J.J. VAN DER SCHUIT-9

Zullen we het nu hebben over iets uit de oude tijd? Soms lijkt het. Want wat kan er gelezen worden. Er zijn andere vragen en zaken die de aandacht moeten hebben. Zeker het mag niet ontkend worden, dat er denkend aan de moderne inbreng of aan ons tijdsbeeld vragen aan de orde worden gesteld en bepaalde zaken nader bekeken dienen te worden. Maar wat is of zich aandient, mag niet bovenaan staan. Het voornaamste mag nimmer voorbij gezien worden, want wat Gods Woord aangeeft, vereist overdenking, bezinning en beleving. Niets daarvan is tijdgebonden of kan gewijzigd worden. Wie dit meent, misleidt zich en kan dit anderen doen. Wanneer we het over de orde des heils hebben, dan gaat het niet over een gepasseerd station. Het gaat zoals van der Schuit het aangeeft over de weldaden die Christus heeft verworven en door de Heilige Geest toepast en in welke orde zij liggen in het Woord en in de gedachte Gods, of zoals gedefinieerd kan worden: de orde des heils is de weg waarlangs de schuldige en verloren zondaar door de werking van de Heilige Geest tot de zaligheid in Christus moet gebracht worden. Het gaat dus aldus van der Schuit om twee noodzakelijke factoren: de Christus voor ons en de Christus in ons. De objectieve voor werpelijke heilsorde of de subjectieve onderwerpelijke heilsorde. In de objectieve heilsorde gaat het om Christus als de Verwerver van de zaligheid. In de subjectieve heilsorde om de Toepasser van de zaligheid, zoals Hij de door Hem verworven zaligheid persoonlijk deelachtig maakt door Zijn Heilige Geest. Deze leer van de toepassing des heils sluit zich aan de leer van de kerk want de kerk is een vergadering van gelovigen en de sacramenten dienen als de leer tot versterking des geloofs in Gods rijke verbondsbeloften. Van der Schuit zegt: dat wij spreken van een orde des heils is gegrond op de Heilige Schrift. God de Heere heeft in de ganse schepping ordinantiën gelegd en ook in de herschepping is een orde. De Heilige Schrift spreekt van zulk een orde, gang of weg des heils. Twee teksten spreken duidelijk van de orde des heils. In 1 Kor. 1: 30 lezen we: maar uit Hem zijt gij in Christus Jezus, Die ons geworden is tot wijsheid van God, rechtvaardigheid, heiligmaking en verlossing. Deze tekst wijst op : wedergeboorte, de bekering, de rechtvaardiging, de heiliging en de heerlijkmaking. In Rom. 8: 30 staat: en die Hij tevoren verordineerd heeft, deze heeft Hij ook geroepen en die Hij geroepen heeft deze heeft Hij ook verheerlijkt. Hier zien we hoe de verkiezende en roepende God Zijn werk helemaal afmaakt. Wat de Heere in eeuwigheid heeft uitgedacht, krijgt in de tijd en zo in de eeuwigheid haar voltooiing. We kunnen ook wijzen op Markus 1:15, Joh 3: 5,1 Kor.6:11. Efeze 4 heeft het over de groei van het geestelijke leven en het opwassen in de kennis van Christus Jezus. De Romeinenbrief spreekt van de zondestaat, de rechtvaardiging en de heiliging. 1 Kor 15 neemt ons mee naar de heerlijkmaking. Nu kunnen al de heilsweldaden in een woord samengegrepen worden namelijk het woord: genade. De genade van de Vader Die de verhouding stelt van God de Vader contra de verloren zondaar op grond van het borgtochtelijke werk van Christus. De genade van Christus Die Zichzelf heeft gegeven tot een rantsoen voor velen. De genade van de Heilige Geest Die het actieve principe is in het toeëigenen van de heilsweldaden. Wanneer het nu gaat over de weldaden des heils, dan moet gedacht worden aan: roeping, wedergeboorte, bekering, geloof, rechtvaardigmaking, heiligmaking en heerlijkmaking. Zij vormen samen de orde des heils. Nu is over de term: ‘orde’ heel wat geschreven en gedebatteerd. Wij handhaven de term ‘orde’ omdat er een innerlijke samenhang is tussen de verschillende weldaden. Het zijn alle weldaden des Heeren. Die weldaden mogen we niet schematisch rubriceren. De weldaden fungeren niet als het doorlopen van een aantal stadia. In het schoolleven kom je van de ene klas in de andere. Zo vinden er vorderingen plaats. Echter de grote Leermeester onderwijst door Woord en Geest en zo leren we de geestelijke weldaden op onderscheiden wijze kennen en dat niet eens en voor altijd, maar steeds weer en daardoor steeds dieper. Door het Goddelijk onderwijs, waar de prediking bij betrokken is, gaan we verstaan dat wedergeboorte wat anders is dan bekering. Dat bekering onderscheiden is van de aanneming van Christus door het geloof. De rechtvaardigmaking is niet hetzelfde als de heiligmaking. De Heere leert ons ook het verband kennen tussen de heilsweldaden, zodat ze een gouden keten worden. Ook wordt verstaan wat wij missen, wat we in de beleving niet kennen en dat leidt nu tot het gebed om het te kennen. Een duidelijk beeld hiervan zien we in Filippenzen 3. Het toeëigenende werk van de Heilige Geest krijgt een vaste plaats in het leven, in het gebedsleven. Ook wordt verstaan dat al de heilsweldaden niet los staan van Christus, maar door Hem zijn als de verdienende oorzaak. Op de school van de Heere gaan we Christus zien en kennen in elke heilsweldaad. De roem in Hem neemt toe. In de prediking dient de orde niet te ontbreken. Naar gelang de tekst aangeeft, moet de orde, zeker een deel daarvan behandeld worden. Dat is gereformeerde prediking. In de Dordtse Leerregels hebben we het vast beginsel voor de gereformeerde heilsordelijke prediking van de weg der genade ontvangen. Vandaar dat prof. van der Schuit die regels ook goed doornam met zijn studenten. Zijn uitspraak was: mijne heren: lees, bestudeer, en preek! Wanneer dit gebeurt, dan hoort men de Schriftuurlijk, bevindelijke waarheid. Dat is wat anders dan wanneer het heilsordelijke genadewerk wordt gereduceerd tot het geloof alleen. Men gelooft in Jezus en zo is alles in orde. Een prediking naar en voor de mens. De mens in de kerk en de mens buiten de kerk. De laatste moet er ook nog wat tierlantijntjes bij hebben, want anders is het niet aantrekkelijk. Maar alles vergaat als sneeuw voor de zon. En zelfs erger dan dat. Wordt het heilswerk des Heeren gekend en beleefd, dan bindt het samen. Getrokken in de kerk of buiten de kerk. Het geeft een eenheid. De apostel schrijft: één lichaam is het, en één Geest, gelijkerwijs gij ook geroepen zijt tot één hoop uwer roeping. Eén Heere, één geloof, één doop, één God en Vader van allen, Die daar is boven allen en door allen en in u alen. Efeze 4: 4-6. Dit lag ook in het hart van van der Schuit gegraveerd, vandaar dat hij een band kende aan allen die een even dierbaar geloof hadden ontvangen.

We hebben enkele gedachten doorgegeven van wat Prof. van der Schuit doceerde. Voor ons toch geen verleden tijd. De orde des heils behoort niet alleen in het catechisatieboekje te staan, ook in de prediking en het pastoraat. Dit werkt niet belemmerend, maar onderwijzend. Leidend en sterkend naar de Schriften.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen