Oliebollenbeslag moet rijzen bij -9°C

We vertrekken donderdag 27 december vanuit Nederland met een VW-bus. We zijn met vier mannen en vier vrouwen in de leeftijd van 22 tot 37 jaar. Het doel van onze reis is: met de jaarwisseling kamperen in Noorwegen. Als we er 700 kilometer hebben op zitten belanden we in Kolding, een plaats in Denemarken. Het is 18.00 uur, het regent, het stormt en het is koud.

We gaan op zoek naar onderdak. De prijzen zijn hoog. In Scandinavië moet je voor alles ongeveer het drievoudige rekenen van wat je in Nederland gewend bent te betalen. Gelukkig kunnen we wat afdingen; we krijgen zelfs onderdak aangeboden in de vorm van een grote recreatietent, die nu toch niet gebruikt wordt.

De hagel klettert op het tentdoek als om 22.30 uur ieder in zijn slaapzak ligt. Het is doodstil in de tent en het lijkt of iedereen slaapt. We zijn allemaal erg benieuwd hoe warm of koud we het zullen hebben de komende week. De thermometer en de zaklamp houd ik binnen handbereik. De temperatuur blijft rond het vriespunt schommelen.

Verlatenheid
We raken langzaam aan het idee gewend op te staan. We kopen brood in de campingshop en ontbijten heel relaxed, terwijl rondom ons de hagelstenen het landschap een wit tintje geven. Prachtig! Om 10.00 uur vertrekken we. De zon doet haar best. Het landschap is zacht glooiend. De omgeploegde akkers liggen er kaal en verlaten bij. We passeren de eerste fjord. We stoppen bij een rimpelloos meer. Dennebossen omzomen de verlatenheid. We zijn er stil van. Toeristen zijn nergens te bekennen. Het is 3 graden Celsius als we in Viborg zijn.

Regen
Om zes uur zijn we in Hirsthals. Er worden dia's gemaakt van de wachtende veerboot die ons naar Noorwegen moet brengen. In de bus is het koud, buiten is het ook koud. Als we binnen zijn, gaan we en bloc naar de tax-free shop. We zijn lekker opgewarmd als we na enkele uren afdalen naar de buik van het schip richting bus. We staan vooraan in de rij, dus we mogen als eersten van de boot af.

Het klettert van de regen. Waar zullen we ons hoofd deze nacht neerleggen? De benzinestations zijn lukket (gesloten). We zien een "dierentuin" en besluiten daar eens even te gaan kijken. Het hokje waar je entree moet betalen heeft een brede overstekende rand. Daaronder vinden we met z'n vijven plaats om onze slaapmatjes uit te rollen. Drie mensen proberen in de bus wat te slapen. Half twee is het stil.

Om 07.45 uur is er heerlijk een mok hete thee of koffie en een uur later rijden we naar het tankstation. Nu is het apen (open). (Je leert zo'n reis een aardig mondje Noors.) Daar ontdekken we een fijne wasruimte met warm water.

Warmte
Wat is Noorwegen toch schitterend! De weg is ruw uitgehakt. De kleurschakeringen maken de rotsen tot veelkleurig grijs. We passeren fjorden; zachtjes sneeuwt het... droog. Dan gaan we wandelen. We nemen een glibberig bladerenpad dat omhoog voert. Boven gekomen zien we in de diepte weer de fjord. Koud hebben we het beslist niet, sommigen puffen zelfs van de warmte.

We komen er steeds weer achter deze reis, dat de enige goede remedie tegen kou is: wandelen en klimmen. Veel kleren beperken alleen je bewegingsvrijheid, een kampvuur zorgt dat je het aan een kant gloeiend heet hebt en aan de andere kant ijskoud.

Noors/Hollands onthaal
We moeten ergens een pakje afgeven, dat vanuit Nederland al is aangekondigd. We worden binnengelaten in de huiskamer van een prachtig Noors huis. De gastvrouw, ze is 76 jaar, verdwijnt met haar dochter naar boven. Een zoon komt gezellig in de huiskamer met ons praten. Hij heeft een door en door Nederlandse naam: Piet.

De familie Van der Zalm, bij wie we hier onthaald worden, komt van oorsprong uit Nederland. De kinderen van deze mensen zijn wel Noors opgevoed, maar spreken ook Nederlands. De gastvrouw komt beneden. Ze zegt: „Voordat jullie mee naar boven gaan moet ik eerst nog wat vertellen. We nodigen jullie uit voor een Noorse koffietafel. Dat houdt niet in een kopje koffie met wat erbij, maar het is meer een maaltijd. Je mag net zoveel eten als je wilt. Gaan jullie mee naar boven?"

We klimmen achter haar aan de brede grenen trappen op. Als ik de kamer binnenstap, word ik helemaal stil. Een grote ovalen tafel staat gedekt alsof er hoge gasten verwacht worden. Zachtgroene kaarsen staan te branden in zilveren drie-armige kandelaars. Zachtgroene servetten liggen naast onze gebaksschoteltjes en koffiekopjes. In het servies komt dezelfde zachtgroene tint terug van de accessoires. De vlammetjes van de kaarsen weerspiegelen zich in de zilveren koffiekan.

Aan de andere kant van de tafel staat een bijbehorend, glanzend gepoetst roomstelletje. Tussen al deze voorwerpen staan... taarten. Taarten in allerlei vormen, soorten en smaken. Schalen met koekjes, cakes en gebak. Slagroom, amandelcake in een torentje van ringen, flinterdunne speculaaskoekjes, cheesecake, een soort monchoutaart, kerstbrood met roomboter.

Niet te snel
Onze bergschoenen hebben we bij de voordeur in het halletje achtergelaten. Daar staan we dan: op onze sokken, in spijkergoed, ietwat verwaaid, met de lucht van de net verorberde soep nog om ons heen. Voor ons die prachtig gedekte tafel met aan het hoofd de 80-jarige gastheer. De koffie wordt rondgedeeld uit de zilveren kan en de gastvrouw wenst ons "eet smakelijk" toe. Met de toevoeging niet te snel te eten, omdat je dan minder op kunt!

Uit ons hart
We voelen ons volkomen op ons gemak, hoewel we in onze plunje eigenlijk niet bij de situatie passen. Ik kan heel wat leren hier, alleen al van de vorm waarin mevrouw Van der Zalm haar gastvrijheid giet. Als we dan ook nog in het gastenboek mogen schrijven, komen de complimenten recht uit ons hart.

Piet rijdt ons een eindje voor tot Arendal, waar hij woont. Wij rijden verder langs de zuidkust. Het is glad, het vriest en sneeuwt. In Elvenbakken vinden we onderdak. Het huis is een compromis tussen een jeugdherberg en een Engels bed and breakfast. Gelukkig kunnen we ondanks het taalverschil afdingen.

We hebben hier een zeer luxe weekend: dekbedden, handdoeken, zeep, shampoo en zelfs een badmutsje krijgen we aangeboden. Er zijn twee wc's, een douche en een ligbad! In de loop van de avond heeft iedereen gebadderd of gedouched en zo duiken we schoon en rozig onder het dons. Niet te geloven, we zijn nog maar drie dagen onderweg!

Zondag
Zondag, 30 december. We worden om half negen ruw uit onze slaap gerukt. We hebben allemaal als een blok geslapen. Om negen uur is de laatste ontbijtmogelijkheid, dus we moeten naar beneden. In het midden van de eetzaal staat een lange tafel waar je kunt halen waar je zin in hebt. Muesli, cornflakes, koffie, thee, "kulturmilk", crackers, brood, jam, roomboter en allerlei ombestemde dingen uit Keulse potjes.

We drinken koffie, dan is het tijd om een preek te beluisteren. Ds. Schreuder (Geref. gem.) preekt over Psalm 92. We zijn met een gemêleerd kerkelijk gezelschap: we vertegenwoordigen met z'n achten vier verschillende kerkgenootschappen. Fijn dat er ruimte is voor een gesprek en dat tijdens de discussie die volgt ieders mening wordt gerespecteerd.

Na een kop soep en brood met kerriesalade wordt er een bergwandeling gemaakt. Je komt geen mens tegen en je voelt de grootheid van de natuur. Zelf ben je maar een nietig schepseltje als je de overweldigende schoonheid van het samenspel lucht, water, ijs en rotsen samengesmolten ziet tot een adembenemend panorama. Het vriest en het is spekglad. Hoe zal het morgen gaan?

We eten en daarna luisteren we weer naar een preek; deze keer "zitten" we in de Gereformeerd vrijgemaakte kerk. Onze dominee is nu ds. Siegers.

Kerkje
Oudejaarsdag 1990. Allereerst moeten we de bus schoonkrabben, die dik bevroren is. Hoe zullen we de dag doorbrengen en waar zullen we vanavond de tenten neerzetten? Want kamperen zullen we met Oud en Nieuw! Spannend! We gaan richting Hardanger Vidda. Hoe noordelijker we komen, hoe meer sneeuw er ligt.

Om half drie zien we een schitterende plek om de tenten op te zetten. Eerst maken we een wandeling. Op de terugweg komen we door het dorp. We zien een heel oud kerkje. Binnen brandt er licht. We kloppen aan en een heel vriendelijke koster doet open. We mogen het kerkje bekijken, op de piano en het pijporgeltje spelen, foto's maken en worden uitgenodigd om de volgende morgen de nieuwjaarsdienst bij te wonen.

Oliebollen
Het is 17.00 uur. Nog zeven uren en dan is 1990 voorbij. Na het eten weer wandelen om warm te blijven, daarna eten we brinta. Een van ons heeft een oudejaarspreek meegebracht van ds. Verkade.

Het is volkomen windstil. Op de grond zetten we een paar waxinelichtjes en meegebrachte kaarsen. Het sneeuwt en het is -7 graden Celsius. Zo luisteren we naar de preek. Het is wel koud om een uur stil te zitten!

We maken het beslag voor de oliebollen klaar met de meegebrachte ingrediënten: oliebollenmix, rozijnen en sukade. Het enige probleem is dat ze bij kamertemperatuur moeten rijzen. Weer gaan we wandelen. Vervolgens leggen we op de waxinelichtjes aanmaakhoutjes en wat stammetjes. We krijgen een keurig bescheiden kampvuurtje. Zo loopt het langzaam naar 00.00 uur.

We bakken oliebollen van het beslag dat intussen bij het kampvuur toch wat warmte heeft gekregen. Per keer worden er acht stuks gemaakt, zodat we bij iedere ronde precies allemaal een oliebol hebben. We hebben ook een bus poedersuiker en we zijn er zeker van dat niemand in Nederland zulke lekkere oliebollen heeft als wij.

Twaalf uur
We weten het niet zeker, maar we denken dat het twaalf uur is. De diverse horloges lopen ongelijk en een torenklok kunnen we niet zien. Wat zullen er veel mensen op dit moment aan ons denken en medelijden met ons hebben. Op de tenten ligt zoveel sneeuw dat ze één geworden zijn met de rest van de omgeving...

Dinsdag 1 januari, nieuwjaarsdag, plaats: Nissedal, tijd: 00.00 uur, temperatuur: -9 graden Celsius, 1991. We staan met z'n achten rond het kampvuur. Het schijnsel van de vlammen verlicht onze gezichten. We zijn blij dat we het nieuwe jaar mogen binnengaan. Dit is een jaarwisseling om nooit meer te vergeten!

Iedereen heeft z'n eigen gedachten. Ik denk onder meer aan thuis, waar ze vast ook aan mij denken. Ik denk aan vrienden en vriendinnen en op zo'n moment klimt er ook een gebed op uit je hart. Doordat je met een groep bent wordt je niet lang de tijd gelaten om na te denken. We wensen elkaar een gelukkig nieuwjaar.

Dan wandelen we door een dikke laag sneeuw richting dorp. We hebben geen zaklantaarns nodig, we hebben geen handschoenen aan, we horen geen vuurwerk knallen. Zo'n serene oudejaarsavond zal menigeen in Nederland zich wensen.

Norsk Salme Bok
We slapen in de tenten heerlijk warm. Sommigen prefereren de bus. Enkelen wandelen tot 03.00 uur. Jammer dat je af en toe moet slapen. We staan op, ontbijten en gaan lopend naar de kerk. Het is een Lutherse kerk. De dienst doet erg rooms aan. De dominee heeft een witte toga aan. Er branden kaarsen. Als de dominee begint met zijn preek, verwelkomt hij ons in het Engels.

De voor te lezen bijbelgedeelten vertaalt hij voor ons en iedere paar minuten vat hij zijn preek samen voor ons. We zingen uit het Norsk Salme Bok van Nissedal Kyrkje. Na de kerkdienst krijgt de hele gemeente een hand van de dominee. Enkelen van ons praten even met hem. Hij vertelt ons dat we het treffen, want normaal is het zo'n -20 tot -25 graden Celsius.

Slippen
We rijden zonder problemen weg, maar later, bij wat steile hellingen komen de problemen alsnog. Na lang ploeteren, er stopt zelfs een Noor, raken we ervan overtuigd dat de sneeuwkettingen niet meer in complete staat zijn. Dan maar het busje duwen. Zeven mensen lopen, tenslotte is het een wandelvakantie. Een spekgladde weg, waar we iedere hobbel zwetend passeren.

Ongelooflijk zoals de Noren zich door de bochten laten shppen. Daar hebben wij ons maar niet aan gewaagd. Wat we wel beleven is onvergetelijk. Voor geen geld zou ik deze herinneringen willen missen, maar voor geen geld maak ik weer zo'n reis in deze tijd van het jaar. Het idee dat we daar met -25 graden Celsius zouden moeten rondbanjeren. We hebben wel geboft!

Laatste nacht
De terugreis verliep redelijk voorspoedig, al veranderde de sneeuw spoedig in regen, al kon zelfs de Deense politie ons geen onderdak bezorgen en al sliepen we de laatste nacht in de regen.

Om 06.45 uur word ik gewekt. We ontbijten en onder het genot van een kopje koffie of thee lachen we hartelijk met z'n allen om de chagrijnige woorden die er die nacht gezegd zijn (ben ik blij dat ik heb geslapen). We zijn weer helemaal in een goed humeur als we verder rijden, de laatste kilometers van de in totaal 2700. Vlakbij Denekamp bereiden we ons galgenmaal.

Aardappelen met twee pakjes nasipoeder en twee blikken boontjes. Zo maken we een lekker stamppotje. Iedereen die hiervan rilt begrijpt niet hoe lekker dat wel is. De laatste saroma wordt geklopt. We spreken een datum af voor een reünie. We gaan lekker dat gebakfestijn van familie Van der Zalm nadoen. Iedereen brengt een taart mee en we noemen het gewoon een Noorse koffietafel...

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen