Dicaten dogmatiek. Locus de Deo - pagina 818

Locus DE Deo (Pars Tertia).

128

tegenstelling

eene grens tusschen

er

is

God

en Zijn schepsel, die teweegbrengt,

dat nooit de causaliteit van zonde, aan het schepsel eigen, op

God kan worden

overgebracht.

Er

VII.

omtrent

is

het

reeds dikwijls ons tegengeworpen, dat de leer der Heilige Schrift

weg opvoert van

ons den

besluit

Fatalisme, daarom

moeten we ten

slotte

Determinisme

het

of

nog wijzen op de onderscheiding

tusschen die twee en daarbij letten op de Schriftuurlijke leer van het besluit. 10. Fatalisme is de voorstelling, dat er een ongekend iets is, waaraan men

naam van noodlot

den is

en dat eigenlijk de groote macht

geeft,

God

het fatum dat staat boven

;

Hij

en menschen.

God

is

nu en dan dat fatum breekt, maar overigens gaat die blinde

heel den

kosmos

te

róy^n voort,

beheerschen.

Bij

die voorstelling

a.

dat

b.

dat

men men

de wereld

in

wel zoo machtig, dat

intusschen dan nog tweeërlei mogelijkheid

is

het zich voorstelt als iets ongekends,

waaraan

niets te

het zich persoonlijk gaat denken, en in dit geval

doen

is,

of

wordt het dan

geïdentificeerd met den

Satan; dan komt er op Satansdienst, om door allerlei middelen dat gepersonificeerde noodlot gunstig voor zich te stemmen. Geheel de duivelsdienst in de middeleeuwen met de zoogenaamde zwarte mis en het zielverkoopen, waarbij aan dat noodlot bloedige offeranden werden geofferd,

was voortgekomen

uit

datgeloof aan het blinde noodlot. Evenals

wereld oudtijds, denkt men het zich

in

de Grieksche

de tegenwoordige samenleving

in

als

een

naam van de fortuin boven God aangebeden en bewierookt (denk aan de speelholen te Monte Carlo, Ostende etc). Daarom blind

noodlot,

onder

den

verfoeien wij alle spel, zooals het kaartspel, het spelen in loterijen enz., waarin

de uitkomst niet het gevolg

van menschelijke vindingrijkheid.

is

Welke

overeenkomst

heeft

nu dat fatalisme met Gods

blind, en

Gods Raad de

uiting

van een

Veel verleidelijker

20.

voorkomt.

stellen

van

Wezen

het Determinisme, dat

is

in

besluit.

Het

lot

is

Zijne vrijmacht

ook weer onder twee vormen

is

een determinisme, dat

a.

het

Het

heerlijk

God

determineert en Zijne vrijmacht vernietigt

de lex aeterna, eene wet, die boven

God zou

staan en

in

Hem

dwong om b.

Zijn besluit te maken. Een andere vorm, waaronder het voorkomt

deterministisch natuurlijk alles

nisme

wat

is,

d.

w.

z.

dat

leven wordt opgeheven.

het

Er

is

onderscheid is

deze, dat het besluit zelf

tusschen

determinisme

in

het

zedelijk

de natuurwetten,

naar vaste natuurregelen gaat, en diezelfde regel

stelt

en in

het determi-

ook voor het geestelijke leven de geestelijke wetenschappen moeten behandeld worden naar de methode der natuurwetenschappen. Die poging om het geestelijke leven te physicieeren moest het leven Gods ;

j f

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen