Om de oude wereldzee - pagina 271
Het raadsel van den Islam - Het land der Pharao's - Soedan - De Hellenen - Sicilie - Het protectoraat van Tunis - De Algerijnsche kolonie - Marokko - Spanje - Portugal
DE HELLENEN.
247
dan in Griekenland haar triomf vierde, was niet denkbaar, en toch was aan dit volk door hooge geestesgaven, door denkhartstocht en door schoonheidspassie zulk een onuitdelgbaar
individualistische ontwikkeling
eenheidsbesef ingeschapen, dat er nu nog geen volk buiten Israël
waarin zoo sterk
is,
onder de Grieken dit eenheidsbesef te midden
als
Griekenland gevoelde van oudsher
der diaspora nawerkt.
zijn
hooge
roeping voor de verheffing van het menschelijke in ons menschelijk geslacht, en hoe innig en diep-nationaal de grondtrek
ook was, de Griek en de Griek alleen heeft nationaal
besef het
van
bestaan
zijn
van
in de diepte
zijn
waarachtig, het classiek menschelijke gegrepen.
Vandaar dat de Griek èn op het gebied van het denkeu èu op het tei'rein van de kunst toongevend voor alle eeuwen is opgetreden
breede
en nog steeds de leermeester van
alle
komende geslachten
voor onze verhouding tot de eeuwige dingen.
Maar wel voor ons
uit Palestina opgegaan. gelijk het
binnen het perk van ons
De grondtrekken van
alle
Daarover
denk- en kunstvormen, gelijk ze
schepping in ons menschelijk leven waren gelegd,
religie allengs
onder
alle
het licht
is
eindig menschelijk leven,
volk
om
wordt.
tijdelijk aanzijn doorleefd
gevonden en aan het hcht gebracht; en
Niet
is.
zelfs
zijn in
bij
onze
Griekenland
toen de Christelijke
de oude wereldzee haar schitterenden
triomf vierde, hielp het Helleensche kunstschoon haar de kathedralen
bouwen en
reikte het Grieksche
denken haar het stramien
uit,
waarop
de bloem der Goddelijke Wijsheid zou geborduurd worden. Aan Griekenland was de Bijzantijnsche
stijl
ontleend, ook al
was het de Romein
die
den machtigen koepelbouw aan de Grieksche orde had toegevoegd.
De
Basiliek-stijl
was van gelijken oorsprong, en wat eigenaardig stempel de Islam ook op den moskeebouw afdrukte, toch was ook in dien bouw de Basiliek-stijl in
zijn rechtlijnigen,
en de Bijzantijnsche
stijl
in zijn
licht herkenbaar. Kleine schakeeringen mochten bij aan Babyion, Lydië en Egypte herinneren, de grondtrekken
centraal-bouw dit alles
bleven toch Grieksch van oorsprong. De Roraaansche
stijl,
die in de
eeuw opkwam, vertoonde gelijke herkomst, en toen de Christelijke geest in de 12e eeuw de Gotiek vond, om rijker en inniger nog zijn hemelsche stemming uit te drukken, voerde toch ook in deze prachtige lOö
Gotiek de oud-Grieksche grondtrek den boventoon.
nog deed de Renaissance opleven en
bracht
het
in de 15e
KJrachtiger zelfs
eeuw dezen zuiveren grondtrek
Humanisme voor de algemeene
cultuur ons
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 1907
Abraham Kuyper Collection | 590 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van dinsdag 1 januari 1907
Abraham Kuyper Collection | 590 Pagina's