Correspondentie

Uit Noord-Duitschland — Op kerkelijk gebied ziet het er niet verblijdend uit. De Evangelische kerken zuchten zeer onder den schier ondraaglijken last der staats voogdij, die thans vooral in Pruisen uitgeoefend wordt, waar de Gemeenten niet eens meer bij machte zijn om van de Gemeenteleden eene kerkelijke bijdrage te vorderen, zonder telkens goedkeuring te vragen aan de wereldlijke overheid. En de Roomsche Kerk is in het bezit van volkomen vrijheid! Het uitzicht op den terugkeer der Jezuïeten, zoowel als de onverschilligheid van vele Evangelische vorsten van onze dagen jegens hunne Kerk, heeft in den laatsten tijd velen zeer ontstemd. Niet lang geleden nog huwde de Prins van Solms-Braunfels met eene Roomsche; zoo ook een Isenburgsche Prins en de Erfprins van Luxemburg; en nu weêr is het huwelijk van den Gereformeerden Prins van Lippe te Bückeburg, eveneens met eene Roomsche, aanstaande. Dat door zulke huwelijken Rome slechts gebaat wordt, bewijst de ondervinding genoegzaam. Aan het volk wordt het onverantwoordelijkste voorbeeld van onverschilligheid omtrent de Belijdenis gegeven.
Voor de Gereformeerden verschijnt, te beginnen met 1 Januari 1894, in de plaats van de Elberfelder Reformirte Kirchenzeitung eene nieuwe Reformirte Kirchenzeitung te Berlijn, geredigeerd door Prof. Muller te Erlangen. Zij wil, volgens het prospectus meer bevorderlijk zijn aan wetenschappelijke doeleinden, d. i. het streven der moderne richtingen recht laten wedervaren. Het Gereformeerd karakter wil zij behouden en zich naar de Belijdenis der Duitsche Gereformeerde Kerk en den Heidelbergschen Catechismus richten. Maar wij moeten voorloopig, afgaande op de ervaringen der laatste jaren, er sterk aan twijfelen, of er een recht verstaan van den Heidelberger zal zijn. Want velen spreken over den Heidelbergschen Catechismus, doch leggen hem geheel verkeerd uit; ovenzoo spreekt men van Zwingli en Calvijn, maar den kern hunner leer, de eeuwige verkiezing der genade, haat men naar het voorbeeld der Unionisten Heppe en Ebrard, die het Gereformeerde Duitschland, bepaalde kringen, uitgezonderd, die zich niet door hen lieten bedriegen, de oogen hebben verblind.

TROOSTELOOZE DUISTERNIS. (Uit Galioië.)

I n het nu weldra afgeloopen jaar kon men bij gelegenheid van het jubilé des pausen het opperhoofd der Roomsche Kerk in de dagbladen verheerlijkt of aangeduid zien met den naam van „licht des hemels". Dat dit „licht des hemels" intusschen niets dan duisternis is, en dat alleen zij, die het waarachtige „Licht der wereld" niet willen, het gewaande „licht des hemels" een licht kunnen noemen, blijkt wel uit den stikdonkeren nacht van bijgeloof, waarin die landen en gewesten zijn gehuld, welker bewoners opzien naar de „hoer", die aan den Tiber stoelt, in stede van op te zien naar de Ster, Die uit Jakob is opgegaan. (Zie Num. 24.) Wij denken hierbij inzonderheid aan Galicië, waar het waarachtige Licht nog slechts schaars in de duisternis schijnt, doch genoegzaam, om reeds het woord van den Evangelist Johannes te zien bewaarheid: „De duisternis heeft hetzelve niet begrepen '. Eenige bijzonderheden ') mogen het gezegde toelichten.
Te Gillershof, eene Duitsche kolonie, bestaat eene Gereformeerde Gemeente, die o. a. in het bezit is van eene confessioneele school, welke zelfs van buiten bezocht wordt. Een der buiten wonende leerlingen verloor op den terugweg zijn Duitsch Nieuw Testament. Een Poolsch schoolkind yond het en gaf het aan zijnen onderwijzer, eenen kapelaan. Zoodra deze zag, wat hij in zijne handen had, riep hij uit: „Weg, duivel!" en wierp het vol afgrijzen van zich. Daarop verklaarde hij den kinderen, dat het een Luthersch boek was, dat niet dan slechte dingen bevatte, liet voor de oogen der verbaasde leerlingen op den vloer van het schoolvertrek een vuurtje aanleggen en verbrandde het Testament, waarna hij zich nog een bekken met water liet brengen, ten einde als een nieuwerwetsche Pilatus zijne handen te wasschen!
Gillershof ligt in de nabijheid van de stad Lezajsk, alwaar de Poolsche burgers en vooral de geestelijkheid zich door eenen bitteren Protestanten-haat onderscheiden. Te Lezajsk nu is eene in vier klassen ingedeelde stadsschool, die met de confessioneele dorpsschool van Gillershof, welke slechts ééne klasse telt, niet kan concurreeren. Gegoede Joden en ook Polen zenden hunne kinderen ten minste een of twee jaren naar genoemde school. Ook vele Poolsche boeren zouden gaarne dit voorbeeld volgen, indien zij niet de woede der geestelijken hadden te duchten. Dezen namelijk veroorlooven zich op den kansel allerlei hatelijke uitingen, zoo ten aanzien van Lutherschen als van Calvinisten, en bezweren de ouders, hunne kinren niet naar Gillershof te zenden, zeggende, dat die zulks doen, met den eenen voet in de hel staan.
Hoe diep het bijgeloof in de Roomsche bewoners van dit arme land steekt, blijkt ten duidelijkste uit de recepten tegen krankheden, recepten die algemeen geprezen en aanbevolen worden en waarvan wij hier een drietal laten volgen:
T e g e n t a n d - of k i e s p i j n . Men ga naar een kerkhof en hale van daar een stuk hout van eene vermolmde lijkkist. Tehuis gekomen verbrande men het en berooke terdege het tandvleesch. Probatum est!
T e g e n o n b e k e n d e k r a n k h e i d v a n k i n d e r e n . Kan de moeder niet begrijpen, waarom haar kind onophoudelijk schreit, dan neme zij het kind en loope er te middernacht dwars meê over den weg en bidde drie onze-Vader's. Helpt dat niet, dan houde zij het te middernacht het venster uit. En helpt ook dit niet, dan kruipe zij op handen en voeten van den eenen hoek der kamer naar den anderen, tot het kind stil wordt.
T e g e n d r o n k e n s c h a p . De vrouw van den dronkaard neme een eendestrot en vuile dat met water. Na eenige dagen neme zij dat water en vermenge het met brandewijn en geve het haren man te drinken. Eerst later moet zij hem zeggen, wat voor drank hij gebruikt heeft. Arm Galicië!

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen