Leven en arbeid van Dr. A. Kuyper - pagina 141

DR.

KUYPER ALS STAATSMAN.

119

gelijken op de samenwoning van de ree en den tijger in het wilde woud, terwijl toch ieder moet erkennen dat het een heilige toestand is wanneer de wolf in stee van het lam te verscheuren, er in vrede

meê

bedwongen door den ontwapenenden invloed van het

nederligt,

heilige recht.

Indien

men

besturen en

elke wet afkeurt, die den

uit

gang der maatschappij zou zwakke

dien hoofde beschermende wetten aan den

weigert, dan dient ook alle wet afgeschaft, die thans

feitelijk

de

macht van den machtiger nog verhoogt.

Men onderscheide tusschen de regelingsmanie van den albemoeienden Staat en den beschermingsplicht van de rechtverleenende Overheid. Er moet bij elke wet en bestuursmaatregel gewaakt, dat als naar links het gewicht verplaatst wordt er rechts geen

te

kort aan

gewicht ontsta.

Gemeenlijk

denkt

men

daarbij

schier

uitsluitend

aan speciale

wetten op de nijverheid den landbouw en den arbeid. Maar de quaestie van verbreking van het evenwicht

is

bijna

elke

bij

wet

aan de orde.

Om hiervan te overtuigen wijst Dr. K u y p e r op de schreiende wanverhouding welke tusschen de verschillende elementen der maatschappij in barbaarsche Staten als Turkije, Perzië, Bokhara ontstond, door ontstentenis van goede en veelheid van slechte wetgeving. Ook hoe in slecht beheerde landen, als Spanje, Napels, Ierland, een verarming en verdierlijking der mindere klasse opkwam, die, voor Napels in

in struikrooverij

en Lazzaroni-euvel, en voor Ierland

landverhuizing en Feniansgruwel nawerkte.

Wat

K u y p e r aan, hoe onze rechterarmen- en onderwijswetten vaak zeer storend den loop van het maatschappelijk raderwerk gewijzigd lijke-,

ons land betreft toont Dr.

registratie-,

militie-,

hebben.

Ook bestuursmaatregelen hebben van onzer verhoudingen omgebogen. Zoo 34, 52,

bijv.

den stand

de maatregelen

in

1815,

66 ten opzichte der Kerken genomen, die oorzaak werden,

dat de Protestantsche Kerken in

lieverlee geheel

een wroeten

in eigen

al

heur kracht moesten verspillen

ingewand, en alzoo heur taak aan de zede-

vorming, vooral der lagere klasse, niet konden volbrengen. Zoo de maatregelen en besluiten het drankverbruik regelend, waardoor het dubbele kwaad wordt gesticht, dat vooral de lagere klasse

lijke

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen