De tijd is er rijp voor

Stukje uit een willekeurig gesprek. „Jij kent die brief niet? Ik heb 'm thuis. Heb je een fax?" „Nee." „Hè, jammer, anders had ik je even een fax kunnen sturen. Treffend staaltje van het bijna verblind raken voor de gewone dingen door het nieuwe. De posterijen werken gelukkig nog gewoon door. De opkomst van de fax is een van de voorbeelden van de overrompelend snelle voortgang der techniek, vooral op het gebied van de telecommunicatie. Telefoneren op zondag doen wij in het algemeen niet, tenzij het absoluut noodzakelijk is. Maar een faxapparaat wordt bij mijn weten zaterdagavond niet uitgeschakeld. Antwoordapparaten ook niet. Zakenrelaties kunnen hun bestellingen dus gewoon op zondag doorgeven.

Draadloos
Ook de draadloze telefoon rukt snel op. Dit irritante ding stelt belangrijke mensen in staat altijd bereikbaar te zijn, tot op het toilet en in vergaderingen toe. De al weer achterhaalde "pieper" liet alleen weten dat je gezocht werd. De draagbare telefoon breekt onmiddellijk in je privacy in, waar je ook bent. In het gezin is het overigens wel een praktisch apparaat. Als je tenminste weet waar hij ligt... Dan hebben we de autotelefoon. In het begin vooral een statussymbool dat liefst zo opvallend mogelijk gebruikt werd. Nu al bijna ingeburgerd. Het bellen met een zaktelefoon vanuit bij voorbeeld een café verleent nog wel een zekere status, maar naarmate het gewoner wordt, zal dat effect verdwijnen. Over een paar jaar is het allemaal net zo gewoon als het vertrouwde toestel in de huiskamer.

Onmisbaar?
Toen dit soort apparaten er nog niet waren, miste niemand ze echt. Nu ze er eenmaal zijn, vinden gebruikers eigenlijk dat ze onmisbaar zijn. Anderen lachen daar (nog) om. Maar wie vraagt zich niet af hoe kantoren en bedrijven vroeger toch gefunctioneerd hebben zonder kopieermachine en telefoon? Wij worden steeds meer ingekapseld door de techniek. Dat is een doorgaand proces, dat niet te stuiten is. Men zegt wel dat de tijd rijp moet zijn voor bepaalde uitvindingen en ontwikkelingen. Goed beschouwd een vreemde uitdrukking, want de tijd is een abstract begrip, dat niet (g)rijpbaar is. De mensen die in een bepaalde tijd leven zijn er blijkbaar rijp voor. Maar door wie worden ze rijp gemaakt? Komt dat nu allemaal door de "tijdgeest", zoals we dat zo mooi verwoorden? Dat begrip wordt wel eens gebruikt om bepaalde dingen uit het verleden min of meer goed te praten. „Dat deed men nu eenmaal in die tijd." Of het feit als zodanig wordt wel veroordeeld, maar "de tijd" krijgt de schuld: „Het was een boze tijd." Maar het is niet juist om de mens af te schilderen als een willoos slachtoffer van de tijdgeest. Vrijwel iedereen denkt dat hij handelt zoals hij zelf wil, of zoals hij meent te moeten handelen volgens bepaalde normen. Maar hij vergeet al gauw dat hij constant wordt beïnvloed door wat hij leest, ziet en hoort. De tijdgeest is geen zelfstandig fenomeen, maar het is een optelsom van wat miljoenen kleine geesten denken, vinden, zeggen en schrijven. Het gros zal niet gauw zelf met iets nieuws komen, want in wezen is de mens heel volgzaam. Bijna niemand wil graag een buitenbeentje zijn. Maar er hoeft maar een enkele "grote geest" te zijn die voldoende invloed heeft op de tijdgeest, of het roer gaat om. In het gunstigste geval is er dan alleen maar een tijdelijke trend geboren. Zoals je nu bij voorbeeld overal dinosaurussen op ziet duiken. Omdat een Amerikaanse fdm laat zien wat er zou gebeuren als de mens uit een fossiel ei een dinosaurus tot leven zou kunnen wekken. Pure fantasie, en wetenschappelijk volstrekt onmogelijk, maar blijkbaar zo aansprekend dat er een enorme dino-rage is ontstaan.

Decemberwarmte
Dat de decembermaand gezellig moet zijn, met veel lichtjes, sfeer en pakjes, is ook een trend, maar wel een onverwoestbare. De trend van dit moment is een verschuiving van Sinterklaas naar Kerst. Bepaald door de commercie. En de klant schuift braaf mee. Een heel andere, levensgevaarlijke trend: Doodzieke mensen moet je een waardig sterven gunnen. Op het tijdstip dat ze zelf kiezen. Of: elke verbintenis tussen twee mensen is goed, als trouw maar de basis is. De tijdgeest kan ook taboes doorbreken. Een paar jaar geleden mocht je absoluut niets ten nadele van buitenlanders hardop zeggen. Dan kreeg je direct het etiket "racist" opgeplakt. Nu hoor en lees je steeds vaker: „Nederland raakt echt vol, we kunnen er eigenlijk geen buitenlanders meer bij hebben. In ieder geval niet bij mij in de buurt." Niemand wil graag als racistisch te boek staan, maar zodra er anonieme enquêtes worden gehouden, blijkt dat heel veel mensen wel degelijk een aversie hebben tegen gekleurde "medelanders". Nog even en "men" vindt dat allochtonen hier eigenlijk niet horen. Dan ben je geen aanhanger van Janmaat als je dat hardop zegt, maar vertolk je de heersende mening. Dat is geen kwestie van een democratische meerderheid van stemmen. Want als er gestemd wordt, zijn de meningen al gevormd. Door de tijdgeest. Die op zijn beurt weer gevoed wordt door de media.

Wapenrusting
Het is Adventstijd. De tijd is weer rijp voor dennegroen en lichtjes, maar ook voor adventspreken en kerstbijeenkomsten van velerlei aard. We herdenken de komst van Christus in het vlees. Was de tijd tweeduizend jaar geleden rijp voor Zijn komst? In Gods oog wel. Maar vanuit de mensen gezien bepaald niet. Is Christus nu welkom op aarde? In ons hart? De tijd lijkt wel steeds meer te rijpen voor Zijn wederkomst. De wereld maakt zich rijp voor het oordeel, zeggen we dan. Laten we dan niet te gemakkelijk kerk en wereld scheiden. Alsof reformatorische mensen die zich niet bekeren niet in hetzelfde oordeel zullen komen. De tijdgeest. Een ongrijpbaar fenomeen, aan wiens invloed niemand zich kan onttrekken. Gestuurd en gebruikt door de duivel, om steeds meer mensen van God en Zijn dienst af te trekken. De enige manier om de tijdgeest te weerstaan is de wapenrusting Gods, het schild des geloofs en het zwaard des Geestes, hetwelk is Gods Woord.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen