Dictaten dogmatiek. Locus de Sacra Scriptura, Creatione, Creaturis - pagina 726

LOCUS DE HOMINE.

84

de tegenstelling van

A

(X! p £T(y.Q c

de

;

b/toia-cog

is

necessitas vi

:

verstaat

tegenstelling

eerste

illata.

men

terstond

men

als

maar waarvan het een onder voogdij staat, het andere niet. De onmondige krijgt niets dan er wordt voor hem gecijferd de mondige het resultaat van het cijferen nu verkeert zelf. Het dier in den toestand van den onmondige cijfert het dier heeft wel een wil en een besef, waaronder die wil gedirigeerd maar dit besef is niet product van zijn denken, maar het resulwordt van een optelling en aftelling, die taat van de efficiënten in zijn wezen denkt aan twee

kinderen,

middelen

beide

die

bezitten,

;

;

;

;

maar de natuur voor hem deed. Dit is de necessitas naturalis deze bestaat ook bij een kind en dat heeft dan ook geen liberum arbitrium. Komt iemand echter tot onderscheid van jaren weet hij te onderscheiden tusschen goed en kwaad dan heeft er in hem een ^txlpzcrtc plaats gevonden, en werd hij ^ixipiriKGc. 'Ek oCa- o g de daad van iemand, die vrij is, heet kKO'^a-iog daartegenover niet

zelf,

hij

;

;

1

een

sterkere

berooft;

dan

Maar

dit

wij

;

;

de necessitas

staat

is

onze

in

vi

een

wordt

een vis

niet

er

zoo

;

personen

wordt

daarom

alleen

anders

iets

ais hij

is

het

^.-Koi^cnsc.

onze eigen overweging maken en aan ï-KoCa-ccg.

doet

(joet,

van onze macht

ons

moreele invloed uitgeoefend, dien

statu recto èn post

hij

is

of

op ons uitgeoefend; dan

tot

het

genoodzaakt worden, doordat

tot iets

er alleen een

blijft

De mensch is dus èn in Wat de mensch arbitrium. Ook de zondaar, en

illata

opnemen,

gebleven.

;

kan

verlokking

persoon,

onzen wil assimileeren, dan

doen

Men

illata.

hij

lapsum ScAtpenKÓc en kKojmsc

uit vrijen

met

wil en

zijn

liberum

zonde doet, koos die zonde en wilde haar

De Gereformeerde

schuldig.

leer heft

de ver-

antwoordelijkheid van den mensch dus niet op.

Maar

vergissen

dan

ons

wij

niet ?

Sprak Luther dan

niet

van een arbi-

Antwoord de kenners bedoelden nooit met arbitrium servum de formeele, maar altijd de materiëele vrijheid. Het ik, wilden zij zeggen, heeft door de zonde het vermogen verloren, om, waar 't goede tegenover het kwade staat, het goede te willen en God te kiezen. Adam in den staat der rechtheid kon óók voor God en het goede kiezen maar de zondaar kan dit niet meer. Hiermede is echter niet gezegd, dat de mensch, wat hij nu doet,

trium servum ?

:

;

niet

val

doet

door

zijn

Het verschil tusschen den mensch voor en na den

wil.

raakt niet de formeele,

gedaan wordt,

God

en

het

is

wel

goede kiezen.

intellectus voluntatem

Het

sterkst

maar de materiëele

gekozen

zien

en

Maar

gewild

dat

hij

;

vrijheid.

Wat

dus gedacht en

maar de mensch kan

God

niet

niet kiest, dat wil hij

;

meer

inclinat

ad peccatum. wij

dit

in

Satan.

Satan

heeft

wel

een

wil

;

wat

hij

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen