Kerkregering

XXIV

Wanneer is iemand gekozen? 1

In een vorig artikel heb ik gewezen op de noodzakelijkheid van het hebben van een regeling voor de verkiezing van ambtsdragers. Een goede regeling voorkomt veel moeilijkheden. Ik denk nu aan een paar gevallen uit de praktijk waarover mij enige vragen bereikten. Had men in de betrokken gemeenten een goede regeling voor de verkiezing gehad, dan zouden er in dit opzicht geen problemen zijn geweest. Nu had men moeilijkheden. In verband met het feit dat soortgelijke vragen ook wel in andere gemeenten rijzen meende ik er goed aan te doen een paar van de meest voorkomende moeilijkheden in Ambtelijk Contact te bespreken. Hietrbij zijn er die ook al eens eerder ter sprake zijn gekomen, maar het kan m.i. geen kwaad er nog eens over te schrijven.

De eerste vraag die moeilijkheden opleverde had betrekking op een verkiezing waarbij een oneven aantal geldige stemmen was uitgebraoht. De vraag luidde: hoe moet dan de volstrekte meerderheid warden bepaald? leder gevoel dat dit van betekenis kan zijn voor de uitslag. Natuurlijk valt dit niet in het oog als er een groot verschil is tussen de gekandideerden vvat het aantal stemmen betreft, maar wel als het, wat wel eens genoemd wordt een nek-aan-nek race is en de een net één stem, meer heeft dan de ander, dus, als, om een voorbeeld te noemen broeder A 16 stemmen heeft en broeder B 15 stemmen van de in totaal 31 uitgebrachte geldige stemmen. Is dan broeder A gekozen ja dan neen?

Over deze vraag behoeft geen verschil van mening te ontstaan. Het is zonder meer duidelijk dat broeder A gekozen is, al heeft hij maar de helft van het uitgebrachte aantal geldige stemmen plus een halve stem.

Broeder B is net een halve stem beneden de helft gebleven.

In de concept-regeling voor de verkiezing van ouderlingen en diakenen, zoals wij haar in de laatste uitgave (1967) van de Keik orde op biz. 110–112 vinden staat in art. 8: Bij de bepaling der meerderheid geldt alleen het getal ingediende geldige stem-briefjes. Zij, die de volstrekte meerderheid, of de meeste stemmen daarboven hebben, zijn gekozen. Welnu, broeder A heeft in dit geval de volstrekte meerderheid gehaald, d.w.z. de helft der geldige stemmen plus bij oneven aantal stemmen een halve stem Hier is inderdaad geen twijfel mogelijk. Zou in zulk ’n geval een kerkeraad zeggen: er is nog niemand gekozen, want niemand heeft het vereiste aantal stemmen behaald, en de kerkeraad zou een volgende stemming houden waarbij nu, laat me zeggen, broeder B 17 stemmen van de 31 haalde, en de kerkeraad zou broeder B benoemen, dan zou dit niet wettig zijn. Indien broeder A of een ander daar tegen zou protesteren en de kerkeraad zou het bezwaar afwijzen en men zou dan in appel gaan bij de classis, dan zou de classis niet anders kunnen en mogen doen dan de verkiezing van broeder B voor onwettig verklaren en die van broeder A voor wettig.

Dit is altijd de goede, gereformeerde besohouwing geweest. Een paar voorbeelden mogen dit bewijzen.

In de uitgave van de kerkorde van het jaar 1937 sohreef prof. P. J. M. de Bruin op bladz. 55: „Blanco briefjes tellen niet mee. Na aftrek van deze bestaat de volstrekte meerderheid uit de helft plus een der geldige stemmen en bij onetven getal de helft plus een halve stem”, aldus prof, de Bruin. In de Handleiding bij die kerkorde van de Gereformeerde Kerk in Suid-Afrika, Pot-chefstroom 1966, leizen we: „Die verkiesing geskied by volstrekte meerderheid van stemme. Blanko stemme word nie getel by die aantal geldige stemme nie. By ’n ewe getal word die meerderheid gereken deur die helfte plus een, by ’n onewe getal deur een te tel by die helfte van die geheel min een, bv. van 15 is die meerderheid 8 (sinode, 1873, art 173)”.

De redenering van de Zuid-Afrikaanse kerkorde is voor iedereen misschien niet ter-stond duidelijk, maar zij komt op hetzelfde neer als wat prof, de Bruin vroeger schreef. leder kan begrijpen dat het er op aan komt in dergelijke situaties juist en correct te handelen, niet om formalistisch te zijn, maar om moeilijkheden, protesten, verdeeldheden enz. te voorkomen.

In een volgend artikel hopen we een andere vraag te bespreken.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen