Gods woord en het humanisme

II.

In een vorig artikel hebben wij het scherpe contrast aangetoond, dat er bestaat tusschen Gods Woord en het humanisme. Daarom is het o zoo verklaarbaar, dat in den loop der eeuwen die mannen, die zich niet onvoorwaardelijk aan het gezSg der Heilige Schrift onderwierpen, het humanisme hebben voorgestaan en zich zelfs hebben opgemaakt om bedekt of openlijk Gods Woord te bestrijden.

Evenzeer is het deswege zeer wel te verstaan, dat al degenen, voor wie Gods Woord een lamp voor hun voet en een licht op hun pad was, zich met beslistheid tegen het humanisme gekeerd hebben. Men bedenke slechts hoe'in ons land in de dagen van Voetius onze gereformeerde voorvaderen hunne stemmen tegen Cartesius en Spinoza nadrukkelijk verheven hebben.

Elk mensch heeft toch een beginsel, waaruit hij leeft. En als nu Gods geopenbaarde Waarheid bij een mensch niet in eere is, dan moet hij noodwendig uit een ander beginsel leven. Dan als het licht des Evangelies hem niet bestraald heeft, leeft hij bij het licht, dat van den mensch is en is hij een humanist.

Daarom is het volstrekt nog niet noodzakelijk, dat hij als Voltaire, die met zijn vreeselijke woorden „Ecraser l'Infame" (bespuwt den Christus) den Christus der Schriften bespotte, in openlijke goddeloosheid uitbreekt.

Integendeel.

Zulk een mensch kan zich ook als zeer godsdienstig voordoen. Hij kan zelfs met~de Atheners alleszins godsdienstig zijn.

Ook kan hij volgens zijn eigen getuigenis heel wat met den Bijbel op hebben. Zou hij den Bijbel niet hoog achten?

Poei, hoe kan men hem daarvan verdenken. Alsof hij den Bijbel niet beschouwde als het „Beste Boek" en het niet hield voor het „Boek der boeken".

O, diegene belastert hem, die hem voorstelt, als ware het dat hij iets tegen den Bijbel had. Alleen is bij van meening, dat er nevens menige schoone en leerrijke bladzijde in den Bijbel ook in andere geschriften even schoone en even leerrijke bladzijden te vinden zijn.

Ziedaar u den godsdienstigen humanist geschetst. Hij is de man, die óf in den Bijbel er een eigen bijbel op nahoudt of die den Bijbel in zekeren zin onaangevochten laat, maar die naast de Heilige Schrift als kenbron van waarheid en recht nog andere kenbronnen erkent, waaruit men eveneens het pad der waarheid en der gerechtigheid ke-n—ieeren—kermen.

Zulk een godsdienstig getinte humanist treedt u niet met het ontbloote, opgeheven zwaard tegen, indien gij Gods Woord eerbiedigt, neen, hij komt tot u als de man des vredes, als een, die in een schapenvacht gehuld is. Desniettemin is deze laatste, die tot u komt als een soort Bijbelvriend op de keper beschouwt niet minder een verklaarde tegenstander van Gods Woord dan degene, die in de volle wapenrusting van zijn vijandschap de Heilige Schrift met open vizier bestrijdt.

Dit godsdienstig gekleurde humanisme, dat naast den Bijbel nog andere kenbronnen erkent, waaruit men Gods wil kan kennen, ondergraaft en begraaft den Bijbel als het geopenbaarde Woord van God, houdt er niet één maar verschillende bijbels op na, ja, kan zelfs de courant tot een bijbel verheffen.

Zoodoende blijft er tenslotte van het goddelijke en heilige karakter van des Heeren woord niets overig, wordt de Schrift krachteloos gemaakt, die daar leert: „Tot de Wet en tot de getuigenis! Zoo zij niet spreken naar dit Woord, het zal zijn dat zij geen dageraad hebben."

Daarom zal ook elk, die den Bijbel als het geopenbaarde Woord Gods erkent, zich beslist tegen het humanisme stellen om het even of het in een fluweelen kleed van een godsdienstig gewaad dan wel in een harnas van openbare goddeloosheid optreedt.

Komt het op de eerst genoemde wijze tot u dan is het nog gevaarlijker, want het ondermijnt, voor velen onopgemerkt, langs een bedekten weg, het gezag der Heilige Schrift.

Iemand, die op sokken loopt, hoort gij niet aankomen. Degenen, die op klompen tot u gaan, hoort gij door het klossen hunner klompen reeds op een afstand naderen.

Elke verschijning van het humanisme, om het even in welke gedaante het zich voordoet, moeten wij uit eerbied voor Gods Woord dan ook onvoorwaardelijk 'afwijzen.

Dit is ook de reden, waarom wij ons niet kunnen vereenigen met de Nederlandsche Volksbeweging.

Hoe zouden wij ons toch onder hare banieren kunnen scharen, waar zij in haar oproep stelt: „dat ons Nederlandsche volk bovenal noodig heeft een geestelijke vernieuwing, gevoed uit de levende bronnen van christendom en Humanisme, die steeds onze volkskracht hebben afgestempeld"?

Hoe zouden wij met eerbiediging van Gods Woord hare beginselen kunnen stellen, waar zij in den oproep verklaart: „dat alle gebieden van het menschelijk leven gebonden zijn aan normen als barmhartigheid, gerechtigheid, waarheid en naastenliefde, die naar het Evangelie in Gods wil gegrond zijn, maar ook in andere dan christelijke overtuiging worden gegrond."

Wij moeten ons tegenover de Nederlandsche Volksbeweging stellen en dat niet uit eenige bijkomstige of persoonlijke oorzaak maar om des beginsels wille, om der wille van Gods heilig en onfeilbaar Woord.

Wij hopen dit in een volgend artikel nog nader uiteen te zetten.

Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie: contact.

Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Gebruiksvoorwaarden. Data protection law applies to Digibron and the content of this database. Terms of use.

Printen