Hoe ons land een Christenland werd.

VI. WlLLEBRORD.

In de dagen van koning Radbout heeft de zegepraal van het heidendom hier te lande aan de overzijde der zee den zendingsijver opgewekt. Inzonder--was toenmaals het oord, dat zendelingen leverde heid Ierland aan Germaniê. Keestal Germanen van oorsprong, trokken zy, na in kloosterscholen opgeleid te zijn, naar het zendingsveld henen. Zoo dacht - ook Egbert te doen, een Engelsch edelman, die in Ierland zich aan het kloosterleven wijdde en vele zijner broederen door de pest zag wegge* ruit. Zelf aangetast door de vreeseljjke ziekte legde hij de gelofte af, om nooit naar zyn vader land terug te keeren veen bijzonder soort zelfverloochening dus) en om zijn leven te besteden in den dienst van de kerk. Ten einde „het hemelsche Vaderland te gewinnen" ih beeioot hij, onder de Friezen te gaan arbeiden en die tot het Christendom te bewegen, en zoo dit mislukte, zou hij naar Home gaan, om daar de kerken der martelaren te bezoeken. Maar God had het anders beschikt. Door openbaringen werd hij ver maand, zijn voornemen niet te volbrengen, maar zich te begeven naar het eiland Heij, naar het klooster van Columba, den eersten zendeling onder de Pieten. Egbert evenwel liet zijn plan zoomaar niet varen. Wanneer hy echter in tfótj de reis naar Friesland zal ondernemen, Lijdt hij schipbreuk, doch wordt gered. Nu meent h\j ïq deze ramp een goddelijke aanwijzing te hebben en begeeft zich naar genoemd klooster. Egbert is dus, boe ook vol plannen en voornemens, nooit metterdaad als zendeling in ons Vaderland opgetreden. Zyn metgezel Wigbert echter zette den mislukte tocht voort en landde met het herstelde schip in 690. in Friesland. Daar verkondigde hij gedurende een tweetal jaren het Evangelie, maar koning Ridbout en zyri volk waren ten eenen male aikeerig van wat zy den „godsdienst der Franken" noemden. Wel heeft men den zendeling, die niet uit het land der Franken kwam, voorloopig geduld» maar de tegenstand groeide en ten slotte schijnt Wigbert in 692 uit het land verdreven te zijn. Hij keerde naar Ierland weer.

Van meer beteekenis dan Egbert of Wigbert is voor ons vaderland geworden de bekende Willebrord, die tal van jaren gearbeid heeft, onvermoeid en onversaagd, om de banier van het Evangelie hoog te houden. De beteekenis van den genoemden Egbert bestaat dan ook slechts hierin, dat hü het is geweest, door wien Willebrord is uitgezonden.

Deze werd in 658 geboren en door zyn vromen vader Wilgilf voor het monniksleven bestemd en opgevoed in den kring van Wilfrid (zie hoofdstuk IV). Van zijn vroegste jeugd af muntte hij uit door vroomheid; hy was de vreugde dergenen, die hem onderwezen. Hij bezat volharding en ijver, die buitengewoon mochten heeten. De man, die Willebrords leven beschreef, Alcuinus, roemt het aangenaam voorkomen, het opgeruimd gemoed, het bedachtzaam oordeel, de bezadigdheid, den ijver en het geduld van hem, wiens verborgen omgang met God in vasten, psalmzingen en een heilig leven zichtbaar was.

Twintig jaren oud begaf Willebrord zich naar , Ierland, de beroemde kweekplaats der Middeleeuwsche wijsheid en geleerdheid en weldra was hy daar opgenomen in de kringen, waartoe ook de bovengenoemde Egbert behoorde: En daar ontwaakte in hem de begeerte om als prediker tot de heidenen te gaan. Toen Egbert hem met 11 andere broeders opdroeg, den Friezen het Woord te brengen, was hij volkomen bereid. In 't jaar 692 dan kwam Willebrord met zijn gezelschap hier te land aan. Naar Utrecht werd de tocht voortgezet. Maar al spoedig had onze zendeling ontdekt, dat, om iets van beteekenis te kunnen uitrichten de steun van Papyn (zie vorig hoofdstuk) zou noodig wezen, daar bezuiden Utrecht alles Frankisch gebied was en benoorden die stad nog steeds Radbout heerschte, die wel beloofd had, de prediking te zullen toestaan, maar op wien slechts hy kon rekenen, die op Pepijns gezag zich kon beroepen.

Zoo trok dan Willebrord eerst naar dezen vorst, dien hij spoedig op zyn hand fctd, daar de politieke bedoelingen van Pepijn juist overeenkwamen met de begeerten van den zendeling. Ver-

volgens trok Willebrord naar Rome, om van den { paus bisschoppelijke macht te ontvangen en alzoo j met een kerkelijk ambt bekleed, weer te keere: om meer gezag oe hebben in de streken, wie: ! bewoners hij voor Christus zou zoeken te winnen. Het jaar > > 93 spoedde reeds ten einde, toen bij ; wederkwam, doch weldra moest nog eenmaal d< moeilijke tocht ondernomen; want op 21 Nov. 6^5 werd Willebrord te Rome tot bisschop van Utrecht en tot aartsbisschop der Friezen gewijd. Naar een bekend gebruik der hoe langer hoemeer Roomsch wordende kerk gaf de paus hem bij die gelegenheid een anderen naam, Clemens, een naam, dien de man zonder twijfel met eere kon dragen, maar die bij tijdgenoot en nageslacht in het vergeetboek is geraakt. Slechts 14 dagen toefde hij te Rome, en keerde in 't begin des ja^ars 696 te Utrecht weder, waar hij den bisschopszetel besteeg en de St. Maartenskerk liet bouwen.

Een nauwkeurig overzicht te leveren van Willebrords zendingsarbeid en zijne ervaringen bij dat werk is uiterst moeilijk, daar de geschiedschrijvers uit die dagen slechts weinige bijzonderheden hebben aangeteekend en wü ons dus met dat weinige moeten vergenoegen. In een volgend artikel hopen wij dienaangaande een en ander mede te deelen.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen