholen voor kleuteronderwijs en kleine scholen voor g.l.o. naar scholen voor basisonderwijs.

Beperking vervanging bij het k.o., g.l.o. en bu.o.

Het ligt in het voornemen te bevorderen het salaris aan een eerste vervanger niet langer te vergoeden aan k.o./l.o.-scholen waarvan het werkelijk aantal leerlingen is gedaald tot 10 of meer beneden het grensgetal van de leerlingenschaal dat bepalend is voor de personeelsformatie voor het lopende schooljaar ingevolge de desbetreffende leerlingenschaal. Voor het bu.o. wordt een anologe maatregel getroffen.

Verscherpte toepassing artikel 28, lid 5, l.o.-wet 1920

Dit wetsartikel zal toepassing vinden t.a.v. scholen waarvan het werkelijk aantal leerlingen is gedaald tot 15 of meer beneden het grensgetal waarnaar de formatie van het aantal verplichte onderwijsgevenden ingevolge de desbetreffende leerlingenschaal wordt bepaald. Voorts zullen scholen waarvan het werkelijk aantal leerlingen bij het ontstaan van een wettelijke vacature is gedaald tot 10 of meer beneden het grensgetal - die derhalve verkeren in de hierboven genoemde situatie - niet tot vervulling van die vacature mogen overgaan. Voor het k.o. en het bu.o. wordt een soortgelijke maatregel getroffen.

Niet vervullen van vacatures na 1 Juni

Het voornemen bestaat een regeling tot stand te brengen waarbij het aan scholen met 3 of meer onderwijsgevenden (het hoofd daaronder begrepen) niet wordt toegestaan vacatures die op of na 1 juni ontstaan tot het einde van het schooljaar te vervullen.

Wetgeving

Er wordt naar gestreefd de Overgangswet Wet op het basisonderwijs per 1 februari 1984 in werking te laten treden. Dit is noodzakelijk om de Wet op het basisonderwijs ingaande 1 augustus 1985 van kracht te kunnen laten zijn. Tevens zullen de hoofdlijnen van de belangrijkste uitvoeringsbesluiten van de Wet op het basisonderwijs aan de Tweede Kamer bekend gemaakt worden. Het betreft: de formatieregeling, de rechtspositieregeling, de bekostigingsregelingen het bouwbesluit.

Instandhouding van scholen

Het instandhoudingsbeleid t.a.v. kleuterscholen en scholen voor g.l.o. die niet voldoen aan de huidige wettelijke normen voor de instandhouding zal worden aangegeven in een notitie die binnenkort aan de Tweede Kamer zal worden aangeboden.

Voortgezet onderwijs

Algemeen

In de begroting zijn ook voor het voortgezet onderwijs bezuinigingsmaatregelen getroffen. Dit neemt niet weg dat desondanks een aantal impulsen voor nieuwe beleidsontwikkelingen wordt gegeven. Dit zal vooral gebeuren t.b.v. de vormgeving middelbaar diensten- en gezondheidsonderwijs (m.d.g.o.) en de verdere uitbouw van het kort-mbo.

Planning voortgezet onderwijs

In 1983 zal een wettelijke regeling m.b.t. de planning van het voortgezet onderwijs worden voorbereid. Zij zal niet alleen op de voorzieningenplanning (de huidige planprocedure W.V.O.) betrekking hebben, maar ook op de accommodatieplanning (bouw en gebruik).

Wetswijziging medegebruik

De huidige wetgeving laat niet toe bij gedeeltelijke leegstand van schoolgebouwen voor voortgezet onderwijs van de schoolbesturen te verlangen medegebruik aan andere onderwijsinstellingen te verlenen. Omdat in de komende jaren als gevolg van herstructureringen in het onderwijs op velerlei terreinen herschikking of herbestemming van de accommodaties nodig zal zijn, wordt bezien op welke wijze en door welke maatregelen kan worden bereikt, dat het accommodatiebestand optimaal kan worden gebruikt.

Examenregelingen

Het overleg over de uitvoering van de nota "Examens in het voortgezet onderwijs" wordt in 1983 voortgezet. Dit zal o.a. betrekking hebben op de ontkoppeling van de cijfers voor het centraal examen en de schoolbeoordeling. Voor vwo, havo, mavo en lbo wordt een voorstel in het overleg gebracht. Naar verwachting kan de regeling in het schooljaar 1983/1984 (examenjaar 1984) ingaan.

Geen vervanging vanaf centraal schriftelijk examen

De waarnemings- en vervangingsregeling zal zo gewijzigd worden, dat:

a. de beloning van de waarneming en de bezoldiging van een leraar, die een afwezige leraar vervangt, indien deze waarneming resp. vervanging plaats vindt in de periode gelegen tussen het begin van de centraal schriftelijke eindexamens en het begin van de zomervakantie, behoudens overmachtsituaties, aan de school niet door het Rijk zullen worden bekostigd;

b. de waarneming in die periode van lessen door een leraar uit de eindexamenklas niet zullen worden beloond.

Bouwzaken

Een wijziging is in voorbereiding van het systeem van prioriteitenbepaling en urgentievaststelling voor wat betreft de huisvesting. Maatregelen zijn in voorbereiding om niet alleen binnen het voortgezet onderwijs, maar binnen het totale onderwijsveld, te komen tot een afstemming van algemene regels die gelden voor de omvang van een bepaald project en tot een integrale gebruiks- of medegebruiksmogelijkheid.

Overurenbeleid

Het beleid inzake een gefaseerde vermindering van het totale aantal overuren in het voortgezet onderwijs en het hoger beroepsonderwijs wordt onverminderd voortgezet.

Gerekend m.i.v. augustus 1982 is het geven van overuren in het algemeen aan de goedkeuring van het departement onderworpen. Aan het einde van het schooljaar 1981 /1982 werden nog steeds ca. 35.000 lessen in de bovengenoemde onderwijssoorten voor dagonderwijs in de vorm van overuren gegeven. In theorie is het derhalve mogelijk door herverdeling van deze overuren 1200 leerkrachten aan een volledige baan te helpen.

Verzorging

Wet op de onderwijsverzorging

Op basis van de commentaren m.b.t. de in mei 1981 gepubliceerde discussienota "Voorontwerp van wet op de onderwijsverzorging" wordt binnenkort een voorontwerp van de Wet op de onderwijsverzorging gereed gemaakt.

Begeleiding

De rijkssubsidie voor de schoolbegeleidingsdiensten zal in 1983 worden

gebaseerd op het aantal leerlingen dat scholen bezoekt, waarvan het bevoegd gezag een schoolbegeleidingsovereenkomst heeft gesloten met een schoolbegeleidingsdienst. Ondanks de noodzakelijke bezuinigingen is het mogelijk gebleken de 50% subsidiëring van de s.b.d.'s door het Rijk op basis van een sobere dienstverlening te handhaven, zij het dat de realisering hiervan nu niet in 2 jaar, maar in 3 jaar zal geschieden. De 50% subsidiëring door het Rijk zal nu niet in 1984, maar in 1985 worden bereikt.

Inspectie - leerlingenaantallen/lesuitval

Ook in het komende jaar zal de inspectie verscherpt aandacht schenken aan de controle op een doelgerichte en rechtmatige besteding van de onderwijsmiddelen. Zo zal onnodige lesuitval worden geregistreerd en zal naar vermogen worden nagegaan in hoeverre de verstrekte opgaven over de leerlingenaantallen, die de grondslag voor de bekostiging vormen, overeenkomen met de werkelijk ingeschreven aantallen.

Studiefaciliteiten onderwijsgevenden

Voor het onderwijzend personeel zal een regeling ter vergoeding van studiekosten worden getroffen.

Salarisinhouding onderwijspersoneel

Voorgesteld wordt m.i.v. 1983 op het salaris van allen die in het onderwijs werkzaam zijn een inhouding van 1, 65% in te houden.

J.J. Verhage.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen