Dictaten dogmatiek. Locus de Magistratu, Consummatione Saeculi - pagina 97
college-dictaat van een der studenten
§
De
2.
gratia communi.
69
neiging tot een volmaakter schoon, dan deze wereld ons in aanschouwing en haar
tonenwereld aanbiedt. Hieruit, dat
wansmaak
God door
Gratia
Communis negatief den
en positief het menschelijk geslacht inprent zin voorhet schoone
stuit
Gods
en verwantschap voor het hooge ideaal van
heerlijkheid,
wordt de kunst ge-
boren.
Tweede zijde van de Gratia Communis God stelde den mensch in het Paradijs als
20
gevoelt
zich
verkregen hebbend, maar omdat
hij,
De mensch
heer der schepping.
als organisch
als y.cTrxy /u,x die vrijheid
met den
y.ÓT[xcq in
verband,
Zonder de
hoogste wezen daarin, zijne superioriteit vanzelf gevoelt.
het
als
de kunst.
met gearripieerd geweld of
niet
vrij,
in
zonde zou de mensch op de wereld geen oogenblik een gevoel van benauwing bedrukking door de overmacht der natuur over zich gehad hebben.
of
zonde de
niet
van
Afrika
overvalt
in
pestilentie lijke
in
men
sympathetisch met de menschelijke natuur ;
door hare disharmonie
en
onze
in
Tibet,
waar de
dorpen, wel echter
en
steden
timidlteit
vanwege
de
in
is
Dat
staat als heer tegenover haar te blijven staan.
niet
hongersnood wordt
macht tracht
te
dit
te
de mensch dit
zoo
is,
de binnenlanden
mensch
den
natuur
overmacht der elementen, en vrees voor wilde dieren.
de en
zich
mensch overmeesteren
den
meer
merkt
van
plaats
in
gaat
uiten
wordt de harmonie tusschen mensch en natuur verbroken en
intreedt,
natuur
Nu de
nog verergerd, zoodat men
Door
die natuur-
verzoenen door natuuraanbidding.
weer de Gratia Communis, die deze onnatuurlijke verhouding van mensch en aarde tegengaat. God schonk aan den mensch een vermogen, wat privilegium divinum is, nml. het vermogen om te scheppen. Niet echter zooals Hij zelf schept, zou de mensch kunnen scheppen, want dan zou Het
't
is
De mensch
urbildlich zijn.
schonk den mensch dan een
is
ebenbildlich naar
terrein,
waarop
macht zou nabootsen, nml. het wonderlijk
Wat nu werpen,
in
die
verbeelding
te realiseeren
Het kunnen op
op doek,
dit terrein
Gods beeld geschapen. God
„ebenbildlich" zijne creatieve
terrein der verbeelding.
opkomt, haar in
hij
marmer en
innerlijk in
bestaat nu hierin, dat
tonen
produkt naar buiten is
te
realiseering der kunst.
waar de natuur
als
meerdere
mensch schrik aanjaagt, door de Gratia Communis de mensch de macht verkrijgt, iets te scheppen, wat in schoonheid, luister en harmonie overtreft, al wat de natuur aanbiedt de macht om achter de natuur om een greep te doen in den
;
het leven der volkeren en natiën en in de natuur scheppingen te stellen,
waaruit
blijkt,
dat die
mensch buiten de natuur om
zijne
hand
verband
staat
van in
met een hoogeren majesteit dan deze door den vloek gebroken wereld. Zoo maakt de kunst den mensch vrij, houdt het overweldigende van de natuur op en begint de mensch tegenover de natuur eene heerschende positie in te nemen.
Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt
voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen,
vragen, informatie: contact.
Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing.
Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this
database. Terms of use.
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 1 januari 1910
Abraham Kuyper Collection | 804 Pagina's
Bekijk de hele uitgave van zaterdag 1 januari 1910
Abraham Kuyper Collection | 804 Pagina's