Ter overweging II

Drs. N. Vogelaar e.a., Ethiek in bedrijf. 96 blz. f. 16,90. Uitg. De Vuurbaak, Barneveld 1988.

Met waardering kondigen we dit deel, nr. 16 uit de reeks van het Gereformeerd sociaal-economisch verbond, aan. Het is de derde brochure die aan de ethiek van bedrijf en ondernemer is gewijd. De brochure bevat de referaten gehouden voor een congres en het verslag daarvan, gevolgd door een „nalezing van de oogst”. Wie over dit onder-werp principieel oriënterende en voorlichtende literatuur zoekt, kan hier terecht.

C. van der Leest, Dienstvaardig II, de werkwijze van ouderlingen en diakenen. 157 blz. f. 24,75. Uitg. De Vuurbaak, Barneveld 1989.

Deel I werd reeds eerder besproken, met waardering en enige reserve. Dit deel telt de volgende hoofdstukken: Het onderhouden van een vertrouwensrelatie; Hulpverlening door niet-ambtsdragers; Gesprekstechnische aanwijzingen, Aspecten rond het brengen van een bezoek; Ambtsdragers en kerkeraad of diaconie.

Het boek is volstrekt „technisch”. Het gaat over het hoe van de organisatie van het werk, de opzet van gesprekken en contacten. Het bespreekt veel gevallen die zich voordoen. Het heeft iets weg van een casuïstiek van het ambtelijk werk. Er is veel uit te leren, terwijl het boek mij toch niet bevredigt. Het is wat koud en formeel.

G. van der Stouw e. a., Grondslagen van hulpverlening. Vijverbergserie 5. 79 blz. Prijs f. 19,75. Kampen 1988.

Een nieuw deel in de Vijverbergserie. Er ligt drie jaar tussen de verschijning van het vierde en dit vijfde nummer! De inhoud bestaat uit lezingen die in maart 1987 zijn gehouden op een congres van de Stichting voor Reformatorische Wijsbegeerte. De met het oog op deze bijeenkomst geschreven artikelen, die tevoren in Beweging zijn verschenen, vindt men hier ook. Referenten waren dr. P. Blokhuis, Hulpverlening - wat is dat? en dr. B. Kristensen, Hulpverlening als bevrijding uit de eenzaamheid - een merkwaardige volgorde. Overigens hebben beiden iets wezenlijks te zeggen. Daarnaast artikelen van G. van der Stouw, Zijn hulpverleningsinstanties anders?, van dr. K. Veling, Hulpverlening in de spanning tussen onmacht en mondigheid, drs. F. Cupido, Het gesprek:

Begripsbepaling en zin. Van elk van deze bijdragen is iets goeds te zeggen. Toch bevredigt de bundel mij niet. Het „grondslagen” uit de titel wordt niet waargemaakt. De inhoud reikt veel verder dan grondslagen. Vooral het meervoud doet de lezer nieuwsgierig zijn naar water wordt bedoeld. De redactie zou meteen (mini)handboek de lezers meer hebben gediend. Niettemin, wie de opstellen op zichzelf leest, krijgt het nodige voor reflexie en praktijk mee.

J. Fortuin e.a., Afscheid nemen van onze doden. Rouwen en rouwgebruiken in Nederland. 157 blz. f. 24,90. Kampen 1988.

Dit boek bevat colleges over rouwverwerking, die aan de VU zijn gehouden. Het is een boek dat ver in de geschiedenis teruggaat en dat sociologische, sociaal-psychologische en psychiatrische bijdragen bevat. De taal van het grafteken, onverwerkte rouw, rouwgebruiken bij protestanten, katholieken, joden en in de islam, rouwverwerking bij kinderen en het gebruik van afscheidsrituelen - zijn onderwerpen die worden besproken. Opvallend is dat pater Van Kilsdonk het meest open en onomwonden over de taak van de pastoor schrijft. De betekenis van de Bijbel en geloof ontbreekt of komt alleen via de ervaring van mensen aan de orde. Van de V U zou men anders mogen ver-wachten. Het laatste hoofdstuk, over het gebruik van rouwrituelen, heeft mij zeer geboeid. Uit Van Kilsdonks bijdrage vermeld ik nog dat hij de roomse kerk „de meest oude, de meest verweerde en de meest hoerige” van alle kerken noemt. De kerk verstaat het best de kunst om afscheid te nemen van de doden. Of het evangelie door hen gelovig is aanvaard, lijkt mij voor Van Kilsdonk beantwoord met de vraag om een „kerkelijke begrafenis”. Een boek dat boeit en tegelijk een leegte doet gevoelen.

C. den Boer e.a., Zicht op Israël 3. Het joodse volk en het verbond in het licht van de Heilige Schrift, de reformatorische traditie en het moderne joodse en christelijke denken. 220 blz. f. 25,90. ’s-Gravenhage 1988.

Het boek gaat speciaal over het verbond. Van alle kanten wordt het onderwerp besproken. Ds. C. den Boer over verbondstrouw en verbondsgehoorzaamheid. Drs. Van Campen over verbond en Israël bij Calvijn en de Nadere Reformatie, met veel aandacht voor Brakel. Dr. Vreekamp behandelt „het ene verbond”. Naar mijn gedachte zou hier de vraag besproken moeten worden of het verwerpen van de Christus de joden bondelingen doet blijven. Is in de nieuwe bedeling de besnijdenis evenzeer teken van het verbond als de doop? Dr. Gerssen schrijft wel kritisch over Berkhofs verbondstheologie. De welwillende waardering overheerst, hetgeen moeilijk te rijmen is met de waardering voor Misk otte’s kritiek op het jodendom, waartoe deze kwam vanuit zijn studie over de heiliging bij Kohlbrugge. Deze bundel heeft meer theologisch gehalte dan de vorige, al blijft het verschillende spoor dat de scribenten gaan, opmerkelijk.

G.W. Neven e.a., Levenslang wachten op U, teksten over de Godsvraag in deze tijd. 145 blz. f. 19,90. Kampen 1988.

In dit boek zijn gebundeld de referaten die gehouden zijn ter gelegenheid van het afscheid van prof. Bakker (Kampen) op 5 februari 1988. Ook zijn afscheidscollege is erin opgenomen. Vooraanstaande theologen als dr. De Knijff (Utrecht), Kuitert en Rothuizen (in de zomer van 1988 overleden), K.A. Schippers (Kampen) en Bakkers op-volger, G.W. Neven, komen aan het woord. De titel is ontleend aan een gedachte van Huub Oosterhuis: „Nooit heb ik niets met U - mijn lot is levenslang wachten op U”. Deze regels spreken door het hele boek heen. Ze typeren de sfeer van het boek, dat gekenmerkt wordt door een combinatie van Barths openbaringsleer met de hedendaagse ervaring als bron van Godskennis. Bij de meeste schrijvers valt op het laatste de nadruk. De bijdrage van de Utrechtse rooms-katholieke hoogleraar dr. De Grijs (nog niet genoemd) heeft mij het meest aangesproken. Hij benadrukt dat het wetenschappelijk spreken over God om geloof vraagt. Kuitert is zijn tegenpool. Het kan verkeren, ook in de theologie. Wat mij na het lezen bezig bleef houden, is de vraag hoe er vanuit deze theologie nog verkondigd kan worden.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen