De bouw van de Bethlehemskerk der Gereformeerde Gemeente te Brünn.

Het zal den lezers van het Amst. Zondagsblad, die zich onze •collectereis van 1892 nog zullen herinneren, zeker ten hoogste verblijden, dat de nakomelingen der voormalige Broederuniteit te Brünn eene kerk bouwen, in de hoofdstad des lands dus, waar de Uniteit den grootsten aanhang bezat. De beroemdste mannen, die zij onder haro leden telde, zooals Joh. Blahoslav, die het Nieuwe Testament in het Boheemsch vertaalde, Georg Strejc, die de Psalmen voor kerkelijk gebruik berijmde in de Boheemsclie taal, de wereldberoemde Joh. Amos Comenius waren immers Moraviërs. De beste scholen had do Uniteit in Moravië, het belangrijkste letterkundig werk der Uniteit, de Kralitzer Bijbel, ontstond op Moravi- «chen bodem. Het is echter wel bekend, dat de Uniteit in den tijd der tegenrefornip. tie op het hevigst vervolgd werd; er •was den vijanden alles aan gelegen, alle zoogenaamde ketterij vooral in Moravië uit te roeien. In steden, •die vroeger geheel en al aan de zijde der Uniteit stonden, bleef tot den tijd der tolerantie niet één harer leden over; evenzoo bleef er in dorpen in de vruchtbaarste streken van Moravië, waar vroeger de Broederuniteit sterk vertegenwoordigd was, schier geen spoor van haar over. Bijna niet anders dan in de arme bergstreken van het westelijk gedeelte van Moravië en in de armste streken van het oostelijk gedeelte bleven enkele overblijfselen der Uniteit bewaard. Als thans de nakomelingen der Broeders uit hunne schuilhoeken te voorschijn komen en in de steden „Predigtstationen" en Gemeenten stichten, dan is dat een verblijdend verschijnsel; nog verblijdender is het, •dat zij zelfs in de hoofdstad van Moravië eene kerkelijke Gemeente stichten en eene eigene kerk bouwen.
Dat wij te Brünn roeds zoover gevorderd zijn, is niet door onze kracht of verdienste, maar enkel en alleen door Gods genade eu kracht; het is inderdaad een wonder voor onze oogen.
De medeleden onzer Diaspora-Gemeente zijn bijna allen onbemiddelde menschen, arme handwerkslieden, gezellen, daglooners, dienstmeisjes, leerlingen enz. Wij zouden het uit onszelven niet gewaagd hebben, eene kerk te bouwen, indien niet God Zelf ons door de omstandigheden er toe gedreven liad, en wij ons niet hadden verlaten op Zijne macht, die zich bij ons zoo dikwijls genadiglijk heeft betoond.
In zielenaantal neemt onze Gemeente voortdurend toe; in het jaar 1893 werd zij met ongeveer 48 zielen vermeerderd, zoodat zij bij het einde van dat jaar 609 leden telde. Het getal dergeneu, die de prediking volgen, wordt steeds grooter; ook velen, die niet tot do Gemeente behooren, bezoeken de bijeenkomsten. De voor de godsdienstoefeningen gehuurde zaal met aangrenzende kamer is reeds lang niet meer voldoende; dikwijls moeten er menschen teruggaan, omdat zij geene plaats meer kunnen krijgen, of er zijn er, die de zaal moeten verlaten om de verstikkende lucht, vooral in den zomer. En zoo lijdt onze Gemeente zeer. Wel hebben wij ook in alle voorsteden van Brünn Zondagsscholen opgericht t maar zij kunnen toch niet de kerk vervangen, hoewel zij overigens zeer goede vruchten opleveren.
Wij hebben alleszins behoefte aan een groot, ruim, luchtig lokaal, als ten minste onze Gemeente niet zal afnemen, maar wassen en toenemen.
Het is echter niet gemakkelijk, te Brünn zulk een lokaal te vinden, en al was het ook te vinden, dan zou toch de huurprijs te hoog zijn.
Voor twee jaren waren wij in de gelegenheid, zulk eene zaal te huren, maar men vroeg daarvoor en voor de predikantswoning 1200 florijnen 'sjaars. De Gemeente kon niet besluiten, eene zoo groote huursom te betalen.
Onze Gemeente verlangde daarom zeer naar een eigen huis.
Na de ervaringen, die wij in den laatsten tijd opdeden, achtten wij het niet goed, slechts een huis te koopen en daarin eene groote zaal in te richten voor het houden der godsdienstoefeningen, zooals wij eerst van plan waren, maar het kwam ons noodig en nuttig voor, terstond eene behoorlijke kerk van voldoende grootte te bouwen. Het plan was goed, maar tot de volvoering ontbrak het geld. IIet voornaamste en tevens het moeilijkste was een geschikt en goedkoop bouwterrein te vinden.
Maar God Zelf zorgde er voor, dat wij er werkelijk zoo een vonden. Het is een 16 A. 89,6 c.A. groote tuin, op eene tot dusver bjjna vergeten maar voor ons doel zeer geschikte plaats.
Het ligt namelijk op de zuidelijke helling van den „Spielberg'' (Spielberggasse No. 6), nabij het centrum der stad, in eene stille buurt, omringd door andere tuinen, en zoo voordeelig, dat onze kerk met het front door de korte zijstraat (Spielberggasse) in eene hoofdstraat (Backergasse) zal zien. De ligging is hoog en gezond. Voor het bouwterrein en een klein huis met één verdieping hebben wij 10500 florijnen betaald. Het bouwen der kerk en de meubeleering, het verbouwen van het bestaande huis en de verandering daarvan in eene pastorie, de aanleg van waterleiding en afwatering zal alles samengenomen 23500 florijnen kosten; dus zal ons kerk, pastorie en tuin samen op 34000 florijnen komen. Als men bedenkt, dat wij anders in het midden der stad niet eens het bouwterrein alleen voor 34000 florijnen hadden kunnen krijgen, dan is het werkelijk een wonder, dat wij voor dezen prijs kerk en pastorie met tuin hebben. Voorzeker, dit is niet bij geval, en wij zien hierin dan ook eene beschikking van onzen getrouwen God, Die al onze nooden en behoeften kent, ons reeds zoo menigmaal uitkomst gaf en ons tot hiertoe heeft geholpen.
Bij alle zuinigheid, waarmede wij in de gegeven omstandigheden het bouwen hebben ondernomen, zal onze kerk toch sierlijk en ruim zijn. Van voren komt een mooi voorportaal, achter de kerk eene cateehiseerkamer. Boven den hoofdingang wordt geplaatst het opschrift „My kazerne Krista", d. i : Wij prediken Christus. Het ruim der kerk zelve zal 19 M. lang, 12 M. 10 c.M breed en van den vloer tot het dak meer dan 8 M. hoog worden. Zes ijzeren pilaren zullen de zoldering en ten deele ook het bintwerk dragen. Er zullen beneden 342 zitplaatsen zijn. Als het op den duur noodig zal blijken te zijn, kunnen er langs drie zijwanden der kerk gaanderijen gemaakt worden, waardoor ruimte voor minstens 200 zitplaatsen wordt verkregen.
Het uitwendig aanzien der kerk zal slechts in zooverre van bovenstaande afbeelding verschillen, dat het voorportaal sierlijker, en het torentje niet van gemetselden steen, maar van hout, spitser en hooger zal worden. Alles te zamen moet uiterlijk 1 Mei 1895 geheel klaar zijn, want dan vervalt het loopende huurcontract.
Waarlijk, wij verkrijgen veel voor betrekkelijk zoo weinig geld, en toch was het bij onze armoede te veel gewaagd; het bouwterrein hebben wij wel contant betaald, maar voor den bouw restten ons slechts 2000 florijnen. Het is dus geen wonder, dat de kerkelijke besturen met hunne toestemming tot den bouw aarzelden. Na deze te hebben verkregen, zijn wij dan ook met vreeze en beven begonnen te bouwen, maar toch in het vaste vertrouwen, dat God ons ook verder zal helpen en ons in deze zoo gewichtige zaak niet te schande zal laten worden. Wij hopen, dat wij aan kerkcollecten, liefdegaven en bijdragen nog 3000 florijnen zullen ontvangen, vóór het werk geëindigd is; 5000 fl. denken wij te leenen tegen 4 % , 3500 fl. zal de aannemer, Gottlob Alber uit Briinn, ons voorloopig laten houden tegen 4 °/0 rente; de overige 10 000 fl. zullen wij zien te krijgen uit rentelooze aandeelen van 5 e n l 0 f l . , waarvan de inschrijving reeds 5 Mei 11. werd opengesteld. Te beginnen met 1896 zullen er jaarlijks op 1 October voor 400 fl. aan aandeelen ter betaling worden uitgeloot.
Wie dus onze Gemeente geld wil leenen op schuldbekentenissen, zal mettertijd het geld terugontvangen, alleen de rente komt der Gemeente ten goede. Wie eene schuldbekentenis van 5 fl. koopt, schenkt aan onze Gemeente (bij 4 °/0) jaarlijks 20 kreuzer, totdat zijn aandeel ter betaling wordt uitgeloot; wie eene schuldbekentenis van 10 tl. koopt, geeft jaarlijks 40 kreuzer. ledereen kan deze kleine som licht opofferen, en het zal onzer Gemeente zeer dienstig zijn.
Werden de aandeelen niet uitverkocht, dan zou onze Gemeente in groote verlegenheid komen. Wij verzoeken u dus, geliefde Broeders en Zusters, naar uw vermogen in dit werk der liefde te helpen. Vooral dankbaar zouden wij zijn, zoo er invloedrijke personen waren, die zich met den verkoop der aandeelen wilden belasten.
Bovendien veroorloven wij het ons, geliefde Broeders en Zusters in het geloof, u op het hart te drukken, ons toch met uwe liefdegaven te helpen, en voor ons te bidden, opdat wij niet slechts voor het uitwendige, maar ook naar het inwendige, in het geloof van Jesus Christus, wassen en toenemen.
Wat men voor onze Gemeente wil afzonderen, verzoeken wij te doen toekomen aan de Vereeniging, genaamd Ondersteuningskas voor Gereformeerde Gemeenten in Bohemen en Moravië, (goedgekeurd bij Koninklijk Besluit van den 4den Juni 1894, No. 32), welker Voorzitter, Ds. H. A. J. Lütge te Amsterdam, gaarne de gelden voor ons in ontvangst zal willen nemen.
Aan allen, die ons in vorige jaren en vooral in den laatsten tijd hunne liefde betoonden, betuigen wij bij dezen onzen hartelijken dank.
Al onze hoop vestigen wij op den Heere, want wij weten, dat Hij de werken Zijner handen nooit laat varen.
Met vreeze zien wij de toekomst te gemoet, doch wij zijn overtuigd, dat onze v r e e s eindelijk zal plaats maken voor het vroolijk gejuich: „Looft den Heere, want Hij is goed, want Zijne goedertierenheid is in der eeuwigheid!"

Ds. W. POKORNÝ,
Voorzitter van den Kerkeraad der Geref. Diaspora-Gemeente te Brünn.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen