Wereldzendingsconferentie Melbourne 1980 (2)

Polarisatie

In het beantwfoorden van deze vraag gaan de wegen in een heilloze polarisatie ver uiteen. Om de uitersten te noemen:

a. Aan de ene kant zijn er veel christenen die voor de kerk slechts één opdracht zien: nl. het brengen van het Woord Gods, als het Brood des levens. Deze wereld is alleen maar een voorbereiding op de eeuwigheid. Het heil bestaat uit de toekomstige zaligheid van de ziel. Daarom moet de kerk zich beperken tot het redden van zielen en zich maar liever niet met sociale en politieke vragen inlaten. Het Koninkrijk is een puur geestelijke werkelijkheid.

b. Aan de andere kant zijn er die het heil volkomen binnenw^erelds interpreteren en het alleen uitdrukken in termen van sociale, economische en politieke bevrijding. Het gaat om de maatschappij. Over'de enkele mens wordt nauwelijks meer gesproken. Evenmin over vergeving en de wederopstanding. De taak van de kerk is dan deze wereld te transformeren in een leefbare wereld, desnoods met geweld. Het Koninkrijk is een wereld zonder armen, hier en nu.

Men kan zich afvragen hoe het toch mogelijk is dat er over dit ondenwerp zo diepgaand verschillend wordt gedacht. Is het begrippenpaar Koninkrijk van God en gerechtigheid werkelijk zo vaag en duister dat men er alle kanten mee op kan?

Koninklijke heerschappij van God

Dat valt te bezien. Reeds een vluchtig onderzoek in de bijbel leert dat we zowel in het Oude als in het Nieuwe Testament veelvuldig met de boodschap van het Koninkrijk van God geconfronteerd worden. Woordenboeken leren ons dat we niet met een ruimtelijk of statisch begrip te doen hebben, maar dat het om een dynamische uitdrukking gaat: Koningschap van God, Zijn koninklijke heerschappij, in tegenstelling tot alle aardse machten, meer nog: in tegenstelling tot alle heerschappij in hémel en op aarde.

JHWH, de Schepper van hemel en aarde, verlangt niet alleen de gehoorzaamheid en liefde van Israël, maar doet Zijn rechten gelden op alle volken, ja , op de gehele schepping. Vandaar de hunkering in het O.T. naar de dag, waarop de hele wereld de universele heerschappij van JHWH zal zien en erkennen (Zach. 14 : 9).

In direkt verband met Gods heerschappij is dikwijls sprake van Zijn gerechtigheid. God regeert en Hij eist gerechtigheid. D.w.z. dat de dingen in alle relaties tussen God en mens recht toegaan, dat is: zoals Hij het wil.

De geboden van de tora vormen de nadere uitdrukking van Gods gerechtigheid. Israël ontvangt de tora na de bevrijding uit de verdrukking van Egypte. Deze machtige daad van gerechtigheid heeft een bijzonder doel. Israël is geroepen om, naar het grondpatroon van het verbond, zó te leven dat het, in al zijn relaties, leeft uit en gestalte geeft aan Gods barmhartigheid en gerechtigheid.

De armen gaan God ter harte

Overal in de bijbel wordt gehamerd op gerechtigheid voor de armen en verdrukten. Juist omdat zij Hem ter harte gaan, verwacht God hetzelfde van Zijn volk (Psalm 146). Op veel plaatsen in de oud-testamentische wetten vinden we bijzondere zorg voor de zwakken, zoals weduwen, wezen en vreemdelingen. Er worden structuren gewezen die gerechtigheid bevorderen.

Gods speciale zorg voor de armen blijkt verrassend uit de instelling van het jubeljaar. Aan het eind van 7x7 jaar, op Grote Verzoendag werd de jobel, ramshoorn geblazen, om aan te kondigen

dat het volgend jaar, het vijftigste dus, een jubeljaar zou zijn (Lev. 25).

Dat had grote sociale consequenties: schulden w/erden kwijtgescholden, slaven werden vrijgelaten, grondbezit werd teruggegeven aan de oorspronkelijke eigenaar (Lev. 25).

De bedoeling is om de tegenstellingen tussen arm en rijk te verminderen en aan er ondergeraakte mensen opnieuw een kans te geven. Al is het mogelijk nooit zo in praktijk gebracht, het bleef staan in de tora. Aan dit gebod ligt ten grondslag de gedachte dat God de eigenaar is van alles. Hij verlangt een rechtvaardige verdeling van Zijn bezit.

De profeten aarzelen niet om keer op keer sociaal onrecht als zonde aan de kaak te stellen. Striemend en fel is de taal van Amos en Hosea aan het adres van de rijke bovenlaag in Israël, die de armen uitbuit en verdrukt, tenwijl ze zelf weelderig leeft in prachtige paleizen. Het gaat hier om maatschappijkritiek die er niet om liegt.

De terugkeer tot de levende God.

Wat \j/e echter niet moeten vergeten is, dat dè profeten de sociale misstanden altijd weer hekelen in samenhang met de ontrouw jegens de God van het verbond.

De oproep tot het betrachten van gerechtigheid staat in het bredere kader van de oproep tot terugkeer tot JHWH en gehoorzaamheid aan het geheel van de geboden als de regels van het verbond (Micha 6 : 6). De profeet Hosea raakt de kern, wanneer hij stelt dat het volk te gronde gaat, omdat het geen kennis heeft, d.w.z. de Heere niet kent en liefheeft (Hosea 4). Tevergeefs herinneren de profeten Israël aan Gods bedoeling met Zijn volk. Het blijft dwarsliggen en wil niet zien dat God via Israël Zijn heilrijke heerschappij onder alle volken zoekt op te richten.

Zo groeit in het O.T. de verwachting naar het komende rijk van gerechtigheid en vrede, dat als een gave van God door bemiddeling van de Messiaanse Koning zal komen!

Dén zal de tora in de hérten geschreven staan en zullen zij allen de Heere kennen.

Jezus In de rij van de profeten.

Het N.T. is vol van de komst van het Rijk van gerechtigheid. De evangeliën berichten ons dat de verkondiging van het Koninkrijk van God de kern vormt van Jezus' optreden. Markus vertelt dat Jezus Zijn prediking als volgt begint: , De tijd is vervuld, en het Koninkrijk van God nabijgekomen; bekeert u en gelooft het Evangelie". (Markus 1 : 14).

God gaat nü Zijn heerschappij over de wereld uitoefenen. De grote verlossing is aanstaande. Dat betekent dat vrede en gerechtigheid zullen heersen, dat de arme niet langer zal zijn onderdrukt, en dat de hongerige zal worden verzadigd. Ziekte en dood zullen niet meer zijn.

Het is van wezenlijk belang Jezus in de rij der profeten te zien staan. Evenals zij heeft Jezus ernstige kritiek geoefend op de misstanden in de maatschappij van Zijn dagen. Herhaaldelijk veroordeelt Hij zeer nadrukkelijk het sociale onrecht dat Hij opmerkt. Zelf kiest Hij daadwerkelijk de gemeenschap met de uitgestotenen, de tollenaars.

Ook Jezus' sociale kritiek staat echter in een breder kader, n.l. dat van het geheel van de boodschap van het Rijk Gods. Zoals we in een volgend artikel zullen ontdekken stelt deze boodschap voor de allesbeslissende keuze Jezus te volgen. Zij roept op Hem de zonden te belijden en Zijn woord van vergevig aan te nemen.

(wordt vervolgd)

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen