Uit Hongarije en Slavonië.

Waarschijnlijk zullen de geachte lezers van dit Blad wel met belangstelling het besluit vernemen, hetwelk een deel der gereformeerde Kerk van Hongarije (de Superintendentie van den Donau) tegen het einde van het verloopen jaar genomen heeft. Met dat zonderlinge besluit staat dit deel der gereformeerde Kerk van Hongarije , of liever der algemeene gereformeerde Kerk, voorzeker alleen..
Het Senioraat van Pest deed, bij de laatste vergadering der Superintendentie van den Donau te Budapest, het voorstel om den hulppredikant het huwelijk te verbieden, omdat daaruit vele bezwaren voor de vergadering der Superintendentie, voor den Superintendent, aan wien de verplaatsing der hulppredikers overgelaten is, alsmede voor de afzonderlijke Gemeenten voortvloeiden, j a , omdat het voor de hulppredikers zeiven hoogst nadeelig was, daar zij zulke groote uitgaven op zich namen — vrouw en kinderen te onderhouden — waartoe zij bij hunne uiterste beperkte inkomsten onmogelijk in staat zijn. (Behalve verpleging in de pastorie, die evenwel uitsluitend persoonlijk is, heeft in de Superintendentie van den Donau een hulpprediker een j a a r l i j k s salaris van 40 tot 100 Oostenrijksche gulden.) Indien nochtans de hulppredikers in wreerwil van het verbod zich in het huwelijk begeven, dan zijn zij uit de rij vau hulppredikers van het district eenvoudig te schrappen, d. i. zij krijgen geene hulppredikersplaats.
Op dit schriftelijk ingediend voorstel van het Pester-Senioraat volgde in de zitting der Superintendentieaal-vergadering een heftige strijd. Te vergeefs werd er op gewezen, dat zulk een voorstel in tegenspraak was met de Heilige Schrift en de protestantsche vrijheid; liet voorstel kreeg kracht van wet voor de geheele Superintendentie van den Donau, met deze wijziging evenwel, dat dit verbod om te trouwen niet geldig .zou zijn voor zoodanige hulppredikers, die ook schoolonderwijzers zijn en dientengevolge eene ruimere jaarwedde genieten, maar alleen voor hen, die s l e c h t s hulppredikers zijn en dus geene andere inkomsten hebben.
Deze vorm van celibaat bestond overigens reeds vroeger in de gereformeerde Kerk van Hongarije, want de kommerlijke .toestand der hulppredikers veroorloofde hun niet in den echt t e treden. Moeilijk is het hierin verbetering te brengen.
Het hulppredikerschap is hier te lande onmisbaar, ten eerste, wegens de groote uitbreiding der Gemeenten en ten tweede, omdat de predikanten geen pensioen erlangen, wanneer zij oud «n voor de bediening ongeschikt worden.
Er worde hierbij vermeld, dat de kwestie van het celibaat "bij de overige vier Superintendentiën zelfs niet aangeroerd is geworden.
Nadat de bisschop der Unitariërs (Socinianen) in Zevenbergen oiit de Hongaarsche Yereeniging voor protestantsche geschriften getreden is, en hij waarschijnlijk ook door de overige Unitariërs, leeraren en gemeenteleden, gevolgd zal worden, zoodat de leden dezer Yereeniging enkel Gereformeerden en Lutherschen zullen zijn, kan de strijd als bijgelegd beschouwd worden, die tusschen de Superintendentiën van den Donau en de Theiss (gene zijde der Theiss) juist over het opnemen der Unitariërs in deze Vereeniging losbrak, en reeds zulk een hevig karakter aannam, dat de Superintendentie van over de Theiss de gemeenschap aan deze Vereeniging opzeide en afzonderlijk eene „Calvijn-vereeniging" wilde oprichten. Yeel goeds kunnen evenwel zij, die aan het Woord Gods onvoorwaardelijk vasthouden, van deze Vereeniging niet verwachten, dewijl zeer verschillende bestanddeelen ook binnen de gereformeerde en de luthersche Kerk in deze Vereeniging samenwerken.
Drie professoren der gereformeerde theologie — te Debreczin, Budapest en Nagy-Enyed — werden binnen een kort tijdsverloop door den dood weggerukt. De eene was nog jong, de beide anderen waren in de kracht des levens. Wat evenwel opmerkelijk is: alle drie stierven in het krankzinnigengesticht!
Debreczin kreeg Lic. Joseph Erdös tot professor, eenen trouwen leerling van den Weener hoogleeraar Dr. Ed. Böhl, die reeds sedert vele jaren tot grooten zegen voor Oostenrijk en Hongarije werkzaam is.
Onder de godgeleerde tijdschriften staat nog altijd het Budapester „Protestantsche Kerk- en Schoolblad" vooraan. De redactie nam weder eene jeugdiger kracht in zich op. Het is alles behalve een gereformeerd Blad. Het Debrecziner „Kerkblad" is vrij goed; het gereformeerde komt daarin menigmaal te voorschijn. Het tijdschrift „Szabad egyhaz", dat de banier der gereformeerde leer moedig omhoog houdt, vindt helaas weinig aftrek.
Onlangs werd in den Hongaarschen Rijksdag te Budapest de Kroatisch-Slavonische minister geïnterpelleerd over de achteruitzetting dergenen, die uit Hongarije overgekomen zijn. In de interpellatie werd er inzonderheid op gewezen, dat de overgekomenen in de inrichting hunner scholen belemmering ondervinden. Wij in dit land gevoelen, hoe rechtmatig dit bezwaar is ingebracht. De Heere zie onze ellende in genade aan, want de dagelijks terugkeerende bezorgdheid voor onze gereformeerde scholen grijpt ons aan als eene krankheid.
Een volgende maal, zoo God wil, zal ik over onze vreemde kinderen schrijven. Wij hebben er, Gode zij dank, reeds vijftien.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen