Digibron cookies

Voor optimale prestaties van de website gebruiken wij cookies. Overeenstemmig met de EU GDPR kunt u kiezen welke cookies u wilt toestaan.

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies

Noodzakelijke en wettelijk toegestane cookies zijn verplicht om de basisfunctionaliteit van Digibron te kunnen gebruiken.

Optionele cookies

Onderstaande cookies zijn optioneel, maar verbeteren uw ervaring van Digibron.

Bekijk het origineel

Censura morum

Bekijk het origineel

+ Meer informatie

Censura morum

3 minuten leestijd Arcering uitzetten

Onder Censura morum (letterlijk: onderzoek naar de zeden), waarover een vraag gesteld werd, wordt in het kerkelijk leven verstaan het onderzoek, dat onder leiding van de voorzitter van de kerkeraad in de kerkeraadsvergadering gedaan wordt voor dat het Heilig Avondmaal gehouden wordt in de gemeente. De D.K.O. spreekt er over in art. 81: De dienaren des Woords, ouderlingen en diakenen zullen onder elkaar de christelijke censuur oefenen, eh malkander van de bediening huns ambts vriendelijk te vermanen.

De Censura morum gaat dus allereerst over de ambtsbediening van de kerkeraadsleden, maar dan natuurlijk ook over hun onderlinge persoonlijke verhouding, en voorts over hun belijdenis en wandel in het algemeen. De christelijke censuur waarover in art. 81 D.K.O. gesproken wordt gaat dus over de kerkeraadsleden onderling en niet over de leden van de gemeente. Dat bij de censura morum bijzonder de nadruk valt op de trouw in de ambtsbediening, is speciaal iets gereformeerds. Bij de roomse kerk geschiedt dit toezicht op hiërarchische wijze van bisschop op de pastoor en van de pastoor op de kapelaan. Bij de gereformeerden is het een onderling toezicht om er op te letten, dat niemand zijn ambtelijke roeping verwaarloost. Het moet echter wel geschieden door elkaar „van de bediening des ambts vriendelijk te vermanen". Dit betekent dus dat de opmerkingen met omzichtigheid en met liefde moeten gedaan worden, en niet om elkaar onaangenaam te zijn en om elkaar wegens allerlei kleinigheden te bevitten. De censura morum heeft vooral de bedoeling om elkaar op te scherpen en aan te sporen tot meerdere ijver in de uitoefening van het ambt, tot welzijn van de kerk en de eer van God. Hoe het verder moet gebeuren, daarvan zegt de kerkorde niets, het wordt aan de kerkeraad zelf overgelaten. In navolging van Calvijn te Geneve en van a Lasco in de Londense vluchtelingen-gemeente werd ook in ons land ook wel de gewoonte gevolgd dat bij deze onderlinge censuur de leden van de kerkeraad elk op zijn beurt naar buiten gingen en dan over hen gesproken werd. In het algemeen is het beter dit niet te doen, het is verkieslijker zijn bezwaren uit te spreken in de kerkeraad in tegenwoordigheid van de bepaalde broeder zelf. Wanneer men wat heeft tegen zijn medebroeder dan mag het geen kwaadsprekerij zijn, en kan en moet men dit in de tegenwoordigheid van de betreffende broeder zelf uitspreken.

De vraag werd tevens gesteld of de censura morum in de gemeente moet afgekondigd worden. Neen, want de kerk-orde zegt dat alleen de kerkeraadsleden onder elkaar de christelijke censuur zullen uitoefenen. Wel heeft een provinciale synode vóór Dordrecht l6l8-'19, bijv. Alkmaar 1573, wel goedgevonden dat er een afkondiging van de censura morum tevoren van de preekstoel kan geschieden om aan ieder verlof te geven om op de kerkeraadsvergadering te komen als men een beschuldiging had tegen een kerkeraadslid. Maar er werd dan ook bijgezegd dat men dit niet verplicht was te doen, en wanneer men het wel wilde doen, dat het dan met uitzondering en met voorzichtigheid moest toepassen, en dat alleen zij dan mochten binnenkomen, „van wie men gehoord heeft dat zij wettige en rechtvaardige beschuldiging tegen iemand hebben" Maar in de kerkorde werd deze bepaling niet overgenomen. Daarom is de afkondiging in de gemeente niet nodig, bovendien heeft ieder lid altijd de vrijheid als hij iets heeft om op de kerkeraadsvergadering te komen. De censura morum is een zaak die de kerkeraadsleden alleen onderling zelf betreft.

Dit artikel werd u aangeboden door: De Saambinder

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Bekijk de hele uitgave van donderdag 9 maart 1972

De Saambinder | 4 Pagina's

Censura morum

Bekijk de hele uitgave van donderdag 9 maart 1972

De Saambinder | 4 Pagina's